Rozległe obszary Borów Dolnośląskich kryją wiele opuszczonych wsi i przysiółków. Zniszczenia wojenne oraz późniejsze akcje przesiedleńcze spowodowały, że niektóre nawet dobrze prosperujące przed 1945 r. osady nie zostały powtórnie zamieszkałe. O istnieniu takich opuszczonych siół pewnie nigdy bym się dowiedział, gdyby nie żywi – choć niemi świadkowie czasów świetności tych wsi – sędziwych drzew uznanych za pomniki przyrody. Dzisiejszy wpis dotyczy starej (znanej przed 1403 r.) osady serbołużyckiej Prędocice, która zapisała się w historii Polski krwawymi walkami związanymi z forsowaniem Nysy Łużyckiej, w kwietniu 1945 r. (miejscowość otrzymała wtedy kryptonim wojenny Toporów). Dziś to raczej rzadko odwiedzane miejsce (głównie podczas spotkań kombatanckich), do którego można dojść z Bielawy Dolnej drogą pożarową 5 i 1. O tym ze idziemy właściwą drogą przekonamy się mijając betonowe pozostałości po słupach energetycznych. Pod koniec 6 – 7 km trasy natrafimy na drogowskaz kierujący do pomnika artylerzysty.
Idąc dalej drogą wzdłuż Nysy Łużyckiej natkniemy się na najlepiej zachowany budynek w Prędocicach, opisywany jako dom dowódcy WOP.
W pobliżu, przy słupie granicznym, przyczółek wysadzonego mostu łączącego Prędocice z niemieckim Rothenburgiem. Idąc od opuszczonego domu w przeciwną stronę czyli w prawo, dotrzemy do zrujnowanej świetlicy WOP, z oryginalną mozaiką wykonaną z kolorowych szkieł.
Nieco wyżej duży pomnik z tablicą opisującą działania wojenne polskich żołnierzy na Łużycach.
Idąc od pomnika w kierunku północnym, po kilkuset metrach dojdziemy do poniemieckiego cmentarza.
Schodząc przy pomniku stromą skarpą w dół, natkniemy się na drogę wiodącą w kierunku północnym do kolejnego pomnika, poświęconego ofiarom walk na Łużycach.
Od tego miejsca zaczyna się pomnikowa, wielogatunkowa aleja, złożona głównie lip drobnolistnych (w sumie 80 drzew). Prowadzi dalej ku północy, początkowo niewyraźną drogą, poprzecinaną dawnymi okopami.
W ciągu alei rośnie również okazały dąb szypułkowy.
Tuż za nim aleja prowadzi przez niewielki zagajnik. W tej „leśnej” części rosną pojedyncze okazy grabów pospolitych.
Wychodzimy na otwarty teren, z widocznym dalszym fragmentem alei.
Ta część alei obsadzona jest wyłącznie lipą, obwód niektórych okazów przekracza 300 cm.
W końcowym fragmencie alei można podziwiać kilka kasztanowców. Widoczne również drzewa owocowe świadczą o tym, że dotarliśmy do byłego majątku Tormesdorf.
Szerszy opis obiektów w Prędocicach można odnaleźć tutaj, zainteresowanych innymi opuszczonymi wsiami w Borach Dolnośląskich odsyłam do artykułów „Luboszów – pomnikowe drzewa w opuszczonej wsi” oraz „Pomniki przyrody w Ławszowej (gm. Osiecznica)„
