Pomniki przyrody w Dąbroszynie (gm. Witnica, lubuskie).

Dąbroszyn (gm. Witnica) to wieś położona ok. 6 km od Kostrzyna nad Odrą, przy drodze wojewódzkiej 132 do Gorzowa Wielkopolskiego. W południowej części sioła znajdują się bardzo cenne przyrodniczo tereny, chronione w formie Parku Narodowego „Ujście Warty” i jego otuliny, Parku Krajobrazowego „Ujście Warty i obszarów Natura 2000. Bogaty jest również zespół dąbroszyńskich zabytków, w skład którego wchodzi kompleks pałacowo – parkowy.

pałac w Dąbroszynie

Pałac został wybudowany pod koniec XVII w., przebudowy nastąpiły ok. 1780 i 1820 r. oraz w 1851 r., kiedy to budowla została podwyższona o jedną kondygnację i otrzymała obecny, neogotycki wygląd.

fasada pałacu w Dąbroszynie

Rozległe założenie parkowe dzieli się na dwie części: park dolny – w obrębie którego stoi pałac i park górny – po drugiej stronie szosy nr 132. Obie części urządzono w stylu angielskim (krajobrazowym) i połączono niezachowanym do czasów obecnych mostem.

park w Dąbroszyniepomnik ustawiony w parku w Dąbroszynie

W drzewostanie parku zachowało się kilka nieprzeciętnych egzemplarzy dendroflory, do najciekawszych należy jeden z najgrubszych i najstarszych w Polsce okazów miłorzębu dwuklapowego. Drzewo zostało zgłoszone do konkursu na Drzewo Roku 2021 pod nazwą „Miłorząb Schöninga”, ale nie dostało się do finału.

miłorząb przy pałacu w DąbroszynieUnikalny egzotyk rośnie w pobliżu południowo – zachodniego narożnika pałacu, niedaleko parkingu przy markecie „Lewiatan”.

GPS N 52°37′09.7″ , E 14°42′17.8″

miłorząb na terenie parku w DąbroszynieDąbroszyn - okazały miłorząb dwuklapowy

Jest to osobnik żeński, rzadko sadzony ze względu na nieprzyjemny zapach gnijących owoców; wielopniowy. Obwód zmierzony na wysokości 0,3 m nad poziomem gruntu wynosił w 2012 r. 570 cm, wysokość drzewa 14 metrów, wiek wg. C. Pacyniaka to 220 lat. Aż dziw bierze, że taka perełka dendrologiczna nie posiada statusu pomnika przyrody!

liście i owoce miłorzębupnie okazałego miłorzębu z Dąbroszyna

W bezpośrednim sąsiedztwie pałacu stoi kościół z końca XVII w., przebudowany w stylu neogotyckim w latach 1825 – 29.

kościół w Dąbroszynie

Na granicy terenu kościelnego i budynku mieszkalnego 38C, 38D rośnie pomnikowy platan klonolistny.

GPS N 52°37′13.1″ , E 14°42′21.8″

otoczenie pomnikowego platana w DąbroszynieDąbroszyn - pomnikowy platan

Pień tego okazałego platana o obwodzie 575 cm przesłonięty jest przez prowizorycznie skleconą ruderę przypominającą wysypisko odpadów; wysokość drzewa 23 m, wiek ok. 170 lat.

pomnikowy platan w Dąbroszynie

Pomnikowy dąb o nazwie „Stanisław” rośnie na terenie leśnym (oddz. 762a Nadleśnictwa Dębno), przy wjeździe do miejscowości, ok. 30 m na prawo (jadąc od strony Kostrzyna) od drogi nr 132, naprzeciw budynku leśnictwa Kostrzyn.

GPS N 52°36′53″ , E 14°42′05.5″

Dąbroszyn - pomnikowy dąb Stanisławdąb Stanisław z Dąbroszyna

Przed dębem ustawiono dwie tabliczki: pierwszą typową z godłem i napisem „Pomnik Przyrody”, drugą z nazwą drzewa i jego parametrami. Drzewo zostało powołane do ochrony pomnikowej na drodze Uchwały nr LIV/301/2017 Rady Miejskiej Witnicy z dnia 31 sierpnia 2017 r.

