Pomnikowy dąb Bartek z Poręby (pow. zawierciański, śląskie).

Jadąc drogą krajową nr 78 z Siewierza do Zawiercia przejeżdżamy przez miasto o nazwie Poręba. W tej miejscowości znajduje się jeden z najokazalszych dębów szypułkowych w województwie śląskim, któremu nadano imię „Bartek”. Drzewo jest łatwe do odnalezienia, rośnie w centrum Poręby naprzeciwko cmentarza, tuż przy głównej drodze (po prawej stronie jadąc od Siewierza).

GPS N 50°29′15.4″ , E 19°19′25.3″

pomnikowy dąb Bartek w PorębiePoręba - dąb Bartek

„Bartek” był objęty ochroną już w okresie XX – lecia międzywojennego, po II wojnie światowej status pomnika przyrody uzyskał w 1953 r. na mocy Orzeczenia nr 00034 PWRN w Katowicach nr R.L. 13/162/53 z 12.12.1953 r. Uchwałą nr LIII/339/18 Rady Miasta Poręba z dnia 19 kwietnia 2018 r. nadano mu oficjalnie imię „Bartek”.

Poręba - pomnikowy dąb Bartek

dąb Bartek z Poręby

Pokrój opisywanego dębu jest typowy dla egzemplarzy wyrosłych na otwartej przestrzeni – stosunkowo niewielka wysokość (18 metrów), kulista korona osadzona na wysokości 6 – 7 metrów.

Poręba - dąb Bartek od strony cmentarza

Pień okazu mierzy w obwodzie 701 cm, posiada liczne guzy, zgrubienia oraz trzy duże otwory w odziomku. W wielu publikacjach oraz w sieci przypisuje się „Bartkowi” wiek przekraczający 700 lat – jednak dęby o takiej metryce mierzą w obwodzie ok. 10 metrów. Te same opisy określają go jako najstarsze drzewo województwa śląskiego. Jednak należy stanowczo dementować takie przekazy, „Bartek” nie jest ani najgrubszym, ani też najstarszym śląskim pomnikiem przyrody, a jego wiek można oszacować na ok. 400 lat.

Poręba - pień dębu Bartek na tle cmentarzadziuplasty pień dębu Bartek z PorębyPoręba - pień dębu Bartek od strony cmentarza

Najcenniejsze drzewo Poręby otoczono niewysokim płotkiem i oznakowano typową dla pomników przyrody tabliczką.

pień dębu Bartek z PorębyPoręba - dziuple w pniu dębu Bartek

Poręba - płotek otaczający dąb Bartek

W dziuplach „Bartka” można wypatrzeć jeszcze resztki betonowo – ceglanej plomby, którą ratowano niegdyś drzewo. Obecnie nie stosuje się już takich zabiegów konserwatorskich, stwierdzono bowiem, że przynoszą one więcej szkód niż pożytku.

betonowa plomba wewnątrz pniaresztki betonowej plomby na dębie Bartek z Poręby

Pomniki przyrody w gminie Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, dolnośląskie).

Gmina miejsko – wiejska Bystrzyca Kłodzka to największa pod względem powierzchni gmina powiatu kłodzkiego (dolnośląskie). Położona jest w w Sudetach Środkowych w południowej części Ziemi Kłodzkiej, w zlewni górnego biegu rzeki Nysa Kłodzka. Charakteryzuje się wyjątkowo zróżnicowanym ukształtowaniem terenu – od obszarów dolinnych położonych na wysokości 300 m n.p.m. do górskich wsi leżących na wysokości 900 m n.p.m. Na terenie gminy znajduje się 20 pomników przyrody, większość z nich została już opisana na tym blogu. Dzisiejszy artykuł ma za zadanie podsumowanie informacji oraz przedstawienie zdjęć pomnikowych okazów drzew, których nie miałem jeszcze przyjemności zaprezentować.

Miejskie pomniki przyrody: tulipanowiec amerykański, sosna czarna, buk pospolity w odm. purpurowej i miłorząb dwuklapowy zlokalizowane są w centrum Bystrzycy Kłodzkiej, ale poza obszarem starego miasta. Więcej zdjęć w artykule „Pomniki przyrody w Bystrzycy Kłodzkiej„.

pomnikowy buk i miłorząb z Bystrzycy KłodzkiejBystrzyca Kłodzka - pomnikowy miłorząb

Niedawno ustanowionym pomnikiem przyrody jest buk pospolity o dumnej nazwie „Buk z Królewskiego Miasta – Bystrzyca Kłodzka”, rosnący w Starej Bystrzycy – Kolonia, w pobliżu ul. Leśnej. Dojście do drzewa ułatwia drogowskaz, na tym samym słupie umieszczono tablicę z kompletem informacji na temat pomnikowego okazu.

GPS N 50°17′19.2″ , E 16°37′01.7″

drogowskaz do pomnikowego buka w Starej Bystrzycy

 

Buk z Królewskiego Miasta - Bystrzycy Kłodzkiej

Obwód pomnikowego drzewa na wysokości pierśnicy wynosi 570 cm, wysokość buka 26 metrów. Powołany do ochrony pomnikowej Uchwałą Nr XLVIII/398/17 Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej z dnia 30.11.2017 r. 

Buk ze Starej Bystrzycy

pomnikowy Buk z Królewskiego Miasta - Bystrzyca Kłodzka

pień pomnikowego buka ze Starej Bystrzycy

Cztery pomnikowe drzewa: 3 dęby szypułkowe i klon jawor rosną na terenie parku przylegającego do pałacu w Gorzanowie. Zostały dokładnie opisane w poprzednim artykule „Park przy pałacu w Gorzanowie„.

Trzy pomnikowe egzemplarze: sosna wejmutka, lipa drobnolistna i cis pospolity upiększają założenie parkowe przy pałacu w Nowym Waliszowie. Zapraszam do lektury artykułu „Pomnikowe drzewa w Nowym Waliszowie„.

Pomnikowy okaz cisa pospolitego o obwodzie 315 cm i wysokości 10 m rośnie w Paszkowie, na tyłach posesji nr 15.

GPS N 50°21′35″ , E 16°31′25″

Paszków - pomnikowy cis

Paszków - pomnikowy cis pospolity

cis pospolity z Paszkowa

Paszków - pień pomnikowego cisa

Cis pospolity o nieco mniejszym obwodzie – 268 cm i wysokości 15 m rośnie w miejscowości Poręba, przy posesji nr 53 w zachodniej części wsi,  ok. 130 m na północny – zachód od kościoła.

GPS N 50°13′53.7″ , E 16°35′01.8″

Poręba - posesja 53 z pomnikowym cisem

pomnikowy cis z Poręby

pomnikowy cis pospolity z Poręby

Poręba - pomnikowy cis pospolity

Poręba - pień pomnikowego cisa

Pięć pomnikowych drzew: buk pospolity, daglezja zielona, klon pospolity, żywotnik olbrzymi i jodła pospolita rośnie w Międzygórzu – znanej miejscowości turystyczno –  wypoczynkowej u podnóża Śnieżnika. Więcej informacji w artykule „Pomniki przyrody w Międzygórzu„.

Pomnik przyrody nieożywionej w gminie Bystrzyca Kłodzka reprezentują malownicze „Pasterskie Skały”, położone w pobliżu Idzikowa. Ostańce skalne o wysokości nie przekraczającej 10 m zbudowane są z gruboziarnistych, górnokredowych zlepieńców i piaskowców. Dokładny opis i więcej zdjęć w artykule „Pasterskie Skały k. Idzikowa„.

Pasterskie Skały jako miejsce do uprawiania wspinaczki

Pasterskie Skały - dobrze widoczne prawie pionowe nachylenie warstw zlepieńca