Pomnikowa topola „Tekla” z Chudowa (gm. Gierałtowice, śląskie).

Chudów (gm. Gierałtowice, śląskie) to wieś położona 13 km na południe od centrum Gliwic i zaledwie ok. 10 km od zjazdu z autostrady A-4 lub A-1. Obiektem dla którego warto zjechać z autostrady i zrobić przerwę w dalszej podróży jest częściowo odbudowany renesansowy zamek z XVI w. Warownię zbudowano z kamienia i cegły na planie prostokąta, z dziedzińcem centralnym, krużgankami, studnią i fosą. Zamek posiada status muzeum i jest sezonowo udostępniany do zwiedzania.

Zamek Chudów

70 m na północny – wschód od zamku rośnie unikalna pod wieloma względami topola kanadyjska. Drzewo nosi imię „Tekla” i od 1981 r. posiada status pomnika przyrody.

GPS N 50°13’28.0″ , E 18°46’22.8″

otoczenie topoli Tekla z Chudowa

topola Tekla - widok od południa

pomnikowa topola Tekla z Chudowa

Drzewo pomimo drastycznego ogłowienia odbudowało koronę i mierzy obecnie ok. 25 metrów wysokości.

topola Tekla - widok od zachodutopola Tekla z Chudowa

Obwód pnia „Tekli” w 2020 r. mierzył 750 cm – być może jest to najgrubsza jednopniowa topola kanadyjska w Polsce. Drzewo posiada ogromny ubytek wewnątrz pnia, który został „przesłonięty” zamontowanymi drzwiami, a po drugiej stronie okienkami o fantazyjnych kształtach. Nijak ma się to do sztuki arborystycznej, niemniej topola zyskała bajkowy wygląd i stała się kolejną atrakcją turystyczną Chudowa.

pień Tekli z Chudowadrzwi zasłaniające ogromną dziuplę w topoli Tekladrzwi w topoli Teklaokienko zasłaniające dziuplę w pomnikowej topolipień topoli Teklapień topoli Tekla z Chudowa

W dziupli „Tekli” zmieścił się niewielki stolik oraz trzy taborety – w ten sposób utworzono „domek Kubusia Puchatka”

wnętrze topoli Tekla

wnętrze pomnikowej topoli w Chudowie

zagospodarowana dziupla w topoli Tekla

Ochroną pomnikową powinien również zostać objęty ogromny głaz narzutowy, leżący obok mostu przerzuconego nad zamkową fosą.

ogromny eratyk przed zamkiem w Chudowie

Na terenie gminy Gierałtowice zlokalizowana jest jeszcze jedna perełka dendrologiczna, jest nią rekordowa lipa krymska ze wsi Przyszowice. Więcej o niej w następnym artykule.

Pomniki przyrody w Głogowie – cz.1. Centrum.

Głogów to duże, uprzemysłowione miasto leżące na Odrą, w północno – zachodniej części Dolnego Śląska. To jedno z najstarszych miejscowości na terenie Polski, słowiański gród istniał tu już X w. Mimo ogromnych zniszczeń wojennych w mieście zachowało się dość dużo interesujących zabytków. System zieleni miejskiej tworzą parki, zieleń łęgowa nad Odrą, niewielkie kompleksy lasów, ogrody działkowe oraz system zieleni izolacyjnej wokół Huty Miedzi „Głogów”. Na terenie Głogowa znajduje się 19 pojedynczych i grupowych pomników przyrody. Symbolicznym dla  miasta pomnikiem przyrody jest grupa 12 wiekowych głogów, zlokalizowanych przy ul. Piekarskiej.

pomnikowe głogi przy ul. Piekarskiej w Głogowie

Więcej informacji na temat pomnikowych krzewów zainteresowany czytelnik znajdzie w artykule „Pomnikowe głogi w Głogowie„.

pomnikowe głogi w Głogowie

Do następnego pomnika przyrody – dębu szypułkowego o nazwie „Henryk” dotrzemy ul. H. Kołłątaja. Drzewo rośnie na chodniku, tuż przy skrzyżowaniu z ul. S. Staszica.

pomnikowy dąb Henryk z Głogowa latem

pomnikowy dąb Henryk z Głogowa zimą

„Henryk” mierzy w obwodzie 363 cm, wysokość dębu ok. 28 metrów.

Głogów - pomnikowy dąb Henryk latem

Głogów - pomnikowy dąb Henryk zimą

pień dębu Henryk z Głogowa

Po przeciwnej stronie targowiska, wzdłuż ul. Rzeźniczej, znajduje się szpaler złożony z 7 dębów szypułkowych. Grupę tych drzew objęto ochroną pomnikową w październiku 2006 r.

1. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie

2. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie3. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie

Obwody poszczególnych dębów wynoszą 280, 192, 177, 182, 250, 190, 224 cm; wysokość drzew ok. 20 metrów.

1. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

2. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

3. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

Wychodzimy na chodnik biegnący wzdłuż ul. B. Krzywoustego, skręcamy w prawo, mijamy przystanek autobusowy i z mostu przerzuconego na fosą miejską (ul. Staromiejska)  możemy obserwować pomnikowy okaz tulipanowca amerykańskiego o imieniu „Teofil”.

Głogów - korona pomnikowego tulipanowca

Warto zejść niżej (schody znajdują się nieco dalej, za Pomnikiem Polskiego Podziemia), by dokładniej przyjrzeć się temu niezwykłemu gatunkowi. 

fosa miejska w Głogowie - pomnikowy tulipanowiec

Tulipanowiec amerykański najlepiej prezentuje się w okresie kwitnienia (połowa maja do początku czerwca), gdy jego korona obsypana jest żółtymi kwiatami.

kwiaty tulipanowca amerykańskiego

Pień „Teofila” mierzy w obwodzie 238 cm, wysokość drzewa ok. 20 metrów.

Głogów - pień tulipanowca Teofil

Wracamy na ul. Staromiejską i przejściem dla pieszych przechodzimy na druga stronę ul. B. Krzywoustego wprost na pomnikowy okaz buka pospolitego w odm. czerwonolistnej, rosnącego na skraju Parku Leśnego.

Park Leśny w Głogowie - pomnikowy bukPark Leśny w Głogowie - pomnikowy buk zimą

Buk mierzy w pierśnicy 310 cm, wysokość okazu ok. 20 metrów.

Park Leśny w Głogowie - pień pomnikowego buka

Spacerujemy parkowymi alejkami w kierunku wschodnim, przecinamy ul. Kołłątaja i docieramy do dużej polany parkowej z „miasteczkiem ruchu drogowego”. Spośród kilku okazałych drzew ochroną pomnikową objęto egzemplarz dębu szypułkowego o obwodzie 407 cm i wysokości ok. 25 metrów.

pomnikowy dąb z Parku Leśnego w GłogowiePark Leśny w Głogowie - pień pomnikowego dębu

Ostatnie pomnikowe drzewo w dzisiejszym artykule rośnie na chodniku, przy skrzyżowaniu ulic Daszyńskiego i Budowlanych. Topola biała „Lena” mierzy w obwodzie 350 cm, wysokość drzewa ok. 25 metrów.

pomnikowa topola Lena z GłogowaGłogów - pomnikowa topola Lenapień pomnikowej topoli Lena

W następnym artykule opiszę pozostałe pomniki przyrody miasta Głogowa.