Dąbroszyn - pień dębu Stanisławtablica przed pomnikowym dębem Stanisław

Pień „Stanisława” jest nieregularny, guzowaty; korona zredukowana z dużym posuszem. Pomiar obwodu wykonany w sierpniu 2022 r. dał wynik 628 cm. Szacunkowy wiek okazu (z uchwały) to 220 lat.

pomiar obwodu dębu Stanisławpień dębu Stanisław z DąbroszynaDąbroszyn - dąb Stanisław

Drugi pomnikowy dąb o nazwie „Kazimierz” rośnie na obrzeżu lasu (oddz. 763c), na skarpie obok przejazdu kolejowego. Aby do niego trafić, należy skręcić w prawo z drogi 132 (jadąc od strony Kostrzyna) 100 m przed tablicą oznaczającą początek miejscowości, by po 220 m leśną drogą dotrzeć do torów i przejazdu kolejowego. Pomnikowy dąb wypatrujemy po lewej stronie, po drugiej stronie torów.

GPS N 52°36′43.5″ , E 14°41′56.1″

dąb Kazimierz rosnący obok przejazdu kolejowego w Dąbroszyniepomnikowy dąb Kazimierz z Dąbroszyna

Dąbroszyn - pomnikowy dąb Kazimierz

„Kazimierz” mierzy w obwodzie 440 cm, szacunkowy wiek drzewa 180 lat.

Dąbroszyn - tablice przed dębem Kazimierztablica przed pomnikowym dębem Kazimierzpień dębu Kazimierz z Dąbroszyna

Pomnikami przyrody nieożywionej w Dąbroszynie są dwa głazy narzutowe, ustawione na terenie leśnym, ok. 130 m na północ od narożnika cmentarza.

Dąbroszyn - pomnikowe eratyki

Eratyki zostaną dokładnie opisane w następnym artykule.

Pomniki przyrody w Łęgowie (gm. Sulechów, lubuskie).

Łęgowo to jedna z 20 wsi gminy miejsko – wiejskiej Sulechów (pow. zielonogórski, lubuskie), położona w jej północno – wschodniej części. Zabudowania sioła otacza mozaika łąk i pól uprawnych, duży kompleks leśny (z pomnikami przyrody) rozciąga się po obu stronach drogi do Sulechowa. W Łęgowie rośnie najgrubszy w gminie i powiecie dąb szypułkowy o statusie pomnika przyrody zwany Łęgowiakiem. Drzewo mierzy w obwodzie 755 cm, wysokość ok. 25 metrów, szacunkowy wiek 350 – 400 lat. Więcej zdjęć i dokładny opis lokalizacji w artykule „Dąb Łęgowiak z Łęgowa„.

GPS N 52°07′58.4″ , E 15°41′08.3″

dąb Łęgowiak z Łęgowa

Dwa pomnikowe dęby zlokalizowane są przed wejściem do kościoła parafialnego pw. św. Stanisława bp, obok przystanku PKS.

GPS N 52°07′47.5″ , E 15°41′01.1″

Łęgowo - pomnikowe dęby przed kościołem jesieniąŁęgowo - pomnikowe dęby przed kościołemŁęgowo - pomnikowe dęby przed kościołem zimą

Drzewa mierzą w obwodzie 493 i 471 cm, wysokość obydwu to 27 metrów; tylko jedno zostało oznakowane tabliczką.

Łęgowo - pnie pomnikowych dębów przed kościołem

W sąsiedztwie kościoła znajduje się zespół pałacowo – parkowy składający się z ruin pałacu z XIX w., obszernego folwarku (na północ od pałacu) i założenia parkowego w stylu krajobrazowym, przechodzącego od południa w tereny leśne. W drzewostanie parkowym wyróżnia się pomnikowy okaz świerka pospolitego o obwodzie 336 cm i wysokości 32 m.

