Archiwum autora: mareke

Pomniki przyrody w Bełdowie (gm. Aleksandrów Łódzki).

Opublikowany przez
1

Bełdów to wieś o rozproszonej zabudowie położona na terenie województwa łódzkiego, w powiecie zgierskim, w zachodniej części gminy Aleksandrów Łódzki. Miejscowość
oddalona jest o ok. 9 km od Aleksandrowa Łódzkiego i ok. 17 km od Zgierza. Krajobraz wsi to mozaika pól uprawnych i stawów hodowlanych, otoczona obszarami leśnymi (od południa i zachodu to tzw. Lasy Bełdowskie). Bełdów to również jedno z najciekawszych w woj. łódzkim skupisk pomnikowych drzew. Dobrym punktem wyjściowym do zapoznania się z nimi jest kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych.

Świątynia w stylu neorenesansowym powstała w 1901 r. na miejscu wcześniejszych budowli. Z pięciu pomnikowych wiązów szypułkowych rosnących przy kościele pozostały trzy, ale tylko dwa posiadają status pomnika przyrody. Obwód okazów to 534 i 520 cm, wysokość 19,5 i 21 metrów.

GPS N 51°49′38″ , E 19°11′06″

Przy zakręcie drogi, 300 m na zachód od kościoła, rośnie pomnikowy okaz dębu szypułkowego (obok posesji nr 68).

GPS N 51°49′46″ , E 19°10′52″

Obwód dębu na wysokości pierśnicy to 425 cm. Na pniu poniżej tabliczki zamocowano niewielką kapliczkę z wizerunkiem Matki Boskiej..

Przy pobliskim stawie – „Łowisku u Michasia” – rośnie kolejny pomnikowy dąb, o wyjątkowo szerokiej koronie. Obwód drzewa to 648 cm, wysokość 24 m.

GPS N 51°49′42.5″ , E 19°10′38″

W pobliskim parku otaczającym zrujnowany pałac rośnie wiele okazałych drzew, w tym pomnikowa topola o obwodzie 705 cm. Niestety teren parku był zamknięty i nie udało mi tam dostać. Zdjęcia topoli pod tym adresem. Wracamy na drogę i wkrótce docieramy do skrzyżowania: w lewo droga do Malanowa, my zaś prosto w kierunku Dzierżanowa. 380 m za skrzyżowaniem spoglądamy w lewo i podziwiamy rosnący w polu pomnikowy okaz dębu o obwodzie 516 cm (ok. 150 m od drogi).

GPS N 51°49′42.8″ , E 19°10′03″

150 m dalej, przy rozwidleniu dróg do Sarnowa i Dzierżanowa, znajdziemy 5 pomnikowych dębów o obwodach 350, 270, 300, 270, 270 cm. Niestety drzew nie oznakowano stosowną tabliczką.

GPS N 51°49′49″ , E 19°09′56″

Wracamy do skrzyżowania i skręcamy w prawo, w drogę do Malanowa. Wypatrujemy rosnących po lewej stronie szosy dwóch pomnikowych dębów (obok posesji 83). To najpiękniejsza para dębów jaką kiedykolwiek widziałem, o szacunkowym wieku 350 lat.

GPS N 51°49′17″ , E 19°10′06″

Grubszy okaz posiada pień, który na wysokości ok. 3 m rozdziela się na trzy potężne konary. Obwód mierzony nieprawidłowo na wysokości pierśnicy wynosi aż 830 – 840 cm, w najwęższym miejscu na pniu (wys. 0,8 m) mierzy 760 cm i taki obwód uznano za oficjalny.

Drugi okaz posiada bardziej regularny pień o obwodzie 623 cm.

Kolejne pomnikowe dęby rosną na skraju lasu i pola uprawnego. Aby do nich trafić, należy jechać dalej szosą w kierunku Malanowa, na granicy lasu odnaleźć drogę w prawo, poprowadzoną na zachód, skrajem zwartego zadrzewienia i pól uprawnych. Pierwszy dąb rośnie ok. 700 m od szosy, 20 m od ściany lasu. Obwód drzewa wynosi 490 cm, wysokość 21 m, niestety stan zdrowotny drzewa należy uznać za zły.

GPS N 51°49′21″ , E 19°09′16″

Pięć następnych dębów oznaczonych stosowną tabliczką rośnie 150 m dalej, odległość między poszczególnymi okazami to kilkanaście do kilkudziesięciu metrów. Poszczególne okazy mierzą w obwodzie 400, 315, 270, 300, 310 cm.

Gdy wrócimy z powrotem na szosę, warto wybrać się do pobliskiej Trupianki. W miejscowości tej znajduje się remiza strażacka, a w lesie, 330 m na południe od niej leży potężny głaz narzutowy – pomnik przyrody. Opisałem go dokładnie w poprzednim artykule.

Pomnikowy głaz w Trupiance (gm. Lutomiersk, łódzkie).

Opublikowany przez
2

Próba wskazania największego, pomnikowego głazu narzutowego w województwie łódzkim zderza się z pewnymi problemami. Z niemal idealnym kandydatem – olbrzymim „Głazem Mszczonowskim” o obwodzie 40 m związanych jest wiele niejasności: 1. Piaskowiec budujący głaz nie pochodzi ze Skandynawii – nie wiadomo więc czy mamy do czynienia z eratykiem, pseudoeratykiem, porwakiem czy nunatakiem? 2. Istnieją wątpliwości czy głaz jest objęty ochroną pomnikową. Z powyższych względów jako rekordowy wymienia się eratyk leżący niedaleko Trupianki. Wprawdzie jest on dużo mniejszy od tego w Zawadach, ale jego pochodzenie polodowcowe jest niezaprzeczalne. Trupianka to część wsi Orzechów (gm. Lutomiersk, pow. pabianicki, łódzkie); głaz leży na terenie leśnym, dokładnie 330 m na południe od budynku remizy strażackiej.

GPS N 51°49′07″ , E 19°07′43″

Obwód głazu wynosi 1060 cm, długość 3.4 m, szerokość 3.3 m, wysokość ponad 1.6 m. Eratyk został przytransportowany przez plejstoceński lądolód podczas zlodowacenia środkowopolskiego (zlodowacenie Warty, ok. 200 tys. lat temu).

Narzutniak w większej części porośnięty jest mchem, jego górna powierzchnia jest prawie płaska.

Materiałem budującym głaz jest grubokrystaliczny, różowy granit (rapakiwi), o kryształach skaleni osiągających wielkość kilku centymetrów.

Głaz w Trupiance został objęty ochroną pomnikową w lutym 1998 r. i jest jedynym pomnikiem przyrody nieożywionej w gminie Lutomiersk. Po obejrzeniu głazu warto wybrać się do odległego o 5 km Bełdowa (gm. Aleksandrów Łódzki). We wsi znajduje się jedno z najciekawszych w woj. łódzkim zgrupowań pomnikowych dębów oraz   wiązów. Więcej o Bełdowie w następnym artykule.