Archiwa tagu: pomnikowe lipy

Pomnikowy jałowiec pospolity z Bełżca (pow. tomaszowski, lubelskie).

Opublikowany przez
1

Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) to gatunek zawsze zielonego, powolnie rosnącego krzewu iglastego, należącego do rodziny cyprysowatych. Występuje w Europie, Azji, północnej Afryce, Ameryce Północnej. W Polsce najliczniej występuje w północno – wschodniej części kraju, na Mazowszu i w rejonie Bydgoszczy. Stosunkowo najrzadziej spotykany jest w Polsce południowo – zachodniej. Jałowiec pospolity najczęściej przyjmuje formę niewysokiego krzewu (czasem wręcz płożącego się po ziemi), rzadziej drzewa o stożkowatej (kolumnowej) koronie.

Jeden z najpiękniejszych i najstarszych w Polsce okazów jałowca rośnie w Bełżcu – dużej wsi (siedziba gminy) położonej w powiecie tomaszowskim, w województwie lubelskim. Aby trafić do pomnikowego drzewa z drogi krajowej 17 (odcinek Tomaszów Lubelski – Hrebenne) należy skręcić w centrum Bełżca w ulicę Rzeszowską (droga wojewódzka 865 do Narola), następnie po ok. 1,4 km w prawo w ulicę Partyzantów, potem w prawo w ul. Leśną, by po niecałych 100 m kolejny raz w prawo do rosnącego przy gruntowej drodze jałowca.  Dojazd do pomnikowego drzewa ułatwiają drogowskazy.

GPS N 50°23’12.7″ , E 23°25’08.5″

Obok pomnikowego drzewa przebiega niebiesko znakowany Centralny szlak Roztocza (pieszy).

Opisywany jałowiec posiada charakterystyczną sylwetkę, jego pień pochylony jest w kierunku wschodnim pod kątem 45 stopni w stosunku do powierzchni gruntu.

Solidne podpory chronią pomnikowy okaz przed złamaniem pod własnym ciężarem.

Pień jałowca pospolitego z Bełżca mierzy w obwodzie 125 cm, wysokość drzewa 6 metrów, szacunkowy wiek  ok.150 lat. Ochroną pomnikową objęty od 27.06.1961 r. Według nieoficjalnych danych to najgrubszy egzemplarz tego gatunku w Polsce.

Bełżec - pień pomnikowego jałowca

Wracając, warto zapoznać się z innymi pomnikami przyrody w tej miejscowości. Drogowskaz do nich znajduje się przy ul. Rzeszowskiej, 110 m na wschód od skrzyżowania z ul. Partyzantów.

drogowskazy do pomników przyrody w Bełżcu

Przy bramie ogrodzonego terenu (30 m powyżej skrzyżowania) rośnie pomnikowy dąb o obwodzie 300 cm i wysokości 25 m.

GPS N 50°22’58.4″ , E 23°25’14.4″

Na tym samym terenie, bliżej ul. Rzeszowskiej, rośnie pomnikowa leszczyna turecka o obwodzie 150 cm i wysokości 18 m.

W pobliżu, za torami kolejowymi, znajduje się kępa drzew porośnięta głównie lipami drobnolistnymi. To fragment dawnego parku podworskiego. Prawie 70 rosnących tu lip o obwodach 150 – 340 cm objęto ochroną jako grupowy pomnik przyrody.

Teren byłego parku podworskiego to również miejsce masowego grobu Romów i Sinti, ofiar zamordowanych lub zmarłych w obozie pracy istniejącym w tym miejscu w 1940 r.

W 1942 r. w Bełżcu powstał niemiecki obóz zagłady. Wymordowano w nim ok. 450 tys. osób, głównie polskich Żydów. Muzeum i Miejsce Pamięci znajduje się przy trasie 17, w południowym krańcu wsi.

Dąb Jagiełło we wsi Górzykowo (gm. Sulechów, lubuskie).

Opublikowany przez
1

Obszar gminy Sulechów to teren wyjątkowo bogaty pod względem przyrodniczym. Do ochrony pomnikowej powołano tu ponad 60 pojedynczych egzemplarzy i grup drzew oraz 2 głazy narzutowe (łącznie ponad 100 obiektów). Wiele z nich to rekordowe okazy, w znakomitej publikacji „Drzewa Polski” Wydawnictwo Naukowe PWN 2016 r. autorzy książki opisali aż 6 drzew z gminy Sulechów, w tym dwie najgrubsze sosny pospolite (Rzepicha, Waligóra, topola z Brodów, morwa biała z Sulechowa, dąb i robinia biała z Łęgowa). Jednak pod względem gatunkowym najliczniejsza grupę pomnikowych drzew w gminie stanowią dęby szypułkowe. W dzisiejszym artykule opiszę może nie najgrubszy ani też nie najstarszy dąb okolic Sulechowa, niemniej warty odwiedzenia ze względu na nietypowy pokrój. „Jagiełło” rośnie na krańcu wsi Górzykowo, zlokalizowanej na prawym (północnym) brzegu Odry i kończącej bieg Obrzycy (Kanał Gniła Obra), na wschód od drogi ekspresowej S-3. Do wsi najwygodniej dojechać od strony Cigacic; na przedłużeniu ulicy Akacjowej znajduje się wiadukt przerzucony nad S-3, dalej za drogowskazami ustawionymi na większych skrzyżowaniach.

Zanim dojedziemy do „Jagiełły” warto zwrócić uwagę na rosnącą tuż przy drodze (przy posesji nr 8) pomnikową lipę drobnolistną.

Drzewo mierzy w obwodzie 420 cm, wysokość lipy 23 m.

Jedziemy dalej, przy skrzyżowaniu kolejny drogowskaz.

Dąb szypułkowy „Jagiełło” rośnie na skraju lasu (oddz. 190t), u zbiegu dróg przy posesji nr 25.

Sędziwy dąb mierzy w pierśnicy 595 cm, wysokość okazu ok. 23 m, powołany do ochrony pomnikowej w 1982 r.

W pniu „Jagiełły” znajduje się potężna dziupla powstała prawdopodobnie po obcięciu potężnego konara, można podejrzewać że wnętrze dolnej części dębu jest puste.

Przed pomnikowym okazem ustawiono tablicę, mniejszą przybito do pnia.

Warto jeszcze odwiedzić pobliską winnicę „Winny Dworek”, przy której znajduje się hotel i restauracja.

Oczywiście daleki jestem od reklamowania picia alkoholu 🙂 , piszę o winnicy tylko dlatego, że kilka metrów od bramy wjazdowej rośnie pomnikowa lipa szerokolistna o obwodzie 470 cm.

tabliczka na pomnikowej lipie szerokolistnej

W Górzykowie, na prywatnych posesjach rośnie jeszcze jedna pomnikowa lipa szerokolistna oraz cis pospolity. Grupa pomnikowych dębów szypułkowych zlokalizowana jest na północ od wsi.