Pomniki przyrody w gminie Żukowice.

Tereny gminy Żukowice leżą w północno – zachodniej części Dolnego Śląska (powiat głogowski), przy granicy z województwem lubuskim. 80 % obszaru gminy zajmują użytki rolne, tylko 9 % stanowią lasy i grunty leśne. Sędziwe egzemplarze drzew o walorach pomnikowych, można odnaleźć w 7 parkach podworskich objętych ochroną konserwatorską. Dobrym przykładem jest opisany w poprzednim artykule park przy Zamku w Czernej, z pomnikową aleją dębową będącą siedliskiem chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza. Bardzo duże założenie parkowe przylega również do pałacu w Szczepowie.

Zarówno pałac i park należą obecnie do prywatnego właściciela i goście są tu niemile widziani. A szkoda, bo w parku podziwiać można grupę 4 pomnikowych platanów (420, 480, 640, 670 cm w obwodzie) oraz wspaniałe buki w odmianie purpurowej ( 3 o statusie pomników przyrody, obwód 335, 365, 365 cm).

W tej samej miejscowości, na wzgórzu z kaplicą (w pobliżu pałacu) rosną dwa pomnikowe dęby szypułkowe (obwód 385 i 490). W zasadzie tylko jeden posiada stosowną tabliczkę, drugi jest trudny do zidentyfikowania (na wzgórzu rośnie wiele okazałych dębów).

Olbrzymi pomnikowy dąb o nazwie „Krzykliwy” (obwód 640 cm, wiek ok. 400 lat) rósł na skraju lasu w pobliżu Szczepowa. Niestety, pień uległ obłamaniu przy samej ziemi i drzewo leży teraz powalone.

Jeden z najgrubszych platanów na Dolnym Śląsku o obwodzie 780 cm rośnie w starym parku podworskim w Kromolinie. Część tego założenia, na którym rośnie pomnikowy platan, odgrodzono w ramach strefy ochronnej ujęcia wody.

W tym samym parku rośnie ogromna topola biała o obwodzie 715 cm. Wskazane jest objąć ten okaz ochroną pomnikową.

Pomnikowa aleja dębowa w Czernej (gm. Żukowice).

Renesansowy dwór (potocznie nazywany zamkiem) w Czernej został wzniesiony dla Wolfganga von Glaubitza w latach 1558-1559. Mimo upływu kilkuset lat zamek zachował podstawowy trzon renesansowy. Obecnie jest w rękach prywatnych, a że pełni funkcje hotelowe nie ma specjalnych przeszkód by obejrzeć go choćby z zewnątrz.

Wejście do pałacu ozdobione jest piaskowcowym portalem z 8 kartuszami herbowymi.

Goście hotelowi mają również możliwość podziwiania wspaniałych wnętrz pałacowych, mi jednak bliżej do lasu niż do salonów, więc skupiłem się na pięciohektarowym parku otaczającym dwór. Można w nim znaleźć sędziwe dęby, okazałe sosny czarne, buki w odmianie czerwonolistnej oraz znajdujący się na tyłach zamku malowniczy szpaler złożony z kilku egzemplarzy platana klonolistnego.

Tuż za szpalerem platanowym ma początek pomnikowa aleja złożona z 241 egzemplarzy dębu szypułkowego.

Długość alei biegnącej wzdłuż wału przeciwpowodziowego na Odrze to ok. 1,5 km. Dęby w pomnikowej alei mierzą w obwodzie od 120 do 660 cm.

Nie wszystkie okazy cieszą się dobrą kondycją zdrowotną. Część z nich jest całkowicie uschnięta, na wielu można dojrzeć charakterystyczne ślady żerowania ściśle chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza (wspominałem o nim w artykule „Pomnikowe drzewa w Sułowie„). Larwy kozioroga żerują wyłącznie na starych egzemplarzach drzew i m. in. dla ochrony jego siedliska aleja uzyskała status pomnika przyrody.

Koniec pomnikowej alei znajduje się na uskoku wału zakręcającego w tym miejscu na zachód, przy zabudowaniach należących w przeszłości do strażnika wałowego.