mareke | Pomniki przyrody

Końskie to miasto położone w północno – zachodniej części woj. świętokrzyskiego, jest siedzibą władz miejskich, gminnych i powiatowych. Miasto posiada bogatą listę zabytków architektonicznych, niewątpliwie warto poświęcić kilka godzin by zapoznać się choć z częścią z nich. Najwięcej czasu zajmie nam zwiedzanie rozległego zespołu pałacowo – parkowego, wybudowanego przez Jana Małachowskiego po 1740 r. Klasycystyczny zespół budowli pałacowych wzorowanych na zespole w Pillnitz pod Dreznem (Saksonia, Niemcy) został kilkukrotnie przebudowany w XIX w. Obecnie pałac jest siedzibą Urzędu Miasta i Gminy oraz innych instytucji pożytku publicznego.

Pomiędzy skrzydłami pałacu znajduje się ogród w stylu francuskim, z fontanną, trawnikami oraz rabatami kwiatowymi.

Północną część zespołu stanowi park krajobrazowy w stylu angielskim, pełniący obecnie funkcję Parku Miejskiego. Od strony ul. Mieszka I znajduje się okazała brama parkowa, obok pomnik T. Kościuszki.

Krajobrazową część parku uświetnia kilka niezwykłych obiektów: Świątynia Grecka, Oranżeria Egipska, Glorieta, Altana, neogotycka kapliczka.

W drzewostanie parku dominują rodzime gatunki liściaste.

Najstarsze drzewa rosną w północno – wschodniej części parku. 4 dęby szypułkowe w wieku ok. 250 lat posiadają status pomników przyrody.

Obwód pomnikowych okazów wynosi 595, 596, 422, 485 cm, wysokość ok. 25 m.

Obowiązkowym punktem zwiedzania Końskich jest późnogotycka kolegiata św. Mikołaja w Końskich pod wezwaniem św. Mikołaja i Wojciecha (wybudowana w latach 1492-1520). W świątyni zachowały się elementy wcześniejszego kościoła, m.in. romański tympanon z pocz. XIII w.

Na terenie kościelnym (za prezbiterium) rośnie jeden z ponad 500 Dębów Papieskich, wyhodowanych z żołędzi „Chrobrego” poświęconych przez Karola Wojtyłę.

Gmina Wielgomłyny położona jest w południowej części województwa łódzkiego, w powiecie radomszczańskim. Wschodnią granicę gminy wyznacza meandrująca Pilica, jednocześnie rzeka stanowi fragment granicy pomiędzy województwem łódzkim i świętokrzyskim. Gmina ma charakter typowo rolniczy – użytki rolne zajmują aż 73% powierzchni. Pod względem turystycznym i wypoczynkowym najciekawsze są wsie położone nad Pilicą. Otoczone lasami, z dala od przemysłu, rozwijają się jako miejscowości agroturystyczne. Warte uwagi są również nielicznie parki podworskie z XIX w. Tworzone często z zachowaniem starego drzewostanu, posiadają sędziwe egzemplarze drzew, chronione jako pomniki przyrody.

Najbardziej znanym pomnikiem przyrody w gminie Wielgomłyny jest Dąb Wolności o obwodzie 752 cm.

Rośnie on w centrum miejscowości, w pobliżu kościoła i klasztoru w Wielgomłynach. Opisałem go dokładnie w poprzednim artykule, do którego odsyłam zainteresowanych.

Najgrubszy dąb szypułkowy w woj. łódzkim rośnie w rogu parku w Krzętowie. Można by pomyśleć, że drzewo to będzie stanowić znakomite uzupełnienie oferty agroturystycznej tej wsi. Nic z tych rzeczy – wejścia do zabytkowego parku wzbraniają ustawione co kilkadziesiąt metrów tablice. Opisywałem już wiele założeń parkowych, ale z takim kuriozum jeszcze się nie spotkałem.

Na szczęście okaz rośnie w samym rogu parku i od biedy można mu się przyjrzeć z drogi.

GPS N 50°58’55” , E 19°49’33”

Okaz mierzy 787 cm w obwodzie, wysokość drzewa 29,5 m, szacunkowy wiek 400 lat.

Według rejestru w krzętowskim parku rośnie 11 pomnikowych dębów. Odnalezienia pozostałych egzemplarzy ze względu na tablice zakazu sobie darowałem. Jednak jeden okaz o obwodzie 571 cm rósł dość blisko tego wyżej opisanego.