GPS N 52°07′45.6″ , E 15°41′07.1″

Łęgowo - pomnikowy świerkŁęgowo - pień pomnikowego świerkatabliczka na pomnikowym świerku Na granicy wsi, po prawej stronie drogi do Klępska, znajduje się pomnikowy egzemplarz dębu szypułkowego o obwodzie 465 cm i wysokości 23 metry.

GPS N 52°07′34.6″ , E 15°41′32.3″

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska jesienią

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska zimą

Łęgowo - pień pomnikowego dębutabliczka na pomnikowym dębie

Aby trafić do kolejnych ciekawostek dendrologicznych Łęgowa należy cofnąć się 160 m od pomnikowego dębu do skrzyżowania i skręcić w lewo. Początkowo poruszamy się brukowaną drogą obok krzyża, po chwili droga skręca na południe i po 100 metrach rozwidla się. Skręcamy w prawo i po 200 m znajdujemy się na krawędzi lasu, po kolejnych 100 metrach ujrzymy tablicę opisującą robinię białą i drogowskaz do mocarnego przedstawiciela tego gatunku. Skręcamy w prawo i na granicy lasu i pola uprawnego odszukujemy najgrubszą robinię rosnącą w Lasach Państwowych.

GPS N 52°07′24.8″ , E 15°41′10.2″

tablica i drogowskaz do robinii w Łęgowie

Łęgowo - rekordowa robinia

Łęgowo - rekordowa robinia biała

Rekordowa robinia mierzy w obwodzie pierśnicowym (czyli 130 cm nad ziemią) 557 cm, jednak pomiar zgodny z zasadami dendrometrii powinien zostać wykonany na wysokości 70 cm nad gruntem – tutaj miarka pokazała 538 cm (październik 2022 r.). Drzewo niestety nie posiada statusu pomnika przyrody.

Łęgowo - pień ogromnej robinii

Wracamy na leśną drogę i poruszamy się nią dalej ok. 600 m aż dotrzemy na skraj śródleśnego pola uprawnego. Krawędź lasu po prawej stronie obsadzono szpalerem lip drobnolistnych, trzy okazy o obwodach 368, 487, 499 cm objęto ochroną pomnikową.

GPS N 52°07′06″ , E 15°40′57″

Łęgowo - grupa pomnikowych lipŁęgowo - pomnikowe lipy

tablica przy grupie pomnikowych liptablica przy pomnikowych lipach w Łęgowie

tablica przy pomnikowych lipach w Łęgowie

Łęgowo - pnie pomnikowych lip

Łęgowo - pień pomnikowej lipy

Jeden z dwóch pomników przyrody nieożywionej w gminie – głaz narzutowy o obwodzie 11 metrów – leży w lesie ok. 100 metrów od drogi Sulechów – Łęgowo. Więcej zdjęć i dokładny opis w artykule „Pomnikowe głazy narzutowe w gminie Sulechów„.

GPS N 52°07′06.8″ , E 15°39′59.1″

pomnikowy głaz narzutowy widok ogólny

Spod łęgowskiego eratyku można trafić do dwóch pomnikowych dębów szypułkowych zlokalizowanych w oddz. 75a. Leśnym duktem którym dotarliśmy od asfaltowej drogi do pomnikowego głazu idziemy dalej ok. 300 metrów, na skrzyżowaniu skręcamy w lewo i po 240 metrach w prawo. Po przejściu ok. 260 m trafimy na pierwszy pomnikowy dąb, rosnący na skraju śródleśnej polany położonej w zagłębieniu terenu.

GPS N 52°07′12.3″ , E 15°39′28.5″

las k. Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 486 cm

las w pobliżu Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 486 cmlas k. Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 486 cm

Drzewo mierzy w obwodzie 486 cm, wysokość dębu 24 metry; pień został oznakowany stosowną tabliczką, jednak zamontowaną od zakrzaczonej, trudno dostępnej strony.

las w pobliżu Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 486 cm Drugi pomnikowy okaz rośnie ok. 50 metrów na zachód od pierwszego, jego obwód wynosi 479 cm, a wysokość 23 metry.

Łęgowo - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

las w pobliżu Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

las k. Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

Łęgowo - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm

las k. Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm

las w pobliżu Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm