Pomniki przyrody w gminie Polkowice (dolnośląskie).

Edytowano 04.04.2021 r. Gmina miejsko – wiejska Polkowice położona jest w północnej części województwa dolnośląskiego, w powiecie polkowickim. W zasadzie cały teren gminy znajduje się w zasięgu eksploatacji rud miedzi, wydobywanych i przerabianych przez KGHM Polska Miedź S.A. W krajobrazie gminy wyróżnia się silnie uprzemysłowione centrum – miasto Polkowice, otoczone mozaiką lasów (40% pow. gminy) i pól uprawnych (43% pow. gminy). Na terenie gminy istnieją zaledwie 3 pomniki przyrody ożywionej: pojedynczy okaz dębu szypułkowego, podwójna aleja dębowa o długości 795 m, obejmująca 346 egzemplarzy (w tym 345 dębów szypułkowych oraz 1 dąb czerwony) oraz grupowy pomnik przyrody o nazwie „Zadrzewienia śródpolne Komorniki – Trzebcz”, obejmujący dwie remizy śródpolne z 19 okazami dębów. To nietypowa sytuacja w województwie dolnośląskim gdzie 3 pomniki przyrody obejmują ochroną aż 366 drzew.

Wspomniany wyżej pojedynczy okaz pomnikowego dębu rośnie w kompleksie leśnym (oddz. 115 c) położonym na południe od wsi Żelazny Most (ok. 1,5 km od tartaku, boiska).

GPS N 51°27’46.45” , E 16°10’25.44”

Drzewo mierzy w obwodzie 360 cm, wysokość dębu 23 metry, wiek wg danych Nadleśnictwa Lubin 350 lat.

Unikalna, czterorzędowa aleja złożona głównie z dębów szypułkowych, znajduje się w Nowym Dworze – formalnie jest to część dużej wsi Jędrzychów. Do alei prowadzą drogowskazy, ustawione przy głównych skrzyżowaniach we wsi.

Lokalizację alei najlepiej oddaje mapka, będąca fragmentem tablicy usytuowanej na początku i końcu alei.

Początek alei znajduje się na skraju parku otaczającego pałac w Nowym Dworze.

Na ustawionych tablicach bardzo szczegółowo opisano ten pomnik przyrody.

Przedmiotem ochrony jest podwójna, czterorzędowa aleja o długości 795 m, złożona z 345 dębów szypułkowych oraz jednego dębu czerwonego. Obwód drzew mieści się w przedziale 80 – 306 cm, wysokość 17 – 27 m.

Koniec alei styka się z granicą lasu. Tu znajduje się ambona myśliwska oraz tablice informacyjne o treści identycznej jak na początku.

Trzecim pomnikiem przyrody w gminie Polkowice powołanym 27 sierpnia 2019 r. są dwie grupy (12 + 7) okazałych dębów szypułkowych o nazwie „Zadrzewienia śródpolne Komorniki – Trzebcz”. W nazwie pomnika przyrody zawiera się jego lokalizacja. 

tablice w pobliżu pomnika przyrodyZadrzewienia śródpolne - grupa drzew nr 1Zadrzewienia śródpolne - widok grupy nr 2 od wschodu

Dokładny opis oraz więcej zdjęć znajduje się w artykule „Zadrzewienia śródpolne Komorniki – Trzebcz„.

Pomniki przyrody we wsi Węgliny (gm. Gubin, lubuskie).

Węgliny to niewielka wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin (15 km na południe od Gubina). Otoczona mozaiką pół uprawnych oraz lasów nie posiada znaczniejszych zabytków. Co zatem może przyciągnąć turystę zwiedzającego te okolice? Bogactwo przyrody, a ściślej duża ilość nieprzeciętnych pomników przyrody. Do tych najciekawszych należy ogromny dąb szypułkowy – najstarszy w gminie, rosnący w zagajniku porastającym wzgórze na północ od wsi (na prawo od drogi do Luboszyc, Wielotowa).

GPS N 51°49’34” , E 14°43’21”

Drzewo mierzy w obwodzie aż 764 cm, szacunkowy wiek ok. 400 lat.

W centrum wsi, naprzeciw budynku nr 30, rośnie olbrzymi okaz wiązu szypułkowego o wysokości 16,5 m. Jego obwód wynosi aż 850 cm, więc niewiele ustępuje najstarszemu „Wiedźminowi” (940 cm, 400 lat, Komorów, gm. Gubin). Na mocy Uchwały nr XXII/142/2020 Rady Gminy Gubin z dnia 27 listopada 2020 r. drzewo uzyskało status pomnika przyrody, równocześnie nadano mu nazwę „MISTRZ KRABAT”.

GPS N 51°49’27” , E 14°43’19”

Szacunkowy wiek tego okazu to ok. 350 lat. Mimo sędziwego jak na wiąz wieku, drzewo odznacza się dobrym stanem zdrowotnym.

W lesie (oddz. 219a), na prawo od drogi do Kumiałtowic, rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 470 cm.

GPS N 51°49’15” , E 14°43’30”

Ciekawe jest otoczenie tego dębu – to zabagniony teren z wieloma sędziwymi dębami i roślinnością typową dla terenów podmokłych. O wyjątkowości tego miejsca świadczy tablica opisująca ten teren jako powierzchniowy pomnik przyrody (choć nie znalazłem nigdzie podstawy prawnej).

Fragment drogi do rezerwatu „Uroczysko Węglińskie” i dalej do Mielna obsadzony jest dębami w wieku 200 – 300 lat. 400 – metrowa aleja 53 dębów szypułkowych chroniona jest jako pomnik przyrody.

GPS N 51°48’54” , E 14°42’49” (początek)

Obwód dębów w alei 80 – 300 cm, wysokość 20 – 28 m. Część drzew jest uschnięta, na kilku widać ślady żerowania kozioroga dębosza.

Szkoda, że tak cenne okazy nie zostały w żaden sposób oznakowane. Oprócz typowych tabliczek na pniu, warto by na miejscu ustawić tablicę z mapą i opisem pomnikowych obiektów. Takie rozwiązania są już powszechne z wielu miejscowościach woj. lubuskiego.