Głazy „Bliźniaki” k. Krzymowa (gm. Chojna).

Zachodni skraj Pojezierza Myśliborskiego charakteryzuje się wyjątkowo urozmaiconym krajobrazem. Obszar ten chroniony Cedyńskim Parkiem Krajobrazowym został ostatecznie uformowany podczas ostatniego zlodowacenia, czyli kilkanaście tysięcy lat temu. Tutaj, na stosunkowo niewielkiej powierzchni można obserwować niemal wszystkie formy rzeźby polodowcowej.

Teren jest bardzo zróżnicowany pod względem wysokości: od doliny Odry, położonej kilka metrów nad poziom morza (a miejscami 0,3 m p.p.m. – depresja) do kulminacji na wzniesieniu morenowym o nazwie Zwierzyniec – 167 m n.p.m. Tak duże różnice wysokości pozwoliły określić wyniesiony teren mianem Wzgórz Krzymowskich, a jego centralną część nawet Gór Krzymowskich.

Pod szczytem Zwierzyńca (Góra Czarny Bocian) znajdują się dwa olbrzymie głazy narzutowe o nazwie „Bliźniaki” – pomniki przyrody nieożywionej. Można do nich trafić niebieskim szlakiem z Mętna, czerwonym ze Stoków lub zielonym z Krzymowa. Szlaki ten łączą się własnie przy pomnikowych głazach.

Zmotoryzowanym turystom polecam szlak zielony. Z Krzymowa jedziemy na Piasek, zaraz po wjeździe do lasu (przysiółek Kuropatniki) szlak prowadzi w lewo, w wygodną brukowaną aleję. Po ok. 1 km skręca w prawo, 800 m dalej łączy się ze szlakiem czerwonym oraz niebieskim i po ok.100 m jesteśmy przy głazach.

Większy z głazów o nazwie Szeroki Kamień został odkryty w 1944 r. przez leśników. Mierzy 25 m w obwodzie, wysokość eratyku 4,4 m (wg. innych danych 3,8 m).

Jego wielkość można sobie uzmysłowić dopiero gdy ustawimy jakiś obiekt odniesienia, na przykład rosłego autora tego artykułu.

Kilka metrów powyżej „Szerokiego Kamienia” znajduje się mniejszy brat bliźniak o nazwie „Mały Kamień”. Mierzy 10,5 m w obwodzie, wysokość narzutniaka 1,2 m.

Obydwa głazy są granitowe, poniżej zbliżenie powierzchni większego eratyku.

Zainteresowani tematyką głazów narzutowych koniecznie muszą odwiedzić pobliskie miasteczko Moryń. Tam po zewnętrznej stronie murów miejskich urządzono Kamienny Ogród, zrealizowany w ramach szerszego projektu Geoparku.

Znajdziemy tu dużą ilość rzeczowej wiedzy na temat materiału wleczonego przez lodowiec oraz kilkadziesiąt dokładnie opisanych głazów narzutowych.

Kamień Brygidy w Bardzie.

Podczas największych zlodowaceń obejmujących teren dzisiejszej Polski (Zlodowacenie Środkowopolskie i Południowopolskie), lądolód skandynawski dwukrotnie oparł się o Sudety. Stroma krawędź Sudetów, zaakcentowana uskokiem brzeżnym, stanowiła dla lodowca istotną przeszkodę. A jednak lądolód dwa razy wsunął się do Kotliny Kłodzkiej Przełomem Bardzkim, którego wylot znajduje się w okolicy Barda na wysokości ok. 255 m n.p.m.

Nasuwający się lądolód przywlekł materiał skalny z głazami narzutowymi; jeden z nielicznych eratyków we wnętrzu Sudetów o nazwie Kamień Brygidy objęto ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej. Leży on w Dolinie Węglówki, po prawej stronie Długiej Drogi (przedłużenie ulicy Krakowskiej w Bardzie).

GPS N 50°29′30.4″ , E 16°44′04.5″

Kamień Brygidy w Bardzie

Wymiary pomnikowego głazu w części wystającej ponad poziom gruntu:  długość 2.1 m, szerokość 1.5 m, wysokość 0.95 m, obwód 6,5 m. Szacowana waga eratyku ok. 9 ton.

Obok głazu ustawiono tablicę przybliżającą legendę związaną z powstaniem nazwy tego obiektu.

Na górze głazu wykuto znak krzyża, będący prawdopodobnie znakiem granicznym. Wyszukując go warto zwrócić uwagę na budulec Kamienia Brygidy – jest nim czerwony skandynawski granit.

granit budujący Kamień Brygidy