Dąb Egzulant ze Świecia – nowy pomnik przyrody w gminie Leśna (dolnośląskie).

Uchwałą nr XI/60/2024 Rady Miejskiej w Leśnej z dnia 19 grudnia 2024 r. został powołany do życia nowy pomnik przyrody ożywionej w gminie Leśna. Został nim dąb szypułkowy rosnący w szpalerze drzew obsadzonych wzdłuż drogi gruntowej (działka nr 599) biegnącej na południe od zabudowań wsi Świecie, w połowie drogi pomiędzy ostrym zakrętem trasy 358 (przystanek autobusowy) a granicą państwa z Republiką Czeską (ok. 600 m od granicy).

GPS N 50°58’18.1” , E 15°17’03.5”

lokalizacja dębu Egzulantotoczenie dębu Egzulant ze ŚwieciaŚwiecie - pomnikowy dąb EgzulantŚwiecie - dąb Egzulant

We wspomnianej wyżej Uchwale nadano pomnikowemu drzewu nazwę własną „Egzulant”, na pamiątkę egzulantów – uchodźców religijnych z Czech przybyłych w połowie XVII w. w okolice Leśnej. Na stronie Stowarzyszenia Flins można wyczytać: Imponujące drzewo o obwodzie 450 cm otrzymało imię EGZULANT, na pamiątkę migracji ludności w XVII w., z Czech na Górne Łużyce, która osiedlała się w istniejących miejscowościach, a także zakładała nowe jak Grabiszyce, Wolimierz, Gierałtówek czy Czerniawa. Dziś drzewo rośnie przy drodze polnej o funkcji rolniczej i turystycznej, lecz dawnej był to szlak handlowy z Żytawy, Frydlantu do Gryfowa i dalej do Lwówka. Także tędy musieli napływać prześladowani czescy ewangelicy na tolerancyjne G. Łużyce i sądząc po obwodzie, młode drzewo mogło być świadkiem tych migracji.

pomnikowy dąb Egzulant ze Świecia

Drzewo rośnie na skarpie rowu odwadniającego drogę i pole uprawne; na wysokości ok. 4 metrów od głównego pnia odchodzą dwa główne przewodniki tworzące asymetryczną koronę: zredukowaną od strony drogi i rozwiniętą w kierunku gruntów rolnych. W koronie widoczny jest posusz, jednak ogólną kondycję dębu można uznać za dobrą.

dąb Egzulant ze Świecia

gmina Leśna - dąb Egzulant

„Egzulant” mierzy w obwodzie 467 cm (na wysokości 130 cm), szacunkowy wiek dębów o takim rozmiarze to 250 – 300 lat. Pień w lutym 2025 r. jeszcze nie został zaopatrzony w typową dla pomników przyrody tabliczkę.

pień pomnikowego dębu Egzulant ze Świeciapień pomnikowego dębu Egzulantpień dębu Egzulant ze Świecia

O pozostałych pomnikach przyrody w gminie Leśna można poczytać w artykule „Pomniki przyrody w gminie Leśna„.

Pomniki przyrody w gminie Leśna.

Miejsko – wiejska gmina Leśna leży w południowo – zachodniej części woj. dolnośląskiego,  w dolinie rzeki Kwisy. Atrakcyjność gminy podnoszą dwa zbiorniki zaporowe : Jezioro Leśniańskie i Złotnickie, wspaniały Zamek Czocha i mniej znany, od kilku lat restaurowany Zamek Świecie.

Na terenie miasta i gminy Leśna zarejestrowanych jest 14 pomników przyrody. Część pomnikowych drzew opisałem w artykule Pomniki przyrody na terenie Zamku Czocha.

Jadąc z Zamku Czocha w kierunku Leśnej, 250 m za stacją paliw, po lewej stronie drogi, na ostrym zakręcie rośnie gruba lipa szerokolistna.

Okaz ma 20 metrów wysokości, obwód pnia 563 cm.

Przy Gimnazjum w Leśnej ( ul. Kościuszki 9 ) rośnie pomnikowy klon jawor.

Obwód pnia 293 cm, wysokość 20 metrów.

Przy ulicy Świerczewskiego 4 ( 50 m od rynku w kierunku Miłoszowa ) rośnie okazały cis pospolity.

Drzewo ma 14 metrów wysokości, obwód pnia 218 cm, oznaczone tabliczką.

Za ogrodzeniem terenu dawnego żłobka ( Świerczewskiego 14 ), piękny egzemplarz dębu czerwonego.

Drzewo wysokie na 15 metrów, posiada pień oznakowany tabliczką o obwodzie 439 cm.

Duża grupa pomnikowych drzew znajduje się w parku otaczającym przedszkole w Leśnej (ul. Świerczewskiego 42). Na zdjęciu poniżej widoczna jest oznaczona tabliczką choina kanadyjska, w głębi po lewej sosna wejmutka i buk pospolity.

Choina kanadyjska o wysokości 25 m, posiada pień o obwodzie 271 cm.

Wspomniana wcześniej sosna wejmutka ma pień o obwodzie 300 cm, przy wysokości 28 metrów, buk pospolity odpowiednio 371 cm, 19 metrów.

W rogu ogrodzenia znajduje się pomnikowy dąb szypułkowy.

Pień z resztką tabliczki ma 442 cm w pierśnicy, drzewo wysokie na 15 metrów.

Na terenie przedszkola rośnie również pomnikowy cyprysik groszkowy (12 m wysokości, obwód 113 cm), schowany jest w kępie świerków, trudny do sfotografowania.

(Edytowano 27.02.2017 r.) Uchwałą  nr XVIII/132/2016 Rady Miejskiej w Leśnej z dnia 26 lutego 2016 r.  powołano do życia nowy pomnik przyrody ożywionej. Drzewem powołanym do ochrony pomnikowej został okaz dębu szypułkowego rosnącego we wsi Szyszkowa, 30 m od przedszkola, 50 m od remizy strażackiej.

GPS N 51°03’06” , E 15°16’06”

Drzewo zyskało nazwę „Dąb Szyszkowiak”, okaz mierzy w obwodzie 602 cm, wysokość dębu 22 metry.

(Edytowano 09.02 2025 r.) Najnowszym pomnikiem przyrody ustanowionym na mocy Uchwały nr XI/60/2024 Rady Miejskiej w Leśnej z dnia 19 grudnia 2024 r. został dąb szypułkowy o nazwie „Egzulant”, rosnący na południe od zabudowań wsi Świecie.

GPS N 50°58’18.1” , E 15°17’03.5”

gmina Leśna - dąb Egzulant

„Egzulant” mierzy w obwodzie 467 cm (na wysokości 130 cm), szacunkowy wiek dębów o takim rozmiarze to 250 – 300 lat. Więcej informacji i zdjęć w artykule „Dąb Egzulant ze Świecia – nowy pomnik przyrody w gminie Leśna„.

pień dębu Egzulant ze Świecia

Przyrodę nieożywioną gminy Leśna reprezentują dwa stożki wulkaniczne, związane z trzeciorzędową działalnością wulkaniczną, opisane w artykule Stożek Perkuna i Stożek Światowida.