Pomniki przyrody w gminie Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, dolnośląskie).

Gmina miejsko – wiejska Bystrzyca Kłodzka to największa pod względem powierzchni gmina powiatu kłodzkiego (dolnośląskie). Położona jest w w Sudetach Środkowych w południowej części Ziemi Kłodzkiej, w zlewni górnego biegu rzeki Nysa Kłodzka. Charakteryzuje się wyjątkowo zróżnicowanym ukształtowaniem terenu – od obszarów dolinnych położonych na wysokości 300 m n.p.m. do górskich wsi leżących na wysokości 900 m n.p.m. Na terenie gminy znajduje się 20 pomników przyrody, większość z nich została już opisana na tym blogu. Dzisiejszy artykuł ma za zadanie podsumowanie informacji oraz przedstawienie zdjęć pomnikowych okazów drzew, których nie miałem jeszcze przyjemności zaprezentować.

Miejskie pomniki przyrody: tulipanowiec amerykański, sosna czarna, buk pospolity w odm. purpurowej i miłorząb dwuklapowy zlokalizowane są w centrum Bystrzycy Kłodzkiej, ale poza obszarem starego miasta. Więcej zdjęć w artykule „Pomniki przyrody w Bystrzycy Kłodzkiej„.

pomnikowy buk i miłorząb z Bystrzycy KłodzkiejBystrzyca Kłodzka - pomnikowy miłorząb

Niedawno ustanowionym pomnikiem przyrody jest buk pospolity o dumnej nazwie „Buk z Królewskiego Miasta – Bystrzyca Kłodzka”, rosnący w Starej Bystrzycy – Kolonia, w pobliżu ul. Leśnej. Dojście do drzewa ułatwia drogowskaz, na tym samym słupie umieszczono tablicę z kompletem informacji na temat pomnikowego okazu.

GPS N 50°17′19.2″ , E 16°37′01.7″

drogowskaz do pomnikowego buka w Starej Bystrzycy

 

Buk z Królewskiego Miasta - Bystrzycy Kłodzkiej

Obwód pomnikowego drzewa na wysokości pierśnicy wynosi 570 cm, wysokość buka 26 metrów. Powołany do ochrony pomnikowej Uchwałą Nr XLVIII/398/17 Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej z dnia 30.11.2017 r. 

Buk ze Starej Bystrzycy

pomnikowy Buk z Królewskiego Miasta - Bystrzyca Kłodzka

pień pomnikowego buka ze Starej Bystrzycy

Cztery pomnikowe drzewa: 3 dęby szypułkowe i klon jawor rosną na terenie parku przylegającego do pałacu w Gorzanowie. Zostały dokładnie opisane w poprzednim artykule „Park przy pałacu w Gorzanowie„.

Trzy pomnikowe egzemplarze: sosna wejmutka, lipa drobnolistna i cis pospolity upiększają założenie parkowe przy pałacu w Nowym Waliszowie. Zapraszam do lektury artykułu „Pomnikowe drzewa w Nowym Waliszowie„.

Pomnikowy okaz cisa pospolitego o obwodzie 315 cm i wysokości 10 m rośnie w Paszkowie, na tyłach posesji nr 15.

GPS N 50°21′35″ , E 16°31′25″

Paszków - pomnikowy cis

Paszków - pomnikowy cis pospolity

cis pospolity z Paszkowa

Paszków - pień pomnikowego cisa

Cis pospolity o nieco mniejszym obwodzie – 268 cm i wysokości 15 m rośnie w miejscowości Poręba, przy posesji nr 53 w zachodniej części wsi,  ok. 130 m na północny – zachód od kościoła.

GPS N 50°13′53.7″ , E 16°35′01.8″

Poręba - posesja 53 z pomnikowym cisem

pomnikowy cis z Poręby

pomnikowy cis pospolity z Poręby

Poręba - pomnikowy cis pospolity

Poręba - pień pomnikowego cisa

Pięć pomnikowych drzew: buk pospolity, daglezja zielona, klon pospolity, żywotnik olbrzymi i jodła pospolita rośnie w Międzygórzu – znanej miejscowości turystyczno –  wypoczynkowej u podnóża Śnieżnika. Więcej informacji w artykule „Pomniki przyrody w Międzygórzu„.

Pomnik przyrody nieożywionej w gminie Bystrzyca Kłodzka reprezentują malownicze „Pasterskie Skały”, położone w pobliżu Idzikowa. Ostańce skalne o wysokości nie przekraczającej 10 m zbudowane są z gruboziarnistych, górnokredowych zlepieńców i piaskowców. Dokładny opis i więcej zdjęć w artykule „Pasterskie Skały k. Idzikowa„.

