Pomniki przyrody w Mikolinie (gm. Lewin Brzeski, opolskie).

Mikolin to wieś położona na lewym brzegu Odry (niedaleko ujścia Nysy Kłodzkiej), w gminie Lewin Brzeski, w województwie opolskim. Nieopodal wioski znajduje się most na Odrze w ciągu drogi wojewódzkiej nr 458 do Popielowa, wybudowany w 1999 r. Poprzedni został wysadzony przez Niemców w styczniu 1945 r. w związku z nadciągającym frontem. Przeprawiający się przez rzekę żołnierze radzieccy ponieśli spore straty, poległym podczas forsowania Odry poświęcono wybudowany w 1945 r. pomnik, budzący obecnie spore kontrowersje.

Pomnik Żołnierzy Radzieckich w MikolinieMikolin - Pomnik Żołnierzy Radzieckich

Na północno – zachodnim krańcu wsi znajduje się rokokowy dwór wybudowany w 1771 r. dla barona Jana Fryderyka von Sauer, obecnie należący do prywatnego właściciela.

Mikolin - pałac z pomnikowymi cisami

Po obu stronach kamiennego tarasu ze schodami znajdują się skupiska cisów pospolitych, od sierpnia 2002 r. chronionych w formie pomnika przyrody .

Mikolin - grupa pomnikowych cisów przed pałacem

pomnikowe cisy przed pałacem w MikolinieMikolin - pomnikowe cisy przed pałacemgrupa pomnikowych cisów przed pałacem w Mikolinie

Przed cisami, na lewo od schodów, ustawiono tablicę. Z jej treści wynika, że pomnikowe krzewy mierzą w obwodzie średnio 100 cm (co raczej nie jest prawdą), wysokość okazów to 5,5 metra, wiek ok. 100 lat.

Mikolin - tablica przed pomnikowymi cisamiMikolin - treść tablicy przed pomnikowymi cisamiMikolin - pień pomnikowego cisaMikolin - pnie pomnikowych cisówMikolin - poskręcane pnie pomnikowych cisów

Warty uwagi (i być może ochrony pomnikowej) jest krótki szpaler kasztanowców, rosnących prostopadle do fasady dworu.

szpaler kasztanowców przed pałacem w Mikolinie

 Za pałacem znajduje się zdziczałe założenie parkowe. Najokazalszym drzewem jest sędziwy dąb szypułkowy, rosnący 10 metrów od gruntowej drogi, będącej przedłużeniem ulicy Zamkowej. 

GPS N 50°47′34.9″, E 17°41′32.8″

Mikolin - pomnikowy dąb na krańcu wsipomnikowy dąb w Mikoliniepomnikowy dąb z MikolinaMikolin - pomnikowy dąb szypułkowy

Według tablicy znajdującej się na pniu drzewa od strony parku dąb mierzy w obwodzie 410 cm, wysokość okazu to 31 metrów, szacowany wiek – 158 lat. Jednak pomiar wykonany w lutym 2020 r. dał wynik 471 cm, czyli przez 18 lat drzewo zyskało w pierśnicy 61 cm.

Mikolin - tablice na pomnikowym dębieMikolin - pień pomnikowego dębu

Park w Sikorzycach (gm. Kostomłoty, dolnośląskie).

W gminie Kostomłoty (pow. średzki, dolnośląskie) przeważającą (88%) część gruntów przeznaczono pod uprawy rolnicze, lasy pokrywają tu zaledwie 4% powierzchni. Szanse na znalezienie sędziwych drzew istnieją wyłącznie w XIX w. parkach podworskich. Spośród kilku założeń parkowych w gminie Kostomłoty pomnikowe drzewa znajdują się tylko w dwóch miejscowościach: Ramułtowice, opisane w poprzednim artykule oraz w sąsiedniej wsi Sikorzyce.

