Pomnikowy dąb „Jurek” w Dobroszowie Małym (gm. Nowogród Bobrzański, lubuskie).

Obszar otaczający miasto Nowogród Bobrzański (pow. zielonogórski, lubuskie) to nadzwyczajnie bogaty w pomniki przyrody teren, który w najkrótszy możliwy sposób można opisać jako niezwykłą mozaikę lasów i terenów uprawnych, dodatkowo urozmaicony silnie meandrującym tu Bobrem. Rozległe kompleksy leśne zajmujące ponad 61% powierzchni gminy administrowane są przez Nadleśnictwo Krzystkowice. Najgrubszym i najstarszym drzewem w Nadleśnictwie oraz na terenie gminy miejsko – wiejskiej Nowogród Bobrzański jest pomnikowy dąb „Jurek”, rosnący na skraju lasu, w pobliżu miejscowości Dobroszów Mały. Do wsi można się dostać skręcając w lewo z drogi krajowej nr 27 biegnącej w kierunku Żar (ul. Żarska), ok. 150 m za znakiem oznajmiającym koniec Nowogrodu Bobrzańskiego. Następnie jedziemy 3,5 km kiepskiej jakości drogą z płyt betonowych lub dziurawego asfaltu i zaraz po wjeździe do Dobroszowa skręcamy w lewo. Zobaczymy tam stylowy dworek z rosnącym w pobliżu pomnikowym dębem.

Nie jest to jeszcze wspomniany w tytule „Jurek”, ale z pewnością godny uwagi, ogromny dąb o obwodzie 600 cm i wysokości 28 m. Można do niego podejść idąc wałem przeciwpowodziowym znajdującym się na tyłach dworku.

GPS N 51°45′44″ , E 15°14′44″

Aby trafić do „Jurka” zostawiamy dworek po prawej stronie i jedziemy dalej gruntową drogą w kierunku północnym (ul. Nadbobrzańska). Po 450 m skręcamy w lewo w ul. Żurawią, ogromny dąb rosnący na skarpie po lewej stronie zobaczymy 150 m dalej, tuż za ostrym zakrętem drogi.

GPS N 51°46′02″ , E 15°14′34″

Nazwa dębu szypułkowego – „Jurek” – nadana została na cześć pamięci zmarłego leśniczego Jerzego Staniszewskiego. Obwód pomnikowego drzewa to 733 cm, wysokość 22 m, wiek ok. 450 lat. Objęty ochroną pomnikową na podstawie Rozporządzenia Wojewody Zielonogórskiego nr 57/80 z dnia 30.06.1980 r.

Podchodząc do „Jurka” widzimy potężny pień, reszta drzewa (szczególnie w lecie) schowana jest pośród gęstego listowia z sąsiednich drzew. Z tej perspektywy wydaje się być zdrowym drzewem, jednak szybko się przekonamy, że tak nie jest.

W pniu od strony południowej znajduje się sporej wielkości wyrwa, widać potężny ubytek kominowy, wewnątrz stertę próchna i mrowisko widoczne również na zewnątrz.

Niestety, „Jurek” jest drzewem w ostatnim stadium zamierania. Właściwie pozbawiony jest korony, żywy jest tylko jeden, powyginany konar.

Jedziemy dalej wzdłuż Jeziora Krzystkowickiego – zrekultywowanego terenu po dawnej kopalni kruszyw naturalnych. Mijamy działki z domkami letniskowymi.

W pewnym momencie zaczyna się dość stromy podjazd, betonowy trakt zbliża się do płynącego obok Bobru. W rozwidleniu dróg rośnie pomnikowy dąb o obwodzie 360 cm.

GPS N 51°46′47″ , E 15°14′23″

Jadąc dalej wrócimy na szosę, która doprowadziła nas do Dobroszowa Małego. Po drodze będziemy mijać zrujnowane budynki po dawnej fabryce produkującej materiały wybuchowe. To tylko niewielki fragment ogromnego kompleksu opisywanego najczęściej skrótem DAG Krzystkowice. Zwiedzanie zdewastowanych obiektów jest raczej niewskazane, a z pewnością wymagana jest duża dawka ostrożności i zdrowego rozsądku.

Park w Górczynie (gm. Szlichtyngowa, pow. wschowski).

Barokowy pałac w Górczynie (gmina Szlichtyngowa, pow. wschowski, lubuskie) z XVIII w. został opuszczony po 1945 r. i po latach popadania w ruinę, został rozebrany w latach 70 – tych XX w. Po pałacu pozostały zabudowania folwarczne, brama wjazdowa oraz częściowo zarośnięty park krajobrazowy. Obecnie to założenie parkowe posiada kształt wydłużonego prostokąta, o powierzchni prawie 6.5 ha. Południowy kraniec parku oddalony jest tylko 100 m od rynku w Szlichtyngowej, wzdłuż dłuższego boku (ok. 500 m) przebiega droga nr 12 Głogów – Wschowa. Ochroną pomnikową w parku objęto 13 egzemplarzy drzew, te najciekawsze rosną w jego północnej części. Tutaj znajdziemy ogromny okaz platana klonolistnego, o szeroko rozłożonej koronie.

Drzewo mierzy w obwodzie 480 cm, wysokość platana ok. 20 m.

Obok platan rośnie pomnikowy okaz wiązu szypułkowego o obwodzie 365 cm i wysokości 20 m.

Obok, przy alejce parkowej, rośnie potężny dąb szypułkowy, o pniu porośniętym bluszczem. Prawdopodobnie drzewo to zostało posadzone króla Jana III Sobieskiego, jesienią w 1683 r.

Spacerując alejką parkową, prowadzącą na południe równolegle do szosy, mijamy wiele drzew porośniętych gęsto bluszczem.

Po chwili odnajdziemy kolejny pomnik przyrody – wielopniowy okaz lipy drobnolistnej. Drzewo posiada pięć pni o obwodzie od 110 cm do 204 cm.

 Nieco dalej rośnie druga pomnikowa lipa o obwodzie 320 cm.

Przy skrzyżowaniu alejek, obok boiska, rośnie kilka okazałych grabów pospolitych.

Przy alejce prowadzącej od sceny, w sąsiedztwie dwóch okazałych dębów, rośnie pomnikowy klon pospolity. Jego obwód wynosi 320 cm, wysokość ok. 20 m.

Choć rejestr pomnikowych drzew w Górczynie zawiera tylko 4 dęby szypułkowe, to wokół sceny w parku odnajdziemy kilkanaście okazów tego gatunku opatrzonych tabliczkami. Pomnikowe dęby mają mieć w obwodzie 495, 350, 520, 490 cm.

Pomiędzy sceną a polaną parkową rośnie pomnikowy grab o obwodzie 255 cm i wysokości ok. 17 m.

Obok mocno uszkodzony klon pospolity – pomnik przyrody o obwodzie 270 cm.

Idąc w kierunku bloków mieszkaniowych, mijamy rosnący obok boiska drugi pomnikowy okaz platana klonolistnego.

Obwód platana wynosi 330 cm, wysokość drzewa ok. 20 metrów.

Wracamy do północnej części parku, tam pośród samosiejek rośnie jeszcze kilka okazałych drzew gęsto oplecionych bluszczem.

Pomnikowe drzewa rosnące w parku w Górczynie oraz okazy rosnące w Wyszanowie, stanowią komplet pomników przyrody gminy Szlichtyngowa.