Archiwa tagu: leszczyna turecka

Pomnikowy jałowiec pospolity z Bełżca (pow. tomaszowski, lubelskie).

Opublikowany przez
1

Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) to gatunek zawsze zielonego, powolnie rosnącego krzewu iglastego, należącego do rodziny cyprysowatych. Występuje w Europie, Azji, północnej Afryce, Ameryce Północnej. W Polsce najliczniej występuje w północno – wschodniej części kraju, na Mazowszu i w rejonie Bydgoszczy. Stosunkowo najrzadziej spotykany jest w Polsce południowo – zachodniej. Jałowiec pospolity najczęściej przyjmuje formę niewysokiego krzewu (czasem wręcz płożącego się po ziemi), rzadziej drzewa o stożkowatej (kolumnowej) koronie.

Jeden z najpiękniejszych i najstarszych w Polsce okazów jałowca rośnie w Bełżcu – dużej wsi (siedziba gminy) położonej w powiecie tomaszowskim, w województwie lubelskim. Aby trafić do pomnikowego drzewa z drogi krajowej 17 (odcinek Tomaszów Lubelski – Hrebenne) należy skręcić w centrum Bełżca w ulicę Rzeszowską (droga wojewódzka 865 do Narola), następnie po ok. 1,4 km w prawo w ulicę Partyzantów, potem w prawo w ul. Leśną, by po niecałych 100 m kolejny raz w prawo do rosnącego przy gruntowej drodze jałowca.  Dojazd do pomnikowego drzewa ułatwiają drogowskazy.

GPS N 50°23’12.7″ , E 23°25’08.5″

Obok pomnikowego drzewa przebiega niebiesko znakowany Centralny szlak Roztocza (pieszy).

Opisywany jałowiec posiada charakterystyczną sylwetkę, jego pień pochylony jest w kierunku wschodnim pod kątem 45 stopni w stosunku do powierzchni gruntu.

Solidne podpory chronią pomnikowy okaz przed złamaniem pod własnym ciężarem.

Pień jałowca pospolitego z Bełżca mierzy w obwodzie 125 cm, wysokość drzewa 6 metrów, szacunkowy wiek  ok.150 lat. Ochroną pomnikową objęty od 27.06.1961 r. Według nieoficjalnych danych to najgrubszy egzemplarz tego gatunku w Polsce.

Bełżec - pień pomnikowego jałowca

Wracając, warto zapoznać się z innymi pomnikami przyrody w tej miejscowości. Drogowskaz do nich znajduje się przy ul. Rzeszowskiej, 110 m na wschód od skrzyżowania z ul. Partyzantów.

drogowskazy do pomników przyrody w Bełżcu

Przy bramie ogrodzonego terenu (30 m powyżej skrzyżowania) rośnie pomnikowy dąb o obwodzie 300 cm i wysokości 25 m.

GPS N 50°22’58.4″ , E 23°25’14.4″

Na tym samym terenie, bliżej ul. Rzeszowskiej, rośnie pomnikowa leszczyna turecka o obwodzie 150 cm i wysokości 18 m.

W pobliżu, za torami kolejowymi, znajduje się kępa drzew porośnięta głównie lipami drobnolistnymi. To fragment dawnego parku podworskiego. Prawie 70 rosnących tu lip o obwodach 150 – 340 cm objęto ochroną jako grupowy pomnik przyrody.

Teren byłego parku podworskiego to również miejsce masowego grobu Romów i Sinti, ofiar zamordowanych lub zmarłych w obozie pracy istniejącym w tym miejscu w 1940 r.

W 1942 r. w Bełżcu powstał niemiecki obóz zagłady. Wymordowano w nim ok. 450 tys. osób, głównie polskich Żydów. Muzeum i Miejsce Pamięci znajduje się przy trasie 17, w południowym krańcu wsi.

Pomnikowe drzewa w centrum Lubania.

Opublikowany przez
2

Lubań to duże, uprzemysłowione miasto nad Kwisą w województwie dolnośląskim, siedziba władz miejskich, gminnych i powiatowych. Miasto może się pochwalić wyjątkowo bogatym zespołem zabytków – perełką jest renesansowy ratusz uważany za jeden z najpiękniejszych na Śląsku..

Lubań to również miasto pomników przyrody – ochroną pomnikową objęto tutaj ponad 50 drzew, jest też jeden pomnik przyrody nieożywione j. Poświęciłem im już kilka artykułów (1, 2, 3, 4), dzisiejszy wpis obejmie okazy rosnące w historycznych granicach miasta oraz w bezpośrednim sąsiedztwie murów obronnych.

Nasza wędrówkę rozpoczniemy przy Baszcie Brackiej z 1318 r. zbudowanej z kamienia bazaltowego w dolnej partii, w górnej zaś z cegły.

W jej sąsiedztwie znajduje się niewielkie założenie parkowe, rośnie w nim pomnikowa leszczyna turecka „Leila” o obwodzie 167 cm. Niestety, mimo przeprowadzonych zabiegów pielęgnacyjnych drzewo jest w złym stanie zdrowotnym i usycha.

Dalej idziemy na północ ulicą Podwale, wzdłuż zachowanego odcinka murów miejskich. Okazały budynek z bazaltu to Dom Solny z 1539 r., pełnił on rolę magazynu soli i zboża, a w XIX w. więzienia miejskiego.

Nieco dalej, za zakrętem, kolejny ciekawy zabytek – Dom pod Okrętem (Urząd Skarbowy), nazywany tak ze względu na płaskorzeźbę umiejscowioną nad wejściem przedstawiającą żaglowiec.

W pobliżu, po zewnętrznej stronie murów, rośnie pomnikowy klon jawor „Żeglarz”.

Obwód okazu wynosi 275 cm, wysokość 24 m, szacowany wiek 140 lat.

Spacerujemy dalej wzdłuż.najlepiej zachowanego odcinka murów obronnych. Już z daleka widoczny jest potężny 200 – letni dąb szypułkowy „Bastion” o obwodzie 478 cm.

Kolejny zabytek na trasie to potężny, neogotycki kościół p.w. Św. Trójcy.

Od kościoła maszerujemy w kierunku ratusza i po ok. 100 m skręcamy w lewo do widocznej Wieży Trynitarskiej na Placu Lompy. Wieża to dawna dzwonnica kościoła parafialnego, wzmiankowanego w dokumentach z 1320 r.

Na skwerze rosną 3 okazy surmii żółtokwiatowej „Mojry”, dwa z nich o obwodzie 220 i 233 cm posiadają status pomnika przyrody (wiek ok. 140 lat).

Schodzimy niżej, do wschodniego odcinka średniowiecznych murów przy ulicy Granicznej. Rośnie tu pomnikowy 160 – letni klon jawor „Strażnik” o obwodzie 346 cm.

Ostatnie pomnikowe – drzewo klon pospolity „Bartek” w odmianie Schwedlera – rośnie przy garażach, w rogu ul. Tkackiej.

Okaz mierzy 37 cm, wysokość drzewa 24 m, wiek 180 lat.

Przechodząc przez teren parkingu w kierunku ul. Lwóweckiej dotrzemy z powrotem do parku przy Baszcie Brackiej. Jak widać z powyższego zwiedzanie zabytków architektonicznych Lubania, można wspaniale połączyć z poznawaniem walorów przyrodniczych centrum miasta.