Park w Sikorzycach założono prawdopodobnie w 1 ćw. XIX w, w miejscu wcześniejszych, regularnych ogrodów barokowych przylegających do nieistniejącego obecnie pałacu. W latach 60 – tych XIX w. założenie parkowe przekształcono w stylu krajobrazowo – naturalistycznym, adaptując na cele spacerowe sąsiednie tereny leśne. W przeciwieństwie do częściowo zagospodarowanego parku w Ramułtowicach, ten z Sikorzyc od wielu lat jest pozostawiony naturalnej sukcesji i nawet w porze zimowej jest trudny do eksploracji, a latem pewnie przypomina dżunglę. Ochroną w formie grupowego pomnika przyrody objęto 21 drzew: 15 buków pospolitych o obwodach 220 – 550 cm, 2 lipy drobnolistne o obwodach 370 i 410 cm, 2 platany klonolistne o obwodach 440 i 550 cm, jeden dąb szypułkowy o obwodzie 380 cm i jeden jesion wyniosły o obwodzie 410 cm (dane z rejestru RDOŚ). Niestety żadne z tych drzew nie posiada stosownej tabliczki i identyfikacja niektórych jest bardzo problematyczna i niepewna. Chyba najłatwiej jest odnaleźć dwa pomnikowe okazy platana, pierwszy z nich rośnie kilka metrów od drogi Sikorzyce – Budziszów.

Sikorzyce - platan o obwodzie 588 cm

Platan zmierzony przez Pawła Lenarta – współtowarzysza wycieczki dendrologicznej – mierzył w obwodzie 588,5 cm i okazał się najgrubszym drzewem w sikorzyckim parku.

Sikorzyce - pień platana o obwodzie 588 cm

Drugi pomnikowy platan rośnie pięćdziesiąt metrów obok, tuż przy narożniku zarastającego boiska piłkarskiego. W wypróchnieniu dolnej części pnia platana ktoś urządził sobie legowisko, tworząc przy okazji wokół drzewa śmietnik.

Sikorzyce - platan o obwodzie 440 cmSikorzyce - pień platana o obwodzie 440 cmSikorzyce - pień pomnikowego platana

Obok tego platana rośnie piękny okaz buka pospolitego, jednego z 15 objętych ochroną pomnikową.

Sikorzyce - pomnikowy buk

Park w Sikorzycach - pień pomnikowego buka

Przy głównej alei parkowej prowadzącej od szlabanu wgłąb parku rośnie najciekawszy i najgrubszy egzemplarz buka, któremu warto poświęcić nieco więcej uwagi. To wspaniały okaz w odmianie czerwonolistnej, o czym można się przekonać latem lub ze zdjęć satelitarnych.

GPS N 51°05′29.3″, E 16°41′52.1″

Sikorzyce - pomnikowy buk w odmianie czerwonolistnejSikorzyce - pomnikowy buk w odm. czerwonolistnej

Pomiar obwodu na wysokości pierśnicy dał wynik 572 cm, co stawia drzewo w czołówce najgrubszych, dolnośląskich buków.

Sikorzyce - pień najgrubszego bukaSikorzyce - pomiar obwodu pomnikowego buka

Niemniej interesujący jest okaz buka w odmianie zwisającej (Pendula). Rosnąc w zwartym drzewostanie musiał wałczyć o dostęp do światła i wykształcił nietypowo wysoki jak na tę odmianę pień.

Sikorzyce - pomnikowy buk w odmianie PendulaPark w Sikorzycach - buk w odmianie PendulaSikorzyce - pień buka w odmianie Pendula

Pozostałe buki (część z nich uległa obłamaniu) rosną grupami w różnych częściach parku.
buki z parku w Sikorzycachpark w Sikorzycach - pomnikowe bukiSikorzyce - grupa pomnikowych bukówPark w Sikorzycach - grupa pomnikowych buków

Okazała lipa, prawdopodobnie pomnikowa, rośnie na skraju parku, przy samej szosie.

Sikorzyce - pomnikowa lipaSikorzyce - pień pomnikowej lipy

Pomnikowy jesion wyniosły o zmierzonym obwodzie 449 cm rośnie w głębi parku.

Sikorzyce - pień pomnikowego jesionu

W głębi parku, przy głównej alei, rośnie okazały dąb o zmierzonym obwodzie  416,5 cm.

Sikorzyce - pomnikowy dąbSikorzyce - pomiar obwodu pomnikowego dębu

Kilka innych okazów tego gatunku posiada przybliżony obwód.

Sikorzyce - okazały dąbPark w Sikorzycach - okazały dąb