Pomniki przyrody w Głogowie – cz.1. Centrum.

Głogów to duże, uprzemysłowione miasto leżące na Odrą, w północno – zachodniej części Dolnego Śląska. To jedno z najstarszych miejscowości na terenie Polski, słowiański gród istniał tu już X w. Mimo ogromnych zniszczeń wojennych w mieście zachowało się dość dużo interesujących zabytków. System zieleni miejskiej tworzą parki, zieleń łęgowa nad Odrą, niewielkie kompleksy lasów, ogrody działkowe oraz system zieleni izolacyjnej wokół Huty Miedzi „Głogów”. Na terenie Głogowa znajduje się 19 pojedynczych i grupowych pomników przyrody. Symbolicznym dla  miasta pomnikiem przyrody jest grupa 12 wiekowych głogów, zlokalizowanych przy ul. Piekarskiej.

pomnikowe głogi przy ul. Piekarskiej w Głogowie

Więcej informacji na temat pomnikowych krzewów zainteresowany czytelnik znajdzie w artykule „Pomnikowe głogi w Głogowie„.

pomnikowe głogi w Głogowie

Do następnego pomnika przyrody – dębu szypułkowego o nazwie „Henryk” dotrzemy ul. H. Kołłątaja. Drzewo rośnie na chodniku, tuż przy skrzyżowaniu z ul. S. Staszica.

pomnikowy dąb Henryk z Głogowa latem

pomnikowy dąb Henryk z Głogowa zimą

„Henryk” mierzy w obwodzie 363 cm, wysokość dębu ok. 28 metrów.

Głogów - pomnikowy dąb Henryk latem

Głogów - pomnikowy dąb Henryk zimą

pień dębu Henryk z Głogowa

Po przeciwnej stronie targowiska, wzdłuż ul. Rzeźniczej, znajduje się szpaler złożony z 7 dębów szypułkowych. Grupę tych drzew objęto ochroną pomnikową w październiku 2006 r.

1. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie

2. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie3. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej w Głogowie

Obwody poszczególnych dębów wynoszą 280, 192, 177, 182, 250, 190, 224 cm; wysokość drzew ok. 20 metrów.

1. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

2. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

3. Szpaler pomnikowych dębów przy ul. Rzeźniczej zimą

Wychodzimy na chodnik biegnący wzdłuż ul. B. Krzywoustego, skręcamy w prawo, mijamy przystanek autobusowy i z mostu przerzuconego na fosą miejską (ul. Staromiejska)  możemy obserwować pomnikowy okaz tulipanowca amerykańskiego o imieniu „Teofil”.

Głogów - korona pomnikowego tulipanowca

Warto zejść niżej (schody znajdują się nieco dalej, za Pomnikiem Polskiego Podziemia), by dokładniej przyjrzeć się temu niezwykłemu gatunkowi. 

fosa miejska w Głogowie - pomnikowy tulipanowiec

Tulipanowiec amerykański najlepiej prezentuje się w okresie kwitnienia (połowa maja do początku czerwca), gdy jego korona obsypana jest żółtymi kwiatami.

kwiaty tulipanowca amerykańskiego

Pień „Teofila” mierzy w obwodzie 238 cm, wysokość drzewa ok. 20 metrów.

Głogów - pień tulipanowca Teofil

Wracamy na ul. Staromiejską i przejściem dla pieszych przechodzimy na druga stronę ul. B. Krzywoustego wprost na pomnikowy okaz buka pospolitego w odm. czerwonolistnej, rosnącego na skraju Parku Leśnego.

Park Leśny w Głogowie - pomnikowy bukPark Leśny w Głogowie - pomnikowy buk zimą

Buk mierzy w pierśnicy 310 cm, wysokość okazu ok. 20 metrów.

Park Leśny w Głogowie - pień pomnikowego buka

Spacerujemy parkowymi alejkami w kierunku wschodnim, przecinamy ul. Kołłątaja i docieramy do dużej polany parkowej z „miasteczkiem ruchu drogowego”. Spośród kilku okazałych drzew ochroną pomnikową objęto egzemplarz dębu szypułkowego o obwodzie 407 cm i wysokości ok. 25 metrów.

pomnikowy dąb z Parku Leśnego w GłogowiePark Leśny w Głogowie - pień pomnikowego dębu

Ostatnie pomnikowe drzewo w dzisiejszym artykule rośnie na chodniku, przy skrzyżowaniu ulic Daszyńskiego i Budowlanych. Topola biała „Lena” mierzy w obwodzie 350 cm, wysokość drzewa ok. 25 metrów.

pomnikowa topola Lena z GłogowaGłogów - pomnikowa topola Lenapień pomnikowej topoli Lena

W następnym artykule opiszę pozostałe pomniki przyrody miasta Głogowa.

Zabytkowy park w Dalkowie (gm. Gaworzyce, dolnośląskie).

Dalków to wieś położona w powiecie polkowickim (gm. Gaworzyce, dolnośląskie), w centralnej części Wzgórz Dalkowskich – pasma wzniesień morenowych, będących częścią większej jednostki – Wału Trzebnickiego. W Dalkowie znajduje się lokalny węzeł szlaków pieszych i rowerowych, korzystając z nich trafimy do niezwykle malowniczych miejsc (Garb Kocich Gór, rezerwat Dalkowskie Jary). W centrum miejscowości znajduje się pałac wzniesiony w 1596 r., który w późniejszym czasie bywał wielokrotnie przebudowywany.

pałac w Dalkowie

Od zachodu do pałacu przylega założenie parkowe o powierzchni ok. 5 ha. Drzewostan parku jest bardzo bogaty pod względem gatunków egzotycznych i może nosić miano małego ogrodu dendrologicznego. Rozpoznawanie poszczególnych