Pomniki przyrody w gminie Radków.

Tereny gminy miejsko – wiejskiej Radków leżą w północno – zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, w województwie dolnośląskim. Niemal połowa powierzchni Parku Narodowego Gór Stołowych (z najwyższym szczytem – Szczeliniec Wielki 919 m) znajduje się w granicach administracyjnych omawianej gminy. Licznie odwiedzane przez turystów Góry Stołowe to obszar o wybitnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, ale z racji ochrony parkowej nie posiadają pomników przyrody. Liczne pomnikowe drzewa w gminie Radków rosną w założeniach parkowych, przylegających do zamku w Ratnie Dolnym oraz w Ścinawce Średniej i Górnej. Dużym problemem w poznawaniu tutejszych pomników przyrody jest brak jakiegokolwiek oznakowania, na żadnym z fotografowanych drzew nie widziałem urzędowej tabliczki.

Przegląd pomników przyrody w gminie zaczniemy od samego Radkowa. Do niedawna radkowski rynek upiększała 300 – letnia lipa, która ze względu na zły stan musiała zostać wycięta. W jej miejsce posadzono dużo młodszą, przeniesioną z okolic zalewu.

Obecnie jedynym pomnikiem przyrody w mieście jest dąb szypułkowy o obwodzie 436 cm i wysokości 24 m, rosnący niedaleko rynku przy ul. Spadzistej.

GPS N 50°30′18.05″ , E 16°24′07.36″

Pobliskie Wambierzyce to obowiązkowy punkt zwiedzania Ziemi Kłodzkiej. Rzesze turystów i wiernych przyciąga wspaniała bazylika Nawiedzenia NMP.

Pomnikowe drzewo w tej miejscowości to klon jawor o obwodzie 361 cm i wysokości 22 m. Rośnie po lewej stronie drogi wylotowej do Polanicy – Zdroju, ok. 300 m od ostatnich zabudowań.

GPS N 50°29′18.35″ , E 16°27′48.83″

Ratno Dolne to długa wieś łańcuchowa z dominującym nad nią dużym renesansowym zamkiem, niestety popadającym w coraz większą ruinę (więcej tutaj).

Do zamku prowadzi pomnikowa aleja lipowa, licząca po obu stronach 38 okazów o obwodzie 215 – 368 cm.

GPS N 50°30′20.23″ , E 16°27′33.93″ (początek)

Do zamku przylega niszczejący park ze stawem. Ochroną pomnikową objęto tu 8 egzemplarzy drzew, jednak ze względu na brak tabliczek są trudne do identyfikacji. Status pomnika przyrody z pewnością posiada jedyna topola biała rosnąca nad brzegiem stawu.

Okaz mierzy 385 cm w pierśnicy, wysokość topoli 26 metrów.

Również nad stawem rośnie jeden z dwóch pomnikowych egzemplarzy jesionu wyniosłego, drugi prawdopodobnie pomiędzy brzegiem stawu a Pośną. Okazy mierzą 360 i 334 cm w obwodzie, przy wysokości 21 i 31 m.

W pobliżu pomnikowej topoli prawdopodobnie zlokalizowana jest grupa 3 pomnikowych świerków pospolitych o obwodach  265, 269, 271 cm i wysokości 29, 32, 30 m.

Ponadto w parku rosną dwa pomnikowe dęby o obwodach 378, 399 cm.

Wiele pomnikowych drzew upiększa park przylegający do Dolnego Dworu (klasztor jezuitów) w Ścinawce Średniej. Dwa okazałe drzewa, w tym pomnikowy klon pospolity rosną na dziedzińcu przed pałacem.

GPS N 50°30′46.93″ , E 16°30′11.59″

W parku, przy brzegu rzeki Ścinawki rosną trzy pomnikowe buki pospolite o obwodach 360, 420, 339 i wysokości 27 m.

Ponadto w parku rosną 4 pomnikowe dęby, drugi pomnikowy klon pospolity, pomnikowy jesion wyniosły i lipa drobnolistna.

Piękny okaz lipy drobnolistnej rośnie na placu przed budynkiem 39 w Ścinawce Górnej.

GPS N 50°32′42.83″ , E 16°27′46.71″

Lipa mierzy 424 cm w obwodzie, wysokość drzewa 20 metrów.

W pobliżu znajdują się częściowo zrujnowane zabudowania pałacu Sarny.

Od wschodu do pałacu przylega założenie parkowe, ograniczone nurtem rzeki Włodzicy. Na stromym zboczu i wewnątrz bardzo zarośniętego parku  rośnie 9 pomnikowych egzemplarzy dębów szypułkowych, niestety trudnych do odnalezienia i sfotografowania nawet przed sezonem wegetacyjnym..

Najgrubsze pomnikowe drzewo w gminie Radków to dąb szypułkowy rosnący przy posesji nr 12 w Tłumaczowie.

GPS N 50°33′06.55″ , E 16°26′27.26″

Okaz mierzy w pierśnicy 623 cm, wysokość dębu 23 metry.

Pomnikowe drzewa w Miłkowie (gm. Podgórzyn).

Miłków to duża wieś w gminie Podgórzyn położona na granicy Pogórza Karkonoskiego i Obniżenia Mysłakowic, ok. 5 km od znanego i ludnie odwiedzanego Karpacza. W miejscowości znajduje się wiele zabytkowych obiektów : gotycki kościół parafialny z pręgierzem i krzyżami pojednania (pokutnymi) w murze otaczającym świątynię, ruiny kościoła ewangelickiego, ruiny szubienicy przy drodze do Ścięgien oraz przede wszystkim wspaniały barokowy pałac.

Pałac pełniący obecnie funkcje hotelowe, otacza zabytkowy park założony w XIX w, o powierzchni 4.5 ha. Choć rośnie w nim wiele starych drzew, żadne z nich nie posiada statusu pomnika przyrody. Jednym z ciekawszych drzew jest buk w odmianie zwisającej (Pendula), o konarze sięgającym do ziemi.

Inne wspaniałe buki, chronione jako pomniki przyrody, możemy podziwiać w górnej części wsi, przy Domu Pomocy Społecznej „Junior” (nr 138). 

Rośnie tu 8 pomnikowych buków pospolitych (2 w odmianie purpurowej) o obwodach 470, 415, 410, 370, 320, 310, 280, 280, wysokość okazów 30 – 35 metrów. Drzew nie oznakowano tabliczkami.

Jeden buk w odmianie czerwonolistnej został pozbawiony statusu pomnika przyrody uchwałą Nr XVIII/144/15 Rady Gminy Podgórzyn z 26.11. 2015 r.

Ponadto w parku okaz sosny wejmutki, piękne cisy i choiny kanadyjskie również warte ochrony pomnikowej.

Przy drugim obiekcie w administracji DPS (nr 165) znajduje się piękne założenie parkowe z pomnikowymi okazami drzew.

Niestety, tu również drzew nie oznakowano tabliczkami i można mieć wątpliwości przy odnajdywaniu tych pomnikowych. Na pewno jest nim okazały klon jawor o obwodzie 480 cm, rosnący po lewej strony od wejścia.

Nietrudno też znaleźć pomnikowy tulipanowiec amerykański o obwodzie 275 cm.

Ponadto w parku rosną 4 pomnikowe lipy drobnolistne (które ?) o obwodach 312, 310, 290, 285 cm.

Uchwała Nr XVIII/144/15 Rady Gminy Podgórzyn z 26.11. 2015 r. znosi ochronę pomnikową z dwóch pomnikowych lip (jedna przy ogrodzeniu, druga 9 m na poł. od budynku szkoły).

Jedna z lip (przy płocie) charakteryzuje się nietypowym pokrojem.