Pomnikowy głaz narzutowy w Łambinowicach (pow. nyski, opolskie).

Łambinowice to duża wieś (siedziba gminy) w powiecie nyskim (woj. opolskie), położona na skraju Borów Niemodlińskich. To stara wieś wzmiankowana już w II poł. XIII w., jednak najważniejsze dzieje Łambinowic obejmują okres ostatnich 150 lat. W 1864 r. w sąsiedztwie wsi powstał poligon wojskowy. W późniejszych latach na terenie poligonu powstał obóz jeniecki, w którym początkowo przebywali jeńcy francuscy, następnie pojmani w okresie I i II wojny światowej.

Zmarłych chowano na na Starym Cmentarzu Jenieckim oraz w bezimiennych zbiorowych mogiłach w pobliżu obozu. Szacowana liczba jeńców zmarłych w tutejszych obozach oscyluje między 40 – 100 tys. osób, sytuuje to Łambinowice w rzędzie największych nekropolii wojennych w Europie.

Badaniem problematyki jenieckiej zajmuje się Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach – Opolu. W łambinowickiej siedzibie (Muzealna 4) znajdują się działy Zbiorów i Konserwacji oraz Edukacji i Wystaw.

Naprzeciw budynku muzeum leży pomnikowy eratyk – olbrzymi głaz , pozostałość po lądolodzie skandynawskim.

GPS N 50°32’45” , E 17°34’12”

Pomnikowy głaz (nr rej. 348) mierzy w obwodzie 1035 cm, długość 430 cm, szerokość 147 cm, wysokość 212 cm, materiał – szary granit.

Pomnikowy głaz znajduje się w parku otaczającym dawne kasyno oficerskie – obecnie to budynek Gminnego Ośrodka Kultury Sportu i Rekreacji.

Park założono na przełomie XIX i XX w., następnie przekształcono go w poł. XX w. Obecnie (wiosna 2016 r.) park przechodzi rewitalizację, dokonano nowych nasadzeń, przebudowano parkowe alejki.

Na mocy Uchwały nr XXXVII/263/2006 Rady Gminy Łambinowice z dnia 23.02.2006 r. powołano do ochrony pomnikowej 3 egzemplarze drzew – 2 dęby szypułkowe oraz tulipanowiec amerykański. Tulipanowiec rośnie w północnej części parku, obok zrujnowanego pomnika.

Okaz mierzy w obwodzie 199 cm, wysokość drzewa 16 m.

Pierwszy z pomnikowych dębów rośnie najprawdopodobniej (nie są oznakowane tabliczkami) obok budynku ośrodka kultury. Jego obwód wynosi 402 cm, wysokość 25 m.

Drugi z pomnikowych dębów (obwód 402 cm, wys. 18 m.) zlokalizowany jest przy wschodnim narożniku parku.

Pomnikowy eratyk w Jaczowicach (gm. Niemodlin, opolskie).

Wymieniony w tytule głaz leży w Zespole Przyrodniczo – Krajobrazowym „Lipno” – dawnym parku założonym w stylu angielskim pod koniec XVIII w. przez hrabiego Praschmę. Został on przywleczony w plejstocenie (od 2,50 mln do 10 tys. lat p.n.e) przez lądolód skandynawski, który wielokrotnie nasuwał się na obszar obecnej Polski. Odnalezienie pomnikowego głazu w rozległym parku nie jest trudne – znajduje się przy niebieskim szlaku turystycznym i równocześnie na trasie ścieżki przyrodniczej poprowadzonej przez obszar parku. Najwygodniej przespacerować się od parkingu przy arboretum, idąc ok. 600 m w kierunku Kapliczki Pustelnika.

GPS N 50°37’00” , E 17°35’43”

Obok głazu ustawiono tablicę przybliżającą pochodzenie głazów narzutowych.

Obwód pomnikowego głazu wynosi 815 cm, wysokość 180 cm.

Spacerując dalej (ok. 200 m) dotrzemy do znajdującej się po lewej stronie Kapliczki Pustelnika.

Zespół Przyrodniczo – Krajobrazowy „Lipno” to również bogactwo pomników przyrody ożywionej, o których więcej w następnym artykule.