Cis w Henrykowie Lubańskim – najstarsze drzewo w Polsce.

Najstarsze drzewo w Polsce rośnie w Henrykowie Lubańskim – dużej wsi leżącej w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim. Okaz jest raczej niepozorny i nie imponuje wielkością, bowiem najstarszym polskim drzewem jest cis pospolity. Rośnie przy ścianie szczytowej budynku gospodarczego posesji nr 293, zlokalizowanej w zachodniej części wsi, 3 km od głównego skrzyżowania szosy 296 z drogą biegnącą przez wieś (jadąc od strony Lubania skręcamy w lewo, od Węglinca lub z A – 4 w prawo). Dotarcie do wiekowego cisa ułatwią drogowskazy.

GPS N 51°10′16.82″ , E 15°13′06.33″

Dla turystów przygotowano parking oraz tablice z opisem cisa i atrakcji okolic.

Wiek opisywanego drzewa wg różnych źródeł oceniany jest na 800 – 1500 lat, przeważa jednak opinia o 1300 – letniej metryce.

Drzewo jest niestety w złym stanie zdrowotnym, pień niegdyś rozdzielający się na 3 strzały, został uszkodzony na początku XX w. i po wichurze w latach 1988 – 89. Obecny obwód wynosi 150 cm (wcześniej 5 m), wysokość okazu ok. 13 m.

03.10.2016 r. Od jakiegoś czasu coraz częściej było słychać głosy, że najstarsze drzewo w Polsce obumiera. Świadczył o tym nienaturalny, pozbawiony zieleni kolor igieł, które potem intensywnie opadały. Na szczęście w porę zareagowano na zagrożenie : zmieniono stosunki wodne w pobliżu cisa, dostarczając mu wodę prosto do korzeni, usunięto delikatnie wierzchnią warstwę ziemi zastępując ją specjalnym humusem, uniemożliwiono gryzoniom dostęp w pobliże korzeni, poszerzono ogrodzenie by uniknąć zadeptywania gleby wokół drzewa, zbudowano specjalne rusztowanie jako część przyszłej konstrukcji do utrzymania właściwego klimatu wokół drzewa. Wydaję się, że wykonane prace przyniosły efekty – na cisie pojawiły się świeże zielone igły. Więcej na temat ratowania cisa w artykule http://www.projekt-chemini.pl/2016/10/najstarsze-drzewa-rosna-u-mnie.html

 Wzdłuż drogi prowadzącej do parkingu posadzono 4 cisy, dedykowane znanym osobom o imieniu Henryk lub Henryka. Szkoda że najstarsze w Polsce drzewo nie posiada jeszcze własnego imienia.

Wiele młodych cisów z „henrykowymi ” tabliczkami rośnie na skwerze przed kościołem oraz za murem otaczającym świątynię w Henrykowie Lubańskim. 

 Przy tej aktywności lokalnych działaczy w sadzeniu henrykowskich cisów, z czasem zaistnieje potrzeba powołania rezerwatu chroniącego te okazy :-). Ciekawe czy któreś z tych malutkich jeszcze cisów dożyje do nowego tysiąclecia ?