Pomniki przyrody we wsi Niedźwiedzice (gm. Chojnów, pow. legnicki).

Niedźwiedzice to długa wieś łańcuchowa oddalona o 9 km na zachód od Chojnowa. Zabudowania wsi ciągną się wzdłuż rzeki Skora na długości ok. 4 km. Niedźwiedzice promują się jako „Wieś Bociana”. Rzeczywiście, nie brakuje tu bocianich gniazd, jak i żerujących na łąkach i w pobliżu stawów tak charakterystycznych dla polskiego krajobrazu ptaków.

Wzdłuż trasy gry terenowej znajduje się wiele tabliczek przybliżających biologię bociana białego.

W Niedźwiedzicach na szczęście nie zapomniano o niedźwiedziach.

Najcenniejszym zabytkiem we wsi jest kościół pw. Świętego Antoniego Padewskiego z przełomu XV i XVI w. W jego zewnętrzne ściany wmurowano unikalny zespół 5 krzyży pokutnych (pojednania).

Przy murze otaczającym kościół rośnie pomnikowa lipa Babcia.

Obwód pomnikowej lipy wynosi 540 cm, wysokość 15 m, wiek (wg tabliczki) 250 lat.

pień lipy Babcia

Naprzeciw kościoła, po drugiej stronie rzeki Skora, rośnie okazały dąb szypułkowy, prawdopodobnie o statusie pomnika przyrody. Obwód tego drzewa wynosi 420 cm, wysokość 28 m.

Pomnikowy dąb „Birkut” rośnie przy drodze poprowadzonej wzdłuż rowu dostarczającego wodę do stawów, ok. 630 m w linii prostej na północ od kościoła.

GPS N 51°17’32.35” , E 16°01’18.70”

Obwód pomnikowego okazu wynosi 410 cm, wysokość drzewa 30 m, wiek wg tabliczki to 300 lat.

Starym drzewostanem może się poszczycić park przylegający do pałacu w Niedźwiedzicach, jednak nie ma w nim obecnie drzew o statusie pomników przyrody. Okazały dąb rośnie jeszcze na wschodnim krańcu wsi, nad brzegiem Skory, przy ostatnim we wsi moście.

400 m dalej, po drugiej stronie rzeki, możemy podziwiać piękny pomnikowy dąb, ale leżący już na terenie wsi Grzymalin. Więcej zdjęć i opis w artykule „Pomniki przyrody w gminie Miłkowice„.

dąb k. Grzymalina zimą

Pomnikowa lipa w Cielętnikach (gm. Dąbrowa Zielona, śląskie).

W Cielętnikach – niewielkiej wsi położonej przy granicy województwa śląskiego i łódzkiego (pow. częstochowski, śląskie) – znajduje się unikalny w skali krajowej pomnik przyrody. Rosnąca tam pomnikowa lipa drobnolistna jest najgrubszą i zarazem najstarszą przedstawicielką tego gatunku w Polsce. Potężny okaz rośnie 2 m od prezbiterium neogotyckiego kościoła parafialnego p.w. Przemienienia Pańskiego.

W nocy z 5 na 6 października 2017 r. orkan Ksawery powalił lipę na ziemię. O dalszych losach pomnikowego drzewa zadecydują dendrolodzy.

GPS N 50°53’22.8” , E 19°34’29.9”

Warto wspomnieć o tym, że Cielętniki znajdują się na trasie wielu pielgrzymek do Częstochowy (oddalonej o 40 km). Na zdjęciach poniżej odpoczywający pod lipą uczestnicy Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej.

Pień lipy mierzony na wysokości pierśnicy wynosi aż 1107 cm obwodu, jednak poniżej zwęża się i w najcieńszym miejscu liczy sobie 1084 cm (oficjalny obwód). Według oficjalnych rankingów jest obecnie najgrubszym drzewem w Polsce. Wysokość okazu ok. 30 m, wiek obliczony przez C. Pacyniaka to 550 lat.

Obok lipy ustawiono tablicę informacyjną. Treść tablicy zawiera legendę z której wynika, że opisywany okaz jest zrostem 18 posadzonych obok siebie lip. Wspomniano również o dawnych pątnikach, wierzących że kora ogromnej lipy uśmierza ból zębów.

Przy pełnej sympatii dla pomnikowej lipy w Cielętnikach należy mieć świadomość, że za kilkanaście lat utraci status najgrubszego drzewa w Polsce. Przegonią ją znacznie szybciej przyrastające na grubość olbrzymie platany klonolistne: „Olbrzym” z Chojnej lub „Konstytucyjny” z Dobrzycy. Niemniej pozostanie najgrubszym z rodzimych gatunków drzew.