Sosna „Rzepicha” – najgrubsza sosna pospolita w Polsce (gm. Sulechów, lubuskie).

Publikując kilka lat temu artykuł o „Waligórze” opisałem ją jako okaz sosny pospolitej o największym w naszym kraju obwodzie. Już wtedy trwał spór o to, czy tytuł tej najgrubszej nie powinna posiadać rosnąca w ten samej gminie sosna „Rzepicha”. Zmierzony bezkrytycznie na wysokości pierśnicy obwód „Waligóry” (625 cm) okazał się sprzeczny z zasadami dendrometrii stosowanymi dla drzew wielopniowych. Pomiary dokonane przez autorów książki „Drzewa Polski” (2016 r.) dały wynik 534 cm dla „Waligóry” i 554 cm dla „Rzepichy” i właśnie ta sosna jest obecnie uważana za najgrubszą.

W przeciwieństwie do „Waligóry„, która rośnie blisko ruchliwej szosy, do „Rzepichy” jest dość trudno trafić. Rośnie ona na terasie zalewowej Odry, na skraju zagajnika i podmokłej łąki, w pobliżu bajora (prawdopodobnie starorzecza), pomiędzy miejscowościami Pomorsko a Górki Małe (gmina Sulechów, lubuskie). Do samej sosny nie prowadzi żaden znakowany szlak a nawet większa droga polna. Szukając „Rzepichy” jechałem drogą 278 od Pomorska w stronę Sulechowa, przed miejscowością Laskowo skręciłem za drogowskazem (Cigacice 9 km) w prawo. Przy tym skrzyżowaniu rośnie sosna oznaczona tabliczką „pomnik przyrody”, której nie udało mi się odnaleźć w rejestrze.

Dalej brukowaną drogą do torów kolejowych, następnie ok. 2,2 km częściowo utwardzoną drogą do skrzyżowania leśnych duktów (GPS N 52°02′29.3″ , E 15°33′10.2″). Tu zostawiamy auto i dalej piechotą w prawo, w drogą prowadzącą w dół, w kierunku Odry. Po wyjściu z lasu dalej drogą biegnącą przez rozległą łąkę i po ok. 450 m w lewo, w kierunku wspomnianego wcześniej starorzecza (ok. 200 m) i słabo widocznej na tle zieleni poszukiwanej sosny.

GPS N 52°02′11.1″ , E 15°32′48.1″

„Rzepicha” posiada 5 pni rozdzielających się na wysokości ok. 1,7 m. Odziomek jest nieregularny i guzowaty, rozszerzający się ku górze. W takiej sytuacji pomiar obwodu należy przeprowadzić w najwęższym miejscu między pierśnicą a poziomem gruntu, w tym przypadku znajduje się on na wysokości 0,4 m, zaś wynik pomiaru to 554 cm. Podany na tablicy wymiar 568 cm (w rejestrze 570 cm) odnosi się do bezkrytycznego  pomiaru na wysokości 130 cm. Tabliczka przybita do drzewa podaje wymiar bliższy prawdy.

W pobliżu „Rzepichy” rośnie wiele innych okazałych sosen oraz kilkanaście pomnikowych dębów. Niestety zabrakło mi czasu by je sfotografować. Może jeszcze kiedyś tam wrócę i napiszę artykuł o tych okazach.

Pomniki przyrody w gminie Niechlów (pow. górowski, dolnośląskie).

Tereny gminy wiejskiej Niechlów położone są w północno – zachodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie górowskim, w odległości ok. 20 km od siedziby powiatu – miasta Góra. Południową i zachodnią granicę gminy stanowi rzeka Odra, północna granica gminy pokrywa się z granicą województwa lubuskiego. Południową cześć gminy przecina leniwie płynąca Barycz, która w pobliskim Wyszanowie (woj. lubuskie) uchodzi do Odry.

O walorach przyrodniczych oraz atrakcjach turystycznych okolic Niechlowa możemy poczytać z tablic ustawionych w kilku wsiach gminy.

Niechlów to typowa gmina rolnicza, użytki rolne zajmują tu ok. 64.6% a lasy 24.3% powierzchni gminy. Ochronę pomnikową ustanowiono dla dwóch obiektów przyrody ożywionej: dębu szypułkowego i sosny pospolitej, obydwa zlokalizowane są w pobliżu wsi Miechów. Łatwiejszy do znalezienia (choć nie zawsze dobrze widoczny) jest pomnikowy dąb, rosnący na środku pola uprawnego, po lewej stronie drogi gruntowej prowadzącej z Miechowa do Goli Górowskiej, ok. 600 m na wschód od pałacu z Miechowie. Pole zwykle obsiane jest kukurydzą, która w lecie i jesienią skutecznie zasłania drzewo.

GPS  N 51°39′27.1″ , E 16°25′39.5″

Bliższe podejście do dębu możliwe jest wczesną wiosną, wtedy też można podziwiać ogromny pień o obwodzie 562 cm.

W narożniku pół w pobliżu pomnikowego dębu, tuż przy wspomnianej wyżej drodze, leży sporej wielkości głaz narzutowy. Jego wymiary oraz pochodzenie (granit skandynawski) kwalifikują go do objęcia ochroną pomnikową.

Dokładnie 1.11 km na południe od pomnikowego dębu, przy leśnym dukcie na skraju lasu, rośnie pomnikowa sosna pospolita.

GPS  N 51°38′51.4″ , E 16°25′40.1″

Drzewo charakteryzuje się dość nietypowym jak na sosnę pokrojem, obecny wygląd jest wynikiem obcięcia jednego z dwóch przewodników  w odziomkowej części. W dostępnych materiałach podawany obwód 410 cm mierzony był raczej wspólnie z nieistniejącą częścią.

Byłym pomnikiem przyrody jest dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, rosnący przy drodze Lipowiec – Żabin, przy skrzyżowaniu do Głobic.