Dąb Poganin z Węglówki (gm. Korczyna, podkarpackie).

Wbrew nazwie miejscowości w Węglówce (gm. Korczyna, pow. krośnieński, podkarpackie) nie ma pokładów węgla kamiennego ani brunatnego, nazwa wsi wywodzi się pewnie od dawnego zajęcia jej mieszkańców, jakim było wypalanie węgla drzewnego. Są za to złoża ropy naftowej eksploatowane na dużą skalę od 1888 r. do czasów współczesnych. Szyby i pompy tłoczące ten cenny surowiec znajdują się we wschodniej części sioła.

szyb naftowy w Węglówce

W środkowej części wsi, przy dawnej cerkwi (obecnie to kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia NMP), znajduje się jeden z najgrubszych i najstarszych dębów szypułkowych w Polsce. Drzewo o nazwie „Poganin” uzyskało status pomnika przyrody już w 1953 r., na mocy Orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej RL-Vib-13/P/8/53.

GPS  N 49°46’29.6″ , E 21°46’40.6″

dąb Poganin przy kościele w Węglówcepomnikowy dąb Poganin

dąb Poganin przy dawnej cerkwi w Węglówce

Dąb rośnie na skraju skarpy, tuż obok przepływającego potoku, z którego czerpie życiodajną wodę.

dąb Poganin na tle kościoła w Węglówce

dąb Poganin

dąb Poganin z Węglówki

Obwód „Poganina” zmierzony w kwietniu 2023 r. wynosił 913 cm, wysokość drzewa 28,5 m,  wiek obliczony przez dra C. Pacyniaka to 644 lata. To drugi pod względem wieku i obwodu  dąb Podkarpacia (grubszy i starszy  jest  „Chrześcijanin„), w skali kraju zajmuje szóstą pozycję.

pomiar obwodu Poganinapomiar obwodu dębu Poganin z Węglówkipomiar obwodu dębu Poganinobwód Poganina

Sylwetka pomnikowego dębu wskazuje że drzewo rosło niegdyś w zwarciu, świadczy o tym stosunkowo długi, walcowaty pień i wysoko osadzona korona.

pień dębu Poganin

Poniżej dębu ustawiono tablicę z charakterystyką gatunku i parametrami „Poganina”.

pień pomnikowego dębu Poganintablica przy dębie Poganin

Można odnieść wrażenie, że „Poganin” znajduje się w doskonałej kondycji zdrowotnej. Jednak dokładne badania wykazały rozległy ubytek kominowy (pień wewnątrz jest całkowicie pusty). Nadzieję na wydłużenie mu życia dają wykonane zabiegi pielęgnacyjne: koronę ustabilizowano wiązaniami linowymi, dziuple przesłonięto dyskretnie siatką i blachą.

wiązania linowe w koronie Poganina

zasłonięte dziuple na pniu i konarach Poganina

Mając na względzie lokalizację przy dawnej cerkwi i rozmiary wiekowego drzewa, niemal bliźniaczym dębem do „Poganina” jest „Jagiellon” rosnący w pobliskim Rzepniku. Pomnikowy okaz opisałem w artykule „Dąb szypułkowy Jagiellon z Rzepnika„.

Dąb „Ustrobniak” z Ustrobnej (gm. Wojaszówka, podkarpackie).

Nadawanie nazw własnych pomnikowym (i nie tylko) drzewom to zwyczaj ze wszech miar polecany i świadczący o zamiłowaniu i szacunku do okazów dendroflory. W Polsce tylko 2% drzew pomnikowych posiada nazwy – najczęściej są to imiona, np.: Bartek, Józef, Kazimierz, czasem imiona postaci historycznych: Lech, Mieszko, Piast lub dawnych bogów: Perun, Światowid, Odyn. Nazwy niektórych drzew powstają na skutek uwzględnienia ich lokalizacji: Buk na Czerwonym Kamieniu, cis Henryk z Henrykowa, dąb Żegrowiak z Żegrowa, platan Cesarz z Cesarzowic. Bohater dzisiejszego artykułu to Ustrobniak – dąb szypułkowy rosnący w miejscowości Ustrobna (gmina Wojaszówka, powiat krośnieński, podkarpackie), przy skrzyżowaniu dróg z Ustrobnej do wsi Potok i Jaszczew.

GPS N 49°44’25.5″ , E 21°41’18.1″

Ustrobna - pomnikowy dąb Ustrobniakpomnikowy dąb z Ustrobniak z Ustrobnejpomnikowy dąb szypułkowy Ustrobniak

Ustrobniak został ustanowiony pomnikiem przyrody w w lutym 2006 r. Dąb mierzy w obwodzie 581 cm, wysokość okazu 17 metrów, szacowany wiek to ok. 300 lat. Podany na tablicy i rejestrach obwód 641 cm jest prawdopodobnie wynikiem nieprawidłowego pomiaru wykonanego od dołu zbocza.

pień dębu Ustrobniak z Ustrobnejpień pomnikowego dębu Ustrobniak

Obok pomnikowego dębu ustawiono kolorową tablicę z krótkim tekstem przybliżającym parametry sędziwego drzewa.

pień dębu Ustrobniaktablica przy Ustrobniaku

Wnętrze pnia Ustrobniaka jest puste, ubytek jest rozległy i sięga wysokości kilkunastu metrów.

pusty w środku pień Ustrobniaka

Podobny pokrój przy znacznie większej grubości posiada dąb Jagiellon rosnący w Rzepniku, w tej samej gminie Wojaszówka. Opisałem go dokładnie w poprzednim artykule.