Park przypałacowy w Kolsku (pow. nowosolski, lubuskie).

Kolsko o wieś (siedziba gminy) położona w powiecie nowosolskim (lubuskie), przy drodze nr 315 Nowa Sól – Wolsztyn. W centrum miejscowości (przy ul. Piastowskiej)  znajdują się dwa sąsiadujące ze sobą obiekty zabytkowe: XVIII-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela oraz pałac rodu von Klitzing, w którym dziś mieści się Zespół Edukacyjny.

pałac i kościół w Kolsku

Pałac w stylu późnego klasycyzmu powstał w pierwszej połowie XIX w., w 1867 r. do dworu dobudowano nowe skrzydło o cechach neogotyckich.

pałac w Kolsku

Równocześnie z rozbudową pałacu założono niewielki (obecnie 3,5 ha) park krajobrazowy, wykorzystując częściowo zastany drzewostan. Zasadniczym elementem kompozycyjnym założenia był ciek wodny zasilający ozdobny staw.

mostek w parku przypałacowym w Kolsku

W drzewostanie parku dominują gatunki liściaste z wyróżniającymi się okazami dębów szypułkowych. Warstwę runa oraz wiele drzew gęsto oplata bluszcz pospolity, nadając parkowi specyficzny klimat. Na południowym obrzeżu założenia (wzdłuż ulicy Parkowej) zachował się fragment alei grabowej.

park przypałacowy w Kolsku - dęby porośnięte bluszczemgraby na skraju parku w KolskuKolsko - aleja parkowa

Ochroną pomnikową w kolskim parku objęto 4 drzewa: dąb szypułkowy oraz 3 platany klonolistne. Pomnikowe okazy niestety nie zostały w żaden sposób oznakowane, mimo tego nie są trudne do odnalezienia i zidentyfikowania. Dąb o statusie pomnika przyrody posiada charakterystyczne zgrubienie u podstawy pnia.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy dąbKolsko - pomnikowy dąb

Obwód tego okazu wynosi 440 cm, wysokość drzewa 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego dębu

Idąc w kierunku wschodnim natrafimy na pomnikowy okaz platana klonolistnego o obwodzie 465 cm i wysokości ok. 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan Ipark w Kolsku - pomnikowy platan Ipark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana I

W założeniach parkowych platany klonolistne najczęściej sadzone są jako solitery, rozwijają wtedy szerokie korony i ukazują w pełni swój majestat. Jakim zamysłem kierował się projektant parku w Kolsku sadząc obok siebie dwa platany – to chyba pozostanie tajemnicą. Równie osobliwy był pomysł, by tylko jedno z tych drzew objąć ochroną pomnikową.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan II

Para platanów rośnie blisko strumienia, pomnikowy okaz mierzy w obwodzie 296 cm, wysokość drzewa 24 metry.

pomnikowy platan II w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana II

Ostatni pomnikowy platan rośnie na skraju parku, przy zabudowaniach gospodarczych na tyłach ulicy Krótkiej.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan III

Okaz mierzy w obwodzie 400 cm (ok. 22 m wysokości), posiada charakterystyczny, bardzo długi konar wyrastający z dolnej części pnia.

park w Kolsku - pomnikowy platan IIIpomnikowy platan III w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana III

Na uwagę zasługuje kilka innych drzew nie będących pomnikami przyrody, rosnących na terenie przyszkolnym. Poniżej okazały dąb zlokalizowany w pobliżu plenerowej siłowni.

Kolsko - okazały dąb rosnący przy boisku szkolnymokazały dąb przy boisku szkolnym w Kolskupień okazałego dębu rosnącego przy boisku szkolnym w Kolsku

Pomnikowe wymiary osiągnął również kasztanowiec biały rosnący na skraju parku.

Kolsko - okazały kasztanowiec

Pomnikiem przyrody był w przeszłości (na drzewie wisi tabliczka, ale brak drzewa w rejestrze) wspaniały dąb rosnący obok szkoły, tuż przy ul. Piastowskiej.

okazały dąb przy ul. Piastowskiej w Kolskupień dębu rosnącego przy ul. Piastowskiej w Kolsku

Pomniki przyrody w Kargowej (pow. zielonogórski, lubuskie).

Kargowa to miasto w powiecie zielonogórskim położone przy granicy z województwem wielkopolskim. Miejscowość leży przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 32 (odcinek Sulechów – Wolsztyn) z drogami wojewódzkimi nr 313 i nr 314. Przejeżdżając przez Kargową możemy podziwiać 2 piękne murale, w tym jeden z wizerunkiem aktora Macieja Kozłowskiego, urodzonego i mieszkającego w tym mieście do 12 roku życia.

Kargowa - mural na bloku mieszkalnymKargowa - mural z wizerunkiem M. Kozłowskiego

Niemal naprzeciw bloków z muralami znajduje się zabytkowy park o powierzchni 6.5 ha, przylegający do barokowego pałacu z XVIII w. Pałac stanowi własność prywatną i nie można go zwiedzać, park zaś należy do gminy i należy się po nim obowiązkowo przespacerować.

pałac w Kargowejmostek w parku przypałacowym w Kargowej

Perełką dendrologiczną parku w Kargowej jest buk pospolity w odmianie czerwonolistnej – jest jednym z najgrubszych jednopniowych przedstawicieli tego gatunku, rosnących na terenie Polski.

pomnikowy buk rosnący w parku w KargowejKargowa - pomnikowy buk

Drzewo ustanowiono pomnikiem przyrody całkiem niedawno, bo 25 czerwca 2018 roku.

pień pomnikowego buka z Kargowej

Istnieją pewne rozbieżności dotyczące oficjalnego obwodu tego ogromnego buka, wynikające z różnego sposobu pomiaru nieregularnego i guzowatego pnia. Obwód zmierzony na wysokości pierśnicy (czyli 130 cm) wynosi 730 cm (przy ziemi przekracza 9 m), co czyni go najgrubszym okazem buka w kraju. Jednak autorzy książki „Drzewa Polski” stosując się do ścisłych zasad dendrometrii uznali, że prawidłowego pomiaru obwodu należy dokonać na wysokości 0,4 m i w tym miejscu liczy on 685 cm.

Kargowa - pień pomnikowego bukaogromny pień pomnikowego buka z Kargowej

Wysokość buka to 30 metrów, szacunkowy wiek 250 lat (wg danych gminy nawet 300 – 400 lat.

park w Kargowej - pień pomnikowego buka

Mimo nadpalonego i częściowo wypróchniałego pnia od strony północnej drzewo charakteryzuje się dobrym stanem zdrowotnym.

uszkodzona część pnia pomnikowego buka z Kargowej

W starodrzewiu parku w Kargowej można odnaleźć kilka innych okazałych buków, jednak nie dorównują wielkością temu pomnikowemu.

park w Kargowej - okazały bukKargowa - okazały buk

Bardzo cenne i niezwykle malownicze są aleje złożone z sędziwych grabów pospolitych. Wspominał o nich Cezary Pacyniak w książce „Najstarsze drzewa Polski” z 1992 r. Bez wątpienia powinny dołączyć do kargowskich pomników przyrody.

Kargowa - aleja grabowaKargowa - aleja złożona ze starych grabów

Na terenie miasta znajduje się jeszcze jedno pomnikowe drzewo, jest nim dąb szypułkowy rosnący na polu w północnej części Kargowej, niedaleko fermy trzody chlewnej.

GPS  N 52°04’43.0″ , E 15°52’08.4″

Kargowa - niemal całkowicie uschnięty pomnikowy dąbKargowa - pomnikowy dąbKargowa - usychający pomnikowy dąb

Drzewo mierzy w obwodzie 625 cm, wysokość okazu ok. 22 metry. Jak widać na załączonych zdjęciach koronę charakteryzuje niemal całkowity posusz, bez wątpienia pomnikowy dąb umiera.

pomnikowy dąb w KargowejKargowa - pień pomnikowego dębu