Pomniki przyrody w gminie Brzeg Dolny.

Opublikowany 10 marca 2015 przez mareke

Gmina miejsko – wiejska Brzeg Dolny leży w centralnej części Dolnego Śląska (powiat wołowski), na prawym (północnym) brzegu rzeki Odry, oddalona o 31 km od Wrocławia. Choć miasto ma charakter przemysłowy (działają tu duże zakłady chemiczne „Rokita”) to nie brakuje w nim terenów zielonych; w części wiejskiej połowę obszaru zajmują użytki rolne, znaczny jest też udział gruntów leśnych (ok. 34%). Dużą wartość w gminie posiadają zabytkowe parki podworskie, największy – obecnie Park Miejski o powierzchni 67 ha – przylega do zespołu pałacowego w Brzegu Dolnym (siedziba UMiG).

Tuż przy budynku pałacu rośnie olbrzymi platan – pomnik przyrody o dość niejasnej sytuacji formalnej.

GPS N 51°15′37″, E 16°43′25″

Obwód okazu – 835 cm stawia go w gronie najgrubszych platanów na Dolnym Śląsku, wysokość drzewa 25 metrów.

Pomnikiem przyrody w Parku Miejskim był dąb szypułkowy o obwodzie 510 cm, jednak ze względu na zły stan zdrowotny został pozbawiony tego statusu. Kilka innych dębów w parku, ze względu na znaczne rozmiary, kwalifikuje się do objęcia ochroną pomnikową.

Stare dęby rosną również nad brzegiem Odry, w okolicach ulicy Młyńskiej, Podwale. Jeden z nich o obwodzie aż 731 cm uznano w 2013 r. za pomnik przyrody. Niestety jego stan obecny jest zły, wichury obłamały mu główne konary, pień również stracił na obwodzie.

GPS N 51°15′39″, E 16°43′54″

W zabytkowym parku w Godzięcinie tylko jedno drzewo objęto ochroną pomnikową. Jest nim lipa drobnolistna o obwodzie 555 cm i wysokości ok. 20 m, wiek 300 lat. Rośnie ona w pobliżu pałacu o zatartych cechach stylowych, pełniącego funkcję Domu Dziecka.

GPS N 51°19′35″, E 16°46′26″

Kilka innych drzew w tym parku zasługuje na ochronę pomnikową, z egzotycznych to tulipanowiec amerykański, iglicznia trójcierniowa, cypryśnik błotny. Walory pomnikowe posiadają również rodzime dęby, rosnące w części parku zaadaptowanej na boisko.

Dwa 400 – letnie dęby szypułkowe rosną na cmentarzu poniemieckim w Bukowicach, ale tylko jeden posiada status pomnika przyrody.

GPS N 51°18′25″, E 16°46′45″

Dąb mierzy 628 cm w obwodzie, wysokość drzewa 28 metrów.

W Bukowicach zlokalizowany jest również drugi pomnikowy dąb, niestety drzewo jest już martwe. Znajduje się w niewielkim, silnie zarośniętym zagajniku przy fabryce „Linpac Plastics”. Okaz mierzy 613 m w obwodzie.

N 51°18′23″, E 16°46′00″

Pomnikiem przyrody nieożywionej w gminie Brzeg Dolny jest Głaz Bernarda w Bukowicach, opisany dokładnie w artykule „Głaz Bernarda w Bukowicach„.

Pomniki przyrody w Jeleniej Górze.

Opublikowany 10 lutego 2015 przez mareke

(Edytowano 29.06.2024 r.) Pierwszy artykuł (mocno spóźniony) w 2015 r. poświęcę mojemu rodzinnemu miastu, czyli Jeleniej Górze. To duże miasto o powierzchni aż 109 km² (drugie co do wielkości pow. w woj. dolnośląskim); tak duży obszar zawdzięcza przyłączaniu w różnych okresach sąsiednich miejscowości, m.in. Cieplic, Sobieszowa, Maciejowej, Goduszyna, Czarnego, Jagniątkowa. Ze znacznym obszarem miasta powiązane jest duże zróżnicowanie krajobrazu. Przeważająca część miasta leży w Kotlinie Jeleniogórskiej urozmaiconej niewysokimi Wzgórzami Łomnickimi, nad Sobieszowem góruje znany Zamek Chojnik (627 m n.p.m) – to fragment Przedgórza Karkonoszy, najwyższy punkt Jeleniej Góry to szczyt Śmielec (1424 m n.p.m.), leżący na Głównym Grzbiecie Karkonoszy.

Na terenie miasta Jelenia Góra ustanowiono 19 pomników przyrody. Większość z nich opisałem już w różnych okresach działalności tego bloga, niniejszy artykuł ma na celu podsumowanie informacji oraz ukazanie aktualnych zdjęć pomnikowych okazów w zimowej szacie.

