Park Miejski w Jaworze (dolnośląskie).

Park Miejski w Jaworze (o powierzchni ponad 20 ha) znajduje się w południowej części miasta. Przez środek parku przepływa Nysa Szalona nad którą przerzucono dwie kładki, rzeka dzieli teren zielony na część północną i południową. Ponad połowa (19 szt.) jaworskich pomników przyrody rośnie w Parku Miejskim. Niestety, większość z nich nie została w żaden sposób oznakowana i lokalizacja niektórych jest zagadkowa. Jedno z wejść do parku znajduje się u zbiegu ulic Chopina, Kościuszki i Parkowej, tam na tablicy odczytamy dość skąpe informacje na temat jego powstania.

Wchodząc do parku po lewej stronie widzimy staw z zainstalowanymi fontannami, po prawej pierwsze pomnikowe drzewa – 2 platany klonolistne o obwodach 340 i 398 cm.

Nieco głębiej znajduje się pomnikowy kasztanowiec biały, uważany za najgrubszy okaz tego gatunku w Polsce.

Obwód kasztanowca wynosi 548 cm, wysokość okazu 28,5 m, szacunkowy wiek ok. 280 lat. W przyziemnej części pnia znajduje się ogromny ubytek, mimo tego wytrzymuje wichury powalające drzewa obok.

Kolejne pomnikowe drzewa: lipy drobnolistne i szerokolistne o obwodach 310 – 370 cm i 3 wiązy polne o obwodach 280,355,415 cm, rosną w okolicy wału przeciwpowodziowego.

Po lewej stronie głównej alei, rośnie oznaczona tabliczką, mocno uszkodzona lipa drobnolistna.

Idziemy dalej główną aleją wzdłuż kasztanowców w kierunku rzeki, nie przechodzimy przez most, ale idziemy wałem powodziowym do drugiej kładki. Po drodze miniemy pomnikowy okaz platana klonolistnego o obwodzie 395 cm.

Przechodzimy przez most nad Nysą Szaloną, następnie przez kładkę przerzuconą nad wysychającą często Puszówką i znajdujemy się przy dwóch pomnikowych dębach o obwodach przekraczających 300 cm..

W pobliżu, przy ogrodzeniu ogródków działkowych, rośnie trzeci pomnikowy dąb.

Bliżej rzeki rośnie pomnikowy buk o oryginalnym pokroju. Obwód pnia tego okazu wynosi 330+190 cm, wysokość drzewa 16 m.

Idziemy dalej wzdłuż strumienia wgłąb południowej części parku. Po prawej, na niewielkim wzgórzu, stoi odnowiona pergola, a z tyłu za nią plac zabaw dla dzieci

Łatwo zauważyć różnicę między północną a południową częścią parku.  W tej części park bardziej przypomina rzadki las mieszany, poprzecinanego układem alejek.

południowa część parku w Jaworze

Warto odnaleźć jeszcze jeden okaz pomnikowego buka, o nietypowej, wielopniowej formie o łącznym obwodzie 568 cm.

Pomniki przyrody w gminie Chojnów – podsumowanie.

Gmina wiejska Chojnów to największa i najbardziej wysunięta na zachód gmina powiatu legnickiego (dolnośląskie). To typowo rolniczy obszar – w strukturze użytkowania gruntów użytki rolne zajmują 69%, lasy 20%. Gmina może się pochwalić dużą ilością pomnikowych drzew (25 szt.), większość z nich zlokalizowana jest w zabytkowych parkach podworskich. Ponad połowa z pomnikowych okazów posiada własne imiona, prawie wszystkie oznakowane zostały odpowiednia tabliczką. Temat pomnikowych egzemplarzy drzew gminy Chojnów podejmowany był już czterokrotnie na tym blogu, dzisiejszy wpis to podsumowanie informacji oraz zdjęcia, opis i lokalizacja pozostałych okazów. Poznawanie gminy pod kątem ustawowo chronionych drzew rozpoczniemy od północy, następnie będziemy się przesuwać wokół Chojnowa zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Rokitki to najbardziej wysunięta na północ wieś gminy Chojnów. Pomnikiem przyrody jest tu okaz dębu szypułkowego „Bogacz”, rosnący w rogu ogrodzenia dawnej fermy, 40 m od domu nr 79A/1,2,3.

GPS N 51°20′42.8″ , E 15°53′17.4″

Dąb mierzy w obwodzie 420 cm, wysokość drzewa to 28 m.

W pobliskich Zamienicach, na zachodnim skraju wsi, znajduje się zdewastowane dawne założenie parkowe. Ochroną pomnikową objęto tu rosnące na skraju parku (obok przystanku autobusowego) dwie topole białe o nazwie „Kumy”.

GPS N 51°19′35″ , E 15°55′32″

Grubszy okaz mierzy w obwodzie 555 cm, drugi 470 cm; wysokość ok. 28 m.

Pomnikowy platan klonolistny rośnie w pobliżu kościoła w Zamienicach. Obwód okazu wynosi 525 cm, wysokość 24 m. Na pniu z rozległym ubytkiem przy ziemi widoczna jest jeszcze szczątkowo tabliczka, niemal w całości wchłonięta przez korę.

GPS N 51°19′19.4″ , E 15°57′16.9″

Na wschodnim krańcu wsi Biała, przy zakręcie drogi w kierunku Jaroszówki, rośnie pomnikowa lipa „Kukułka”.

GPS N 51°18′18.1″ , E 15°57′45.9″

Obwód pierśnicowy pomnikowej lipy wynosi 320 cm, wysokość 20 m, wiek z tabliczki 150 lat.

W Niedźwiedzicach pomnikami przyrody są dwa dęby szypułkowe i lipa drobnolistna. „Birkut” to dąb o obwodzie 410 cm rosnący przy stawach hodowlanych, drugi dąb obwodzie 420 cm stoi nad Skorą. Pomnikowa lipa „Babcia” o obwodzie 540 cm znajduje się na terenie kościoła. Zdjęcia i dokładny opis w artykule „Pomniki przyrody we wsi Niedźwiedzice„.

W Goliszowie, przy stawach hodowlanych (działka 843/6), rośnie ponoć pomnikowy okazu wiązu polnego o nazwie „Radomir” (obwodzie 400 cm). Tablice informujące o zakazie wstępu ze względu na szalejący tu zjadliwy wirus ptasiej grypy, skutecznie zniechęciły mnie do poszukiwań tego okazu.

W Pawlikowicach można podziwiać pomnikową aleję złożoną z sędziwych dębów szypułkowych o nazwie „Pasterze”. Ponadto we wschodniej części Pawlikowic (Pątnowie), na skraju założenia parkowego rośnie dąb „Tatar” o obwodzie 525 cm. Więcej informacji oraz zdjęcia w artykule „Pomniki przyrody w Pawlikowicach„.

W Strupicach rosną dwa pomnikowe drzewa: platan klonolistny i buk pospolity w odmianie purpurowej. Obydwa zlokalizowane są na terenie dawnego założenia pałacowo – parkowego.

Bliżej pałacu rośnie olbrzymi platan o obwodzie 570 cm i wysokości ponad 20 m.

GPS N 51°12′42.6″ , E 15°58′15.9″

Pomnikowy buk rośnie w pobliżu, za ogrodzeniem gospodarstwa. Obwód okazu wynosi 670 cm, wysokość 18 m.

GPS N 51°12′41.7″ , E 15°58′18.5″

Budziwojów to kolejna wieś z interesującym zespołem pałacowo – parkowym.

W parku rośnie wiele okazów dębów o walorach pomnikowych. Ochroną pomnikową objęto tu dwa dęby szypułkowe: „Protazy” (obwód 420 cm) i „Gerwazy” (obwód 440 cm).

Na „Protazym” (obwód 420 cm) rosnącym bliżej pałacu zachowała się resztka tabliczki.

GPS N 51°14′01.7″ , E 15°57′11.6″

Okazałe dęby porastają również brzegi pobliskich stawów.

Piotrowice – Konradówka to sołectwo rozdzielone rzeką Skorą. W Konradówce rośnie pomnikowy tulipanowiec oraz buk w odm. czerwonolistnej; był również pomnikowy dąb, ale zdjęto z niego ochronę pomnikową. W Piotrowicach możemy podziwiać 3 sędziwe dęby szypułkowe: jeden o obwodzie 550 cm, „Huzar” (420 cm obwodu pierśnicowego) i jeden z najgrubszych na Dolnym Śląsku dębów – „Młynarz”, o obwodzie 785 cm. Zdjęcia drzew dostępne w artykule „Pomnikowe drzewa w Konradówce i Piotrowicach„.

W Okmianach pomnikami przyrody są jesion wyniosły „Jacek” oraz lipa drobnolistna „Trzygłowa”. Opisałem je dokładnie wraz z innymi atrakcjami w artykule „Pomniki przyrody w Okmianach„.

W Starym Łomie znajduje się pałac (budynek nr 53), wokół którego (po wschodniej i południowej stronie) rosną 4 pomnikowe dęby szypułkowe o obwodach od 380 do 400 cm.

GPS N 51°18′59.4″ , E 15°48′04.6″ (pałac)

Stary Łom - pomnikowe dęby

Jeden z dębów znajduje się w opłakanym stanie, w zasadzie nadaje się tylko do zniesienia ochrony pomnikowej i wycięcia.

W Biskupinie rośnie dąb „Maciej”, ustanowiony pomnikiem przyrody całkiem niedawno, bo 25.04.2013 r. Drzewo rośnie przy skrzyżowaniu w centrum wsi.

GPS N 51°19′18.01″ , E 15°51′01.31″

Obwód okazu wynosi 457 cm, wysokość dębu 25 m.

Pomnikowe drzewa w mieście Chojnów opisałem w artykule „Pomniki przyrody w Chojnowie„.