Park na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie (śląskie).

Wyróżniająca się w krajobrazie Cieszyna – miasta granicznego w południowej części woj. śląskiego – Góra Zamkowa (zwana też Wzgórzem Zamkowym, 298 m n.p.m.) zasiedlana była już od starożytności. Zlokalizowana w widłach rzek Olzy i Bobrówki, stanowiła dogodne miejsce do budowy osady obronnej. W IX w. założono tu ufortyfikowany gród, o obwałowaniach drewniano – ziemnych, podniesiony do godności kasztelanii przed 1155 r.

Prawdopodobnie ok. 1180 r. zbudowano tu pierwszy obiekt sakralny – romańską rotundę św. Mikołaja – zachowana w dobrym stanie do czasów współczesnych, jest jednym z najstarszych zabytków architektury polskiej. Wizerunek rotundy umieszczony jest na banknocie polskim o nominale 20 zł.

W XIV w. drewniany zamek zastąpiono murowanym w stylu gotyckim, złożony z budynków mieszkalnych otoczonych murem z basztami oraz czterema wieżami. Warownię zniszczono podczas wojny trzydziestoletniej, w 1659 r. rozpoczęto rozbiórkę ruin stawiając na ich miejscu nowe obiekty gospodarcze i browar. Ostateczna likwidacja pozostałości zamku nastąpiła w połowie XIX wieku. Zachowała się jedna z wież zwana Piastowską, rotunda, fragmenty wieży ostatecznej obrony.

Wstęp na Wieżę Piastowską jest płatny, rozpościera się z niej rozległy widok na polski i czeski Cieszyn oraz na nieodległe Beskidy.

W 1840 r. Górę Zamkową gruntownie przebudowano w stylu klasycystycznym wg projektu Józefa Kornhäusla: na fundamentach zamku dolnego wzniesiono letnią rezydencję Habsburgów – Pałac Myśliwski, resztę terenu zamieniono na założenie parkowe o charakterze romantycznym. Drzewostanie parku jest niezwykle ciekawy, z dużą ilością gatunków egzotycznych. Ochroną pomnikową objęto tu 8 drzew, figurujących w rejestrze RDOŚ jako pojedyncze lub grupowe pomniki przyrody. Najokazalsze są dwa jesiony wyniosłe, pierwszy z nich rośnie przy tarasie widokowym w pobliżu rotundy.

Obwód tego jesionu wynosi 463 cm, wysokość drzewa 24 metry.

Drugi jesion rośnie w dolnej części parku, przy budynku 3C. Okaz mierzy w obwodzie 415 cm, wysokość drzewa 24 metry.

Przy głównej alei rosną obok siebie dwa pomnikowe kasztanowce zwyczajne. Drzewa mierzą w obwodzie 402 i 390 cm, wysokość obydwu to 23 metry.

Przepiękne barwy przybierają jesienią dwa pomnikowe okazy kasztanowców żółtych. Ten rzadko spotykany w Polsce gatunek pochodzi z Ameryki Północnej. Pierwszy wielopniowy okaz rośnie obok rotundy, przy alejce prowadzącej do Wieży Piastowskiej.

Obwód pni wynosi 258+168 cm, wysokość drzewa 20 m; sylwetkę kasztanowca ustabilizowano podporą i wiązaniami elastycznymi.

Drugi kasztanowiec żółty rośnie poniżej rotundy, obok odsłoniętych fundamentów Wieży Przybramnej. Drzewo posiada pień o obwodzie 228 cm, wysokość kasztanowca 18 m.

Kilka metrów obok znajdziemy kolejny egzotyk, pochodzący również z Ameryki Północnej – tulipanowiec amerykański o obwodzie 197 cm i wysokości 22 m.

i

To nie koniec ciekawostek dendrologicznych na Wzgórzu Zamkowym – w dolnej części parku, obok armaty, odnajdziemy okaz surmii (katalpy) o charakterystycznych, długich i cienkich strąkach.

Bliżej pomnikowych kasztanowców rośnie magnolia japońska – wiosną zachwyca kwiatami, jesienią można ją rozpoznać po charakterystycznych owocach.

Magnolia pośrednia (magnolia Soulange’a) rośnie poniżej, przy fontannie.

Przy pomniku upamiętniającym Jana Kubisza rośnie wierzba babilońska.

Obok pomnikowego jesionu rosną obok siebie korkowiec japoński i szupin (perełkowiec japoński).

Na wewnętrznym dziedzińcu pałacu rośnie jeszcze jedno pomnikowe drzewo – miłorząb dwuklapowy. Egzemplarz jest dobrze widoczny ze skweru św. Melchiora Grodzieckiego (na którym znajduje się Pomnik Legionistów).

Drzewo mierzy w obwodzie 225 cm, wysokość okazu 18 metrów.

Wzgórze Zamkowe w Cieszynie - pomnikowy miłorząb