Kamień Brygidy w Bardzie.

Podczas największych zlodowaceń obejmujących teren dzisiejszej Polski (Zlodowacenie Środkowopolskie i Południowopolskie), lądolód skandynawski dwukrotnie oparł się o Sudety. Stroma krawędź Sudetów, zaakcentowana uskokiem brzeżnym, stanowiła dla lodowca istotną przeszkodę. A jednak lądolód dwa razy wsunął się do Kotliny Kłodzkiej Przełomem Bardzkim, którego wylot znajduje się w okolicy Barda na wysokości ok. 255 m n.p.m.

Nasuwający się lądolód przywlekł materiał skalny z głazami narzutowymi; jeden z nielicznych eratyków we wnętrzu Sudetów o nazwie Kamień Brygidy objęto ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej. Leży on w Dolinie Węglówki, po prawej stronie Długiej Drogi (przedłużenie ulicy Krakowskiej w Bardzie).

GPS N 50°29′30.4″ , E 16°44′04.5″

Kamień Brygidy w Bardzie

Wymiary pomnikowego głazu w części wystającej ponad poziom gruntu:  długość 2.1 m, szerokość 1.5 m, wysokość 0.95 m, obwód 6,5 m. Szacowana waga eratyku ok. 9 ton.

Obok głazu ustawiono tablicę przybliżającą legendę związaną z powstaniem nazwy tego obiektu.

Na górze głazu wykuto znak krzyża, będący prawdopodobnie znakiem granicznym. Wyszukując go warto zwrócić uwagę na budulec Kamienia Brygidy – jest nim czerwony skandynawski granit.

granit budujący Kamień Brygidy

Pomnikowy eratyk w Błotnicy (gm. Złoty Stok).

W plejstocenie (epoce lodowcowej) na teren dzisiejszej Polski wielokrotnie nasuwał się lądolód skandynawski. Podczas największych zlodowaceń lodowiec dotarł do krawędzi Sudetów, pozostawiając po sobie pamiątki w postaci zdeponowanego materiału skalnego, nieraz w postaci dużych głazów narzutowych, zwanych eratykami. Na Dolnym Śląsku największe nagromadzenie pomnikowych eratyków znajduje się przy linii sudeckiego uskoku brzeżnego, ciągnącego się (na terenie Polski) od okolic Bolesławca do Złotego Stoku. Opisywałem je w artykułach: „Pomnikowe głazy narzutowe w Bolesławcu” „Głazy narzutowe w Warcie Bolesławieckiej” „Skupiska głazów narzutowych w Mokrzeszowie„. Tematem dzisiejszego artykułu jest pomnikowy głaz narzutowy leżący niedaleko Złotego Stoku, ok. 700 m na południe od ostatnich zabudowań (leśniczówka) wsi Błotnica.

GPS N 50°27′45.22″ , E 16°55′44.87″

Głaz nie jest trudny do odnalezienia, leży przy czerwonym szlaku turystycznym, w pobliżu charakterystycznego skrzyżowania leśnych dróg.

Przy głazie otoczonym drewnianym płotkiem ustawiono tablicę poglądową, opisującą zagadnienia związane ze zlodowaceniami.

Przybliżone wymiary głazu: długość 160 cm, szerokość 70 cm, wysokość 120 cm, obwód eratyku 436 cm.

Materiałem budującym głaz jest granit o dużym udziale różowych skaleni.