Topola czarna (Populus nigra L.) zwana również sokorą, sokorzyną, jasiokorą lub topolą nadwiślańską to gatunek drzewa liściastego z rodziny wierzbowatych występujący naturalnie w Europie, Azji i północnej Afryce. Charakteryzuje się bardzo szybkim wzrostem (nawet 2 – 3 m rocznie) osiągając nawet do 40 metrów wysokości, będąc jednocześnie drzewem krótkowiecznym – średnia długość życia to 100 – 200 lat, maksymalnie 250. Jedna z najgrubszych i najwyższych topoli czarnych w Polsce rośnie w nadwiślańskiej miejscowości Kromnów (gm. Brochów, pow. sochaczewski, mazowieckie). Nazywana jest Kromnowską Topolą i jest od 2009 r. chroniona jako pomnik przyrody. Dobrym punktem wyjścia do odnalezienia rekordowej topoli jest niewielki parking przy trasie 575, na mapach Googla opisywany jako rowerowe miejsce odpoczynku, z wiatą, ławkami, stołem oraz z głazem i tablicą upamiętniającą powstanie miejscowości.
GPS N 52°22’39” , E 20°21’01”
W dalszą, niedaleką, bo liczącą ok. 350 m trasę, najlepiej udać się piechotą. Wspinamy się na pobliski wał przeciwpowodziowy i maszerujemy w kierunku wschodnim, w stronę miejscowości Gorzewnica. Po przejściu ok. 300 m należy wypatrywać po lewej stronie widocznej już z pewnej odległości korony pomnikowej topoli, górującej ponad wierzchołki okolicznych drzew. Sam pień jest w okresie wegetacyjnym niewidoczny, przesłonięty przez gęste zarośla otaczające opisywane drzewo.
Po zejściu z wału należy podejść bliżej ogromnej topoli, choć trzeba przyznać, że nie należy ona do drzew fotogenicznych – pełno wokół niego krzaków i połamanych gałęzi, utrudniających zrobienie satysfakcjonującego zdjęcia.
GPS N 52°22’41.6” , E 20°21’19.6”
Pień Kromnowskiej Topoli na wysokości ok. 3 metrów rozwidla się na dwa potężne konary. Pomiar obwodu wykonany przez Pawła Lenarta 31.05.2025 r. dał wynik 838 cm, wysokość drzewa ok. 35 metrów, szacunkowy wiek to ok. 220 lat.
Jeszcze kilka lat temu kondycja zdrowotna topoli z Kromnowa opisywana była jako zadowalająca. Obecnie drzewo posiada mocno przerzedzoną koronę z widocznym posuszem, na ziemi leżą ogromne konary oderwane od pomnikowego okazu, poszerza się też ubytek w odziomku.
Kromnowska Topola została ustanowiona pomnikiem przyrody na mocy Rozporządzenia nr 18 Wojewody Mazowieckiego z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody położonych na terenie powiatu sochaczewskiego.
Więcej zdjęć tego drzewa na blogu Pawła Lenarta, w artykule „Pomnikowa topola czarna “Kromnowska” z Kromnowa. Ukryty olbrzym„, zapraszam do lektury wpisu.
