Diabelski Kamień w Kurozwękach (gm. Staszów, świętokrzyskie).

Kurozwęki to dawne miasteczko, a obecnie wieś, położona w gminie Staszów (woj. świętokrzyskie), w połowie drogi pomiędzy Staszowem a Szydłowem. Miejscowość jest bogata w interesujące zabytki architektoniczne, nie brakuje tu również unikalnych pomników przyrody: grupy pięciu okazałych modrzewi europejskich oraz trzech dwustuletnich platanów klonolistnych. Pomniki przyrody nieożywionej reprezentuje głaz narzutowy o nazwie Diabelski Kamień, leżący naprzeciw cmentarza przy ul. Kościelnej, przy murze DPS -u. W pobliżu miejsca jego lokalizacji ustawiono tablicę oraz drogowskaz.

GPS N 50°35’33.2″ , E 21°05’58.9″

Kurozwęki - tablica i drogowskaz do Diabelskiego Kamienia.Kurozwęki - otoczenie Kamienia Diabelskiegopomnik przyrody - Diabelski Kamień w Kurozwękach.

Opisywany głaz posiada status pomnika przyrody nieożywionej na mocy Rozporządzenie Nr 6 Wojewody Tarnobrzeskiego z dn. 28.06.1991 r. w sprawie uznania tworów przyrody za pomniki przyrody. Jak każdy inny głaz narzutowy został przywleczony ze Skandynawii przez lodowiec.

Kurozwęki - Diabelski Kamień.

Wymiary pomnikowego eratyku to: długość 3,3 m; wysokość 1,7 m; szerokość 3,3 m; obwód wynosi ok. 9 m. Materiałem budującym głaz jest granit.

Kamień Diabelski w Kurozwękach

Nazwa głazu – Diabelski Kamień – nawiązuje do typowej dla tego typu obiektów legendy: Niezadowolony z budowy pobliskiego kościoła diabeł rzucał z Łysej Góry ogromne skały, chcąc zniszczyć świątynię. Na szczęście chybił celu, a jeden z zachowanych kamieni to właśnie bohater dzisiejszego artykułu.

tablica przy Kamieniu Diabelskim w Kurozwękach.głaz narzutowy - Diabelski Kamień w Kurozwękachzbliżenie Kamienia Diabelskiego

Obok głazu ustawiono pręt zbrojeniowy z przymocowaną do niego tabliczką „Pomnik Przyrody”.

tabliczka przy Diabelskim Kamieniu w Kurozwękach

Teren wokół głazu bywa okropnie zarośnięty sięgającymi do pasa pokrzywami, z tego tytułu autor tego wpisu nie zdecydował się odwiedzić znajdującego się niżej „Źródła Pod Diabelskim Kamieniem”, chronionego w formie pomnika przyrody od maja 2021 r.

Kamień św. Wojciecha w Leosi (pow. świecki, kujawsko – pomorskie).

Jeden z największych głazów narzutowych w Polsce nazywany Kamieniem św. Wojciecha lub Diabelskim Kamieniem znajduje się w pobliżu Leosi – niewielkiej osady leśnej w gminie Drzycim (pow. świecki, woj. kujawsko – pomorskie). Według różnych źródeł eratyk zajmuje drugie, względnie trzecie miejsce w rankingu największych polskich narzutniaków, zamiennie z Głazem Mszczonowskim (Zawady, woj. łódzkie).

Piesi turyści mogą się do głazu dostać pociągiem (w Leosi jest stacja PKP), potem 350 m na wschód, następnie 500 m na południe. Samochodem lub rowerem docieramy do pomnikowego głazu ze wsi Bedlenki lub z drogi 239 Gródek – Laskowice (przy szosie ustawiono drogowskaz).

GPS N 53°29′08″, E 18°23′52″

W obu przypadkach należy przejechać ok. 2,5 km leśną, trochę zniszczoną drogą, do niewielkiego parkingu z tablicą informacyjną i miejscem piknikowym. Dalej już piechotą, ok. 150 m szlakiem niebieskim.

Przy samym głazie również ustawiono ławki i stoły, więc można się posilić podziwiając olbrzymie rozmiary głazu przywleczonego przez lodowiec ze Skandynawii.

Obwód pomnikowego eratyku wynosi 24.5 m, szerokość 8.8 m, wysokość ok. 3.8 m.

Materiał budujący Kamień św. Wojciecha to granit; na powierzchni głazu widoczne są słabo czytelne napisy oraz otwory po wierceniach.

Z głazem związane są legendy – jedna głosi, że z tego miejsca św. Wojciech wygłosił jedno ze swoich kazań w drodze do Prus. Według innego podania diabeł przenosił kamień by przegrodzić nurt Wdy, na szczęście nie zdążył przed świtem i był zmuszony porzucić go kilometr od rzeki.