marzec | 2020 | Pomniki przyrody

Gmina miejsko – wiejska Wleń leży w południowo – wschodniej części powiatu lwóweckiego, w województwie dolnośląskim. Obiekty przyrodnicze gminy Wleń objęte ochroną pomnikową opisywałem już przed kilku laty w artykule „Pomniki przyrody w gminie Wleń„. Uchwałą Rady Miasta i Gminy Wleń nr 108/XVI/19 z dnia 19 grudnia 2019 r. do ochrony pomnikowej powołano 4 nowe drzewa z gatunku dąb szypułkowy.

Miejskim pomnikiem przyrody został okaz o nazwie „Dąb Pokoju”, rosnący na niewielkim skwerze u zbiegu ulic Stachowicza, Jana Pawła II, Jana Kazimierza i Pocztowej, w południowo – wschodniej części Wlenia.

GPS N 51°00′52.6″, E 15°40′31.7″

Obwód pomnikowego dębu wynosi 380 cm, wysokość drzewa 22 metry, szacunkowy wiek ok. 200 lat.

„Dąb Pokoju” znajduje się na końcu „Ścieżki Dydaktycznej św. Jadwigi Śląskiej” znakowanej białym kwadratem z niebieskim paskiem oraz piaskowcowymi głazami.

Nowym pomnikiem przyrody został dąb zwany „Napoleońskim”, rosnący we wsi Marczów, pomiędzy budynkami 65 i 66.

GPS N 51°02′39.5″, E 15°38′34.5″

Dąb „Napoleoński” mierzy w obwodzie 360 cm, wysokość drzewa 20 metrów, szacunkowy wiek ok. 200 lat. Na pniu drzewa znajduje się znak żółtego szlaku turystycznego. O pień opiera się kamienna tablica ze słabo czytelnym napisem „Dla upamiętnienia chwalebnej kampanii Niemiec pod Pruskim przywództwem przeciwko Francji w latach 1870/71 (posadzono ten dąb)”, tłumaczenie pochodzi ze strony www.polska-org.pl, tam też drzewo nazywane jest dębem Zwycięstwa.

Do ochrony pomnikowej powołano jeszcze dwa dęby rosnące na terenie sąsiadującej z Marczowem wsi Przeździedza. Pierwszy z nich o nazwie „Grzegorz” rośnie przy czarnym szlaku prowadzącym wzdłuż Bobru do Wlenia.

GPS N 51°02′48.6″, E 15°40′36.5″

„Grzegorz” posiada pień o obwodzie 360 cm, wysokość dębu 20 metrów, szacunkowy wiek ok. 200 lat.

Drugi pomnikowy dąb o nazwie „Maria” znajduje się we wschodniej części Przeździedzy, w pasie drogowym naprzeciw posesji nr 3.

GPS N 51°03′15.6″, E 15°41′21.7″

Dąb „Maria” mierzy w obwodzie 420 cm, wysokość drzewa 24 metry, szacunkowy wiek ok. 200 lat.

Łącznie z nowo powołanymi gmina Wleń posiada obecnie 10 pomników przyrody.

Gmina miejsko – wiejska Strzegom położona jest na Przedgórzu Sudeckim, w powiecie świdnickim (dolnośląskie). Krajobraz południowej części gminy to niemal bezleśne równiny, odmienny charakter ma część północna z pagórami Wzgórz Strzegomskich, częściowo porośniętych lasem. Dobre gleby determinują rolniczy charakter gminy (użytki rolne zajmują 73% powierzchni), ale znaczący udział w gospodarce ma eksploatacja i przerób granitu. Na terenie gminy Strzegom nie ma wyższych form ochrony przyrody takich jak: parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody czy
strefy krajobrazu chronionego, są za to dość liczne pomniki przyrody. Połowa z nich została opisana w poprzednim artykule „Pomniki przyrody w Strzegomiu„, pozostałe są przedstawicielami drzewostanów zabytkowych parków wiejskich, zlokalizowanych w północnej części gminy.

Trzy pomnikowe drzewa: 2 platany klonolistne i tulipanowiec amerykański, rosną na terenie wspaniale utrzymanego założenia parkowego we wsi Żółkiewka. Park o powierzchni ok. 5 ha (obecnie 4 ha) przylegał do zniszczonego w 1945 r. pałacu, obecnie stanowi ogrodzoną własność prywatną.

Pierwszy pomnikowy platan o obwodzie 462 cm i wysokości 23 metrów rośnie w centralnej części parku, w towarzystwie dwóch świerków.

GPS N 50°58′29.3″, E 16°18′08.2″

W pobliżu pierwszego platana rośnie okaz tulipanowca amerykańskiego o statusie pomnika przyrody. Drzewo mierzy w obwodzie 310 cm, wysokość tulipanowca 17 metrów. Z korygowanej niegdyś korony wyrastają młode gałęzie, w części odziomkowej widoczne są dwa wypróchnienia.

Drugi pomnikowy platan klonolistny o obwodzie 544 cm i wysokości 25 metrów rośnie w południowej części parku.

W pobliskim Żelazowie, na terenie dużej stadniny, znajduje się pięknie odrestaurowany neoklasycystyczny pałac i zrewitalizowane założenie parkowe. W drzewostanie parku odnajdziemy nieliczne już wiekowe drzewa (platan, cis pospolity, sosna czarna).

Najciekawsza perełka dendroflory – chroniona jako pomnik przyrody – rośnie tuż wschodniej ścianie pałacu, obok domu ogrodnika. Tym drzewem jest buk pospolity w odmianie Pendula (zwisającej, płaczącej), o przepięknie ukształtowanej koronie.

GPS N 50°58′42.3″, E 16°17′17.6″

Pień tego buka mierzy w obwodzie 353 cm, wysokość drzewa 14 metrów.

Na całym obwodzie rzutu korony zwisające gałęzie sięgają do samej ziemi, tworząc latem naturalną altanę.

Kolejne założenie pałacowo – parkowe z pomnikowym drzewem znajduje się we wsi Goczałków Górny. Resztki parku przylegają do eklektycznego pałacu z 1889 r., najcenniejszym okazem objętym ochroną pomnikową jest egzemplarz tulipanowca amerykańskiego. Drzewo rośnie samotnie na środku polany, pięknie prezentując się na tle pałacu.

GPS N 51°00′33.4″, E 16°21′08.9″

Tulipanowiec mierzy w obwodzie 340 cm, wysokość drzewa 26 metrów.

Pomnikowy platan klonolistny rosnący w parku podworskim we wsi Bartoszówek znajduje się w katastrofalnym stanie i w zasadzie kwalifikuje się do zniesienia ochrony.

W parku i okolicach znajduje się wiele innych drzew o walorach pomnikowych, mogących go godnie zastąpić. W centrum założenia parkowego rośnie drugi platan o obwodzie przekraczającym 4 metry.