Pasterskie Skały jako miejsce do uprawiania wspinaczki

Pasterskie Skały - dobrze widoczne prawie pionowe nachylenie warstw zlepieńca

Park przy pałacu w Gorzanowie (gm. Bystrzyca Kłodzka).

Budowę pałacu w Gorzanowie (gm. Bystrzyca Kłodzka, dolnośląskie) rozpoczęto w 1573 r. na południe od pierwotnej warowni średniowiecznej. Budowla wielokrotnie przebudowywana w czasach późniejszych była przez prawie 300 lat siedzibą rodu Herbersteinów.

pałac w Gorzanowie w 2016 r.

Jakieś założenie ogrodowe przy gorzanowskiej rezydencji istniało już pewnie w renesansie, materiał ikonograficzny z końca XVII w. przedstawia wspaniały park inspirowany włoską sztuką ogrodową z przełomu renesansu i manieryzmu. Z tego okresu pochodzi zrujnowany dziś pawilon mieszczący grotę – w czasach świetności bogato dekorowany sztukaterią i rzeźbami (szeroki opis parku z tego okresu znajdziemy w publikacji M. Jagiełło i W. Brzezowskiego „Ogrody na Śląsku T.1. Od średniowiecza do XVII w.”, Wrocław 2014 r.).

Gorzanów - pawilon ogrodowy (grota)

Na początku XVIII w. założeniu nadano barokowy charakter, a po 1775 r.  przekształcono istniejący ogród w park krajobrazowy w stylu angielskim. Po II wojnie światowej założenie pałacowo – parkowe przez dziesiątki lat niszczało, do ratowania kompleksu przystąpiła w listopadzie 2012 r.  Fundacja Pałac Gorzanów. Pałac mimo prowadzonych robót restauracyjnych udostępniony jest do zwiedzania, rewitalizacji doczekał się również park.park w Gorzanowie

Obecna powierzchnia parku to 6,5 ha, w drzewostanie przeważają rodzime gatunki drzew liściastych. Ochroną pomnikową objęto 4 okazy drzew: klon jawor i 3 dęby szypułkowe. Klon jawor rośnie przy wschodniej ścianie pałacu, na szczycie skarpy.

pomnikowy klon jawor przy pałacu w Gorzanowiepark w Gorzanowie - pomnikowy klon jaworpark w Gorzanowie - pomnikowy jawor

Obwód pomnikowego okazu wynosi 388 cm, wysokość drzewa 22 metry.

park w Gorzanowie - pień pomnikowego jawora

Pierwszy z pomnikowych dębów o obwodzie 480 cm i wysokości 27 m rośnie obok okazałego platana, w północno – wschodnim narożniku parku.

park w Gorzanowie - pomnikowy dąb i platan klonolistnypark w Gorzanowie - pierwszy z pomnikowych dębówpark w Gorzanowie - pomnikowy dąb Ipark w Gorzanowie - pień pomnikowego dębu I

Drugi pomnikowy dąb zlokalizowany jest w pobliżu groty. Obwód pierśnicowy wynosi 456 cm, wysokość 26 metrów.

park w Gorzanowie - pomnikowy dąb IIpark w Gorzanowie - drugi z pomnikowych dębówpark w Gorzanowie - pień pomnikowego dębu II

W południowej części założenia parkowego znajduje się sadzawka, a w jej pobliżu trzeci pomnikowy dąb.

sadzawka w gorzanowskim parkupark w Gorzanowie - pomnikowy dąb IIIGorzanów - pomnikowy dąb rosnący w południowej części parkuGorzanów - pomnikowy dąb III

Obwód pomnikowego drzewa to 578 cm, wysokość dębu 26 metrów.

park w Gorzanowie - pień trzeciego pomnikowego dębupark w Gorzanowie - pień pomnikowego dębu III

Niedaleko tego dębu, tuż obok zabudowań, rosną dwa potężne jesiony wyniosłe. Niestety znajdują się w bardzo złym stanie zdrowotnym.

park w Gorzanowie - okazałe jesiony obok pomnikowego dębupark w Gorzanowie - okazały jesionpark w Gorzanowie - pień okazałego jesionu

Warte uwagi są też inne, nie posiadające statusu pomnika przyrody drzewa: wspomniany wcześniej platan, dwie choiny kanadyjskie i sosna o oryginalnym pokroju.

platan w gorzanowskim parkupark w Gorzanowie - choiny kanadyjskieGorzanów - sosna o oryginalnym pokroju

Zwiedzając Gorzanów warto zobaczyć jeszcze jeden cenny obiekt przyrodniczy – aleję złożoną z sędziwych dębów – zlokalizowaną w pobliżu stacji kolejowej.

Gorzanów - aleja obsadzona dębami w pobliżu stacji PKPGorzanów - aleja sędziwych dębów