Pomnikowy eratyk w Jaczowicach (gm. Niemodlin, opolskie).

Wymieniony w tytule głaz leży w Zespole Przyrodniczo – Krajobrazowym „Lipno” – dawnym parku założonym w stylu angielskim pod koniec XVIII w. przez hrabiego Praschmę. Został on przywleczony w plejstocenie (od 2,50 mln do 10 tys. lat p.n.e) przez lądolód skandynawski, który wielokrotnie nasuwał się na obszar obecnej Polski. Odnalezienie pomnikowego głazu w rozległym parku nie jest trudne – znajduje się przy niebieskim szlaku turystycznym i równocześnie na trasie ścieżki przyrodniczej poprowadzonej przez obszar parku. Najwygodniej przespacerować się od parkingu przy arboretum, idąc ok. 600 m w kierunku Kapliczki Pustelnika.

GPS N 50°37’00” , E 17°35’43”

Obok głazu ustawiono tablicę przybliżającą pochodzenie głazów narzutowych.

Obwód pomnikowego głazu wynosi 815 cm, wysokość 180 cm.

Spacerując dalej (ok. 200 m) dotrzemy do znajdującej się po lewej stronie Kapliczki Pustelnika.

Zespół Przyrodniczo – Krajobrazowy „Lipno” to również bogactwo pomników przyrody ożywionej, o których więcej w następnym artykule.

Arboretum w Lipnie (gm. Niemodlin, opolskie).

Pod koniec XVIII w. właściciel dóbr niemodlińskich hrabia Jan Nepomucen Karol Praschma postanowił przekształcić dawny zwierzyniec na modny w tym czasie park krajobrazowy w stylu angielskim. Cześć rozległego założenia przeznaczył na stworzenie parku dendrologicznego z kolekcją drzew ze strefy umiarkowanej Ameryki Północnej, Azji, Europy Południowej. Obecnie arboretum (4,18 ha) znajduje się w administracji Nadleśnictwa Tułowice, jest ogólnodostępne (darmowe) w porze dziennej, przez cały rok. Dojazd do arboretum jest dobrze oznakowany (najłatwiej trafić z Niemodlina ul. Daszyńskiego), na miejscu obok zabytkowego budynku przygotowano parkingi.

GPS N 50°36’58” , E 17°36’16”

Spacerując wytyczoną ścieżką przyrodniczą możemy się zapoznać z 95 gatunkami drzew i krzewów.

Przez arboretum przepływa strumień, nad którym przerzucono kilka uroczych mostków.

Ozdobą arboretum w Lipnie jest kolekcja różaneczników, szczególnie pięknych w okresie kwitnienia.

Przy ogrodzeniu arboretum ustawiono wieżę widokową, z której można podejrzeć staw Zofia.

Statusem pomników przyrody w arboretum uhonorowano 4 okazy drzew: żywotnik olbrzymi, jałowiec wirginijski, tulipanowiec amerykański, miłorząb dwuklapowy. Przyjmuje się, że zostały one posadzone w pierwszych latach istnienia parku dendrologicznego (ok. 1782 r.) i w obrębie swojego gatunku należą do najstarszych egzemplarzy w Polsce. Wyjątkowo okazale prezentuje się pomnikowy żywotnik olbrzymi, rosnący nad strumieniem, tuż przy wejściu do arboretum.

Drzewo mierzy w obwodzie 442 m, wysokość okazu 34 m, wiek ok. 230 lat.

W pobliżu żywotnika rośnie prawdopodobnie najstarszy w Polsce okaz jałowca wirginijskiego. Drzewo – pomnik przyrody – mierzy w pierśnicy 218 cm, wysokość jałowca 28 metrów.

Dziwnym pokrojem charakteryzuje się pomnikowy tulipanowiec amerykański. Na wysokości 4 m z masywnego pnia wyrasta potężny konar, który u nasady przykryto daszkiem zabezpieczającym przed deszczem.

Tulipanowiec mierzy w obwodzie 485 cm, wysokość drzewa 32,5 m.

Ostatni pomnikowy okaz – miłorząb dwuklapowy – rośnie przy ogrodzeniu budynku dawnej leśniczówki. Dobrze widoczny jest również z okolicy parkingu.

Miłorząb posiada prosty pień o obwodzie pierśnicowym 258 cm, wysokość drzewa 28 m.