Zamkowa Góra w Wałbrzychu.

Malownicze ruiny zamku Nowy Dwór wznoszą się na szczycie Zamkowej Góry ( 618 m ), w południowej dzielnicy Wałbrzycha – Podgórze. Warownię wybudowano w XIV w. potem kilkukrotnie ją przebudowywano, po wojnie 30 – letniej opuszczona, zaczęła popadać w ruinę.

Do ruin prowadzi żółto znakowany szlak turystyczny, mający początek przy dworcu kolejowym PKP Wałbrzych Główny. Spacer ze stromym podejściem na szczyt Zamkowej Góry zajmuje ok 30 minut.

Niezwykle interesujące są skały na których posadowiono warownię. Stanowią rzadki przykład niemagmowej brekcji autoklastycznej w obrębie komina wulkanicznego. Autoklastyczna  (czyli utworzona na miejscu) brekcja powstała w wyniku rozkruszania skał osadowych budujących podnóże góry, przez olbrzymie ciśnienie wydobywających się z głębi ziemi gazów wulkanicznych a następnie zlepienie ich częściowo roztopionym spoiwem krzemionkowym. Przypomina nierównoziarnisty zlepieniec o przewadze spoiwa nad okruchami skalnymi.

Odsłonięcia tych ciekawych, górnokarbońskich form można zaobserwować na stromym zachodnim zboczu, wspinając się żółtym szlakiem na szczyt.

Kulisty kształt brekcji ( śr. 40 – 200 cm ) tłumaczy się wirowaniem materiału skalnego w powietrzu, wyrzuconego potężną siłą eksplozji wulkanicznej. Pęknięte lub zwietrzałe odsłaniają warstwową, koncentryczną strukturę, przypominającą rozwałkowane ciasto zwinięte w kulę.

Większe skałki odsłaniają się wyżej, przy gotyckiej bramie zamku.

Inne znajdziemy na dziedzińcu, w pobliżu wykutej w skale cysterny.

Stanowisko na Zamkowej Górze jest jedynym w Europie odsłonięciem niemagmowej brekcji w obrębie komina wulkanicznego i chronionej od 2008 r. jako pomnik przyrody. Pozostałe pomniki przyrody nieożywionej w Wałbrzychu, zostały opisane w artykułach Kamieniołom ryolitu na Barbarce w Wałbrzychu oraz Głaz narzutowy w parku w Wałbrzychu – Rusinowej.

Zamkowe Skały k. Złotego Lasu.

Choć Góry Czarne stanowią północno – wschodni człon Gór Wałbrzyskich, zbudowane są prawie w całości z gnejsów i migmatytów charakterystycznych dla sąsiednich Gór Sowich. Na krańcu Gór Czarnych, ponad doliną Złotego Potoku, wznosi się Zamkowa Góra 480 m.n.p.m. Na jej północno – zachodnim , stromym zboczu znajduje się Zamkowa Skała, chroniona jako pomnik przyrody nieożywionej.

Nazwa sugeruje podobieństwo tej grupy skalnej do warowni, zamku.

Zamkowa Góra znajduje się w pobliżu zielonego szlaku, biegnącego z Zagórza Śląskiego do Złotego Lasu. Zmotoryzowani muszą jechać lokalną drogą między Złotym Lasem a  Dziećmorowicami pod Wałbrzychem. Droga biegnie wzdłuż Rusinowskiego Potoku (Złotego Potoku); w miejscu gdzie przechodzi na drugą, lewą stronę jezdni, należy zaparkować pojazd i wspinać po bardzo stromym zboczu. Jeśli po 150 metrach nie zrezygnujemy, ujrzymy z bliska omawianą formację skalną.

Jak wspomniałem wcześniej Zamkowa Skała zbudowana jest z silnie pofałdowanych gnejsów. Tutejsze gnejsy powstały prawie 500 mln lat temu, w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury panującej na głębokości 30 – 40 km.

Ciekawe wzory na gnejsach, można również poobserwować na rumowisku skalnym poniżej pomnikowej formacji skalnej.