Park przypałacowy w Kolsku (pow. nowosolski, lubuskie).

Kolsko o wieś (siedziba gminy) położona w powiecie nowosolskim (lubuskie), przy drodze nr 315 Nowa Sól – Wolsztyn. W centrum miejscowości (przy ul. Piastowskiej)  znajdują się dwa sąsiadujące ze sobą obiekty zabytkowe: XVIII-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela oraz pałac rodu von Klitzing, w którym dziś mieści się Zespół Edukacyjny.

pałac i kościół w Kolsku

Pałac w stylu późnego klasycyzmu powstał w pierwszej połowie XIX w., w 1867 r. do dworu dobudowano nowe skrzydło o cechach neogotyckich.

pałac w Kolsku

Równocześnie z rozbudową pałacu założono niewielki (obecnie 3,5 ha) park krajobrazowy, wykorzystując częściowo zastany drzewostan. Zasadniczym elementem kompozycyjnym założenia był ciek wodny zasilający ozdobny staw.

mostek w parku przypałacowym w Kolsku

W drzewostanie parku dominują gatunki liściaste z wyróżniającymi się okazami dębów szypułkowych. Warstwę runa oraz wiele drzew gęsto oplata bluszcz pospolity, nadając parkowi specyficzny klimat. Na południowym obrzeżu założenia (wzdłuż ulicy Parkowej) zachował się fragment alei grabowej.

park przypałacowy w Kolsku - dęby porośnięte bluszczemgraby na skraju parku w KolskuKolsko - aleja parkowa

Ochroną pomnikową w kolskim parku objęto 4 drzewa: dąb szypułkowy oraz 3 platany klonolistne. Pomnikowe okazy niestety nie zostały w żaden sposób oznakowane, mimo tego nie są trudne do odnalezienia i zidentyfikowania. Dąb o statusie pomnika przyrody posiada charakterystyczne zgrubienie u podstawy pnia.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy dąbKolsko - pomnikowy dąb

Obwód tego okazu wynosi 440 cm, wysokość drzewa 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego dębu

Idąc w kierunku wschodnim natrafimy na pomnikowy okaz platana klonolistnego o obwodzie 465 cm i wysokości ok. 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan Ipark w Kolsku - pomnikowy platan Ipark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana I

W założeniach parkowych platany klonolistne najczęściej sadzone są jako solitery, rozwijają wtedy szerokie korony i ukazują w pełni swój majestat. Jakim zamysłem kierował się projektant parku w Kolsku sadząc obok siebie dwa platany – to chyba pozostanie tajemnicą. Równie osobliwy był pomysł, by tylko jedno z tych drzew objąć ochroną pomnikową.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan II

Para platanów rośnie blisko strumienia, pomnikowy okaz mierzy w obwodzie 296 cm, wysokość drzewa 24 metry.

pomnikowy platan II w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana II

Ostatni pomnikowy platan rośnie na skraju parku, przy zabudowaniach gospodarczych na tyłach ulicy Krótkiej.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan III

Okaz mierzy w obwodzie 400 cm (ok. 22 m wysokości), posiada charakterystyczny, bardzo długi konar wyrastający z dolnej części pnia.

park w Kolsku - pomnikowy platan IIIpomnikowy platan III w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana III

Na uwagę zasługuje kilka innych drzew nie będących pomnikami przyrody, rosnących na terenie przyszkolnym. Poniżej okazały dąb zlokalizowany w pobliżu plenerowej siłowni.

Kolsko - okazały dąb rosnący przy boisku szkolnymokazały dąb przy boisku szkolnym w Kolskupień okazałego dębu rosnącego przy boisku szkolnym w Kolsku

Pomnikowe wymiary osiągnął również kasztanowiec biały rosnący na skraju parku.

Kolsko - okazały kasztanowiec

Pomnikiem przyrody był w przeszłości (na drzewie wisi tabliczka, ale brak drzewa w rejestrze) wspaniały dąb rosnący obok szkoły, tuż przy ul. Piastowskiej.

okazały dąb przy ul. Piastowskiej w Kolskupień dębu rosnącego przy ul. Piastowskiej w Kolsku

Powierzchniowy pomnik przyrody „Rosiczka” (gm. Wolsztyn, wielkopolskie).

Przeglądając listę obszarów chronionych gminy Wolsztyn, można zauważyć bardzo dużą ilość form ochrony przyrody związanych z terenami podmokłymi: rezerwat przyrody „Bagno Chorzemińskie”, Natura 2000 „Wielki Łęg Obrzański”, użytki ekologiczne: „Torfowisko”, „Rozlewisko przy Dojcy”, „Żurawie bagno”, „Grzęzawisko Wilczewskie”, „Kobyle Błoto” i „Karasiowy stawek”. W dzisiejszym artykule szerzej zostanie opisany ten ostatni, bowiem na jego terenie znajduje się powierzchniowy pomnik przyrody „Rosiczka”. „Karasiowy stawek” leży w kompleksie leśnym administrowanym przez Nadleśnictwo Wolsztyn (oddz. 130 fd, 131 b), ok. 2 km na południe od wsi Nowa Obra i ok. 1 km na zachód od drogi 315 (Świętno – Obra).

GPS N 52°02’28″ , E 16°01’22″

tablica przed użytkiem ekologicznym Karasiowy Stawekużytek ekologiczny Karasiowy StawekKarasiowy Stawek w Nadleśnictwie Wolsztyn

Użytek ekologiczny „Karasiowy stawek” o powierzchni 5,1 ha obejmuje naturalny dystroficzny zbiornik wodny oraz śródleśny mszar wełniankowo – torfowiskowy z
dobrze zachowanym torfowiskiem wysokim. W części zachodniej mszaru zlokalizowane jest torfowisko przejściowe z cechami przesuszenia, silnie porośnięte trzęślicą. Torfowisko na obrzeżach porośnięte sosną w wieku 25 -35 lat. (źródło: Program Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Wolsztyn). 

Karasiowy StawekNadleśnictwo Wolsztyn - użytek ekologiczny Karasiowy Stawekw użytku ekologicznym Karasiowy Stawek

Obrzeże stawu masowo porasta rosiczka okrągłolistna, chroniona w formie powierzchniowego pomnika przyrody (0,1 ha) o nazwie „Rosiczka”. Tablica informacyjna znajduje się przy drodze prowadzącej wzdłuż wschodniego brzegu stawu.

tablica przed powierzchniowym pomnikiem przyrody Rosiczkatabliczka przed powierzchniowym pomnikiem przyrody Rosiczka

Największe zagęszczenie rosiczki znajduje się na wschodnim i południowym obrzeżu stawu, tam też najbezpieczniej je obserwować. Należy tu pamiętać, że chodzenie po bagnie grozi utonięciem !

rosiczki na brzegu leśnego stawurosiczki okrągłolistne na brzegu Karasiowego Stawurosiczki okrągłolistnepomnik przyrody Rosiczkapowierzchniowy pomnik przyrody Rosiczka

Rosiczka okrągłolistna to drobna, wieloletnia roślina rosnąca na stanowiskach ubogich w azot. Braki tego pierwiastka uzupełnia owadożernością. Liście rosiczki posiadają włoski gruczołowe, które wydzielają lepką, przywabiającą ciecz, do której przyklejają się owady. Schwytany insekt po zamknięciu liścia jest trawiony a powstała ciecz bogata w substancje odżywcze wchłaniana. Rosiczka okrągłolistna objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

rosiczka okrągłolistnarosiczka w powierzchniowym pomniku przyrodyRosiczki w Nadleśnictwie Wolsztynskupisko rosiczki okrągłolistnejstanowisko rosiczki okrągłolistnej

Oprócz rosiczki na terenie użytku ekologicznego występują stanowiska innych rzadkich i chronionych roslin: torfowiec ostrolistny, modrzewnica zwyczajna, pływacz zwyczajny, wełnianka pochwowata, żurawina błotna.

krzewinka żurawiny błotnej