Przegląd jeleniogórskich pomników przyrody rozpocznę od wschodnich krańców miasta. W zarastającym parku w Maciejowej, blisko posesji przy Wrocławskiej 70, rośnie pomnikowy okaz dębu szypułkowego o obwodzie 447 cm i wysokości 20. Więcej informacji w artykule „Park przypałacowy w Jeleniej Górze – Maciejowej„.

Grupa pomnikowych drzew zlokalizowana jest przy dawnym folwarku Paulinum, niedaleko obwodnicy do Karpacza. Dwa dęby szypułkowe (obwód 434 i 421 cm) rosną nad niewielkim stawem.

Bliżej budynków gospodarczych rośnie kolejny dąb o obwodzie 520 cm.

Przy budynkach mieszkalnych rośnie jeszcze pomnikowa lipa drobnolistna (obwód 428 cm), widoczna z łącznika obwodnicy i ul. Nowowiejskiej. Szczegółowe informacje w artykule „Pomnikowe drzewa przy Paulinum w Jeleniej Górze„.

Piękny okaz dębu o obwodzie 435 cm rośnie przed gmachem Uniwersytetu Ekonomicznego (Nowowiejska 3).

Na tyłach byłego Urzędu Skarbowego i marketów Lidl i Bricomarche (ul. Wolności) zlokalizowany jest jedyny jeleniogórski pomnik przyrody nieożywionej. Jest to grupa granitowych głazów – graniaków wiatrowych, które szczegółowo opisałem w artykule „Zeolizowane głazy narzutowe w Jeleniej Górze„.

W Cieplicach, przy ul. Łabskiej 23, rośnie pomnikowy okaz buka pospolitego (obwód 270 cm) w odmianie płaczącej Pendula.

Pomnikiem przyrody jest 400 – metrowa aleja dębowo – klonowa biegnąca wzdłuż ogrodzenia Domu Dziecka „Dąbrówka”. Więcej informacji w artykule „Pomnikowa aleja w Jeleniej Górze – Cieplicach„.

Największa ilość pomnikowych drzew w Jeleniej Górze znajduje się w Sobieszowie. Najcenniejszy egzemplarz to najstarsza w Polsce wierzba biała o obwodzie 462 cm, rosnąca na prywatnej posesji przy ulicy Żabia 7. Okaz opisałem dokładnie w artykule „Najstarsza wierzba biała w Polsce„.

Na pobliskiej ulicy Reymonta, przy domu nr 2, rośnie okazały klon zwyczajny o obwodzie 435 cm.

Przy moście na Wrzosówce, obok kościoła przy ul. Cieplickiej, zlokalizowany jest rozłożysty kasztanowiec biały o obwodzie 355 cm.

Do egzotycznych gatunków należy pomnikowy okaz miłorzębu dwuklapowego, rosnący na terenie siedziby Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych (ul. Kamiennogórska 2). Drzewo mierzy 80 cm w obwodzie, przy wysokości 17 metrów.

Na tej samej ulicy, przy budynku nr 11b, rośnie dąb „Bronek” o obwodzie 440 cm.

Przy ogrodzeniu posesji przy ul Chałubińskiego 11 rośnie buk pospolity (270 cm w obwodzie) w odmianie purpurowej.

Ciekawy, bo prawie w całości porośnięty bluszczem, jest pomnikowy dąb o obwodzie 279 cm, rosnący przy posesji Chałubińskiego 15.

Nieco wyżej, przy przy Willi Róża Wiatrów (Zamkowa 5) rosną dwa buki w odmianie purpurowej, o obwodach 312, 305 cm.

Uchwałą nr 15.IV.2015 Rady Miejskiej Jeleniej Góry z dnia 27 stycznia 2015 r. pozbawiono te drzewa statusu pomników przyrody.

W głębi posesji znajduje się kolejny pomnikowy buk o obwodzie 378 cm.

Ostatnim pomnikowym drzewem w tym zestawieniu jest lipa drobnolistna o obwodzie 430 cm zlokalizowana przy budynku Młyńska 7.

Więcej informacji na temat pomnikowych drzew rosnących w Sobieszowie zawarłem w artykule „Pomnikowe drzewa w Jeleniej Górze – Sobieszowie„.

Nowe drzewa które uzyskały status pomników przyrody w październiku 2021 r. i we wrześniu 2023 r. zostały opisane w artykułach: „Pomnikowy wiąz górski z Jeleniej Góry” i „Dąb szypułkowy – nowy pomnik przyrody w Jeleniej Górze Czarne„.