Kamieniołom bazaltu w Żerkowicach.

Choć Żerkowice kojarzone są ze skałami osadowymi, piaskowcem ( Huzarski Skok, Skała z Medalionem i trzy kamieniołomy piaskowca w okolicy ), to opisany poniżej pomnik przyrody nieożywionej dokumentuje działalność wulkaniczną, związaną z wylewami bazaltowej magmy. Nie jest to jednak kolejne stanowisko chroniące oddzielność słupową bazaltu. Słupy owszem są, ale nie to stanowi o wyjątkowości tego miejsca.

W północnej części wsi szukamy zjazdu z głównej drogi 297 na Gaszów, Skałę. Po ok. 200 metrach przy ostatniej posesji po lewej stronie, znajduje się zwykle otwarta brama z napisem ” NIEPOWOŁANYM WSTĘP WZBRONIONY”. Poczułem się powołany do napisania tego artykułu, więc przekroczyłem bramę.

Kilkadziesiąt metrów dalej znajduje się dawne wyrobisko bazaltu.

Najciekawsza jest ściana po prawej stronie, za tabliczką „pomnik przyrody” wiszącą na jednym z drzew.

Widoczne po lewej stronie górnego zdjęcia słupy tworzą tzw. różę bazaltową.

Słupy otacza gruba warstwa tufu wulkanicznego, osiągająca miejscami kilka metrów grubości.

W dalszej części wyrobiska ( uwaga na pszczoły! ) znajdziemy ściany utworzone z bazaltowego tufu oraz typowe, znane z innych stanowisk słupy.

Nie jest to jedyne wyrobisko bazaltu w Żerkowicach. Kilka innych dostępnych jest z głównej drogi biegnącej przez wieś. Ok. 100 metrów przed charakterystycznym budynkiem tartaku na północnym krańcu miejscowości, znajduje się odsłona, w której w warstwach tufu zalegają piaskowcowe bomby wulkaniczne.

Kamieniołom jest od 1988 r. chroniony jako pomnik przyrody nieożywionej. Miejsce to jest mało znane i rzadko opisywane w literaturze. Szkoda że znajdując się na terenie prywatnym, dostęp do niego jest utrudniony ( choć tak naprawdę nie znam stosunku właścicieli do odwiedzających ).

Jaskinie w okolicach Lwówka Śląskiego.

W promieniu kilku kilometrów od centrum Lwówka Śląskiego znajduje się kilka jaskiń, z których część posiada status pomników przyrody nieożywionej. Powstanie tych jaskiń wiąże się z różnymi procesami : od zjawisk krasowych obserwowanych w nieczynnym kamieniołomie wapieni w Płóczkach Dolnych, pseudokrasowych na Huzarskim Skoku w Żerkowicach oraz w wyniku przesuwania się mas skalnych i w efekcie tego powstanie jaskini szczelinowej – Zimna Dziura.

Płóczki Dolne – wieś na zachód od Lwówka Śląskiego, ulokowana wzdłuż drogi 364 do Gryfowa Śląskiego. Na krańcu wsi, po prawej stronie drogi ( dosłownie przy tablicy oznaczającej koniec miejscowości ) znajduje się porośnięte zagajnikiem nieczynne wyrobisko wapienia. Wewnątrz kryje się pomnikowa grupa jaskiń : Krótka ( Schronisko Krótkie ), Czerwona i Lisia.

Najdłuższa z nich Jaskinia Lisia ma 60 m., J. Czerwona 47 m., a Krótka zaledwie 11 metrów.

Jaskinie te są niskie i ciasne, pozbawione okazałych form naciekowych.

W pobliżu znajduje się jeszcze jedna jaskinia o nazwie Oaza ( nie będąca pomnikiem przyrody ). Dojście do jaskiń czarnym szlakiem prowadzącym od dworca kolejowego we Lwówku Śląskim.

Zimna Dziura jest niewielką, szczelinową jaskinią o długości 8.5 metra. Znajduje się w starym wyrobisku piaskowca, na zboczu wzgórza o nazwie Skałka. Dojście niebieskim szlakiem od dworca PKP Lwówek Śl. ulicą Złotoryjską następnie Widokową do granicy lasu ( po drodze pomnikowa lipa ” Sara ” ). W lesie, przy szlaku, po prawej stronie odnajdziemy płytę z krzyżem:

15 metrów za nią, należy skręcić w prawo w słabo zaznaczoną leśną drogę i po ok. 300-400 metrach przeszukujemy zbocze na lewo od drogi. Ułatwieniem jest widoczna na drzewie charakterystyczna tabliczka.

Z jaskini wydobywa się mocno nasycone parą powietrze o stałej temperaturze 9 stopni. W lecie faktycznie mogłaby chłodzić, ja jednak  przy temperaturze zewnętrznej 2 stopnie odczuwałem przyjemne ciepło.

Huzarski Skok – ciekawa, piaskowcowa skała o wys. 10 metrów, w pobliżu starorzecza Bobru, u podnóża której znajdują się cztery jaskinie : Pandurów, Przechodnia, Schronisko Potrójne i Schronisko I. Wszystkie mają charakter jaskiń szczelinowych i są wynikiem działań erozji wodnej. Dojazd drogą 297 Lwówek Śl. – Bolesławiec do końca wsi Żerkowice. Auto można zostawić na placu przed wjazdem do czynnego kamieniołomu piaskowca i zejść do starorzecza po drugiej stronie drogi.

Jaskinia Pandurów jest pierwszą jaskinią od szosy. ma zaledwie 13 m. ale i tak jest najdłuższa z całej grupy :

Schronisko Potrójne ma trzy wejścia i 9,7 m. długości :

Jaskinia Przechodnia 12.5 m :

Najmniejsza bo zaledwie 2,7 m  Jaskinia Schronisko I :

Wszystkie opisane wyżej jaskinie, zmotoryzowani turyści są w stanie zwiedzić w ciągu kilku godzin. Choć moje gabaryty nie sprzyjają eksploracji jaskiń, uznałem że nawet z zewnątrz są bardzo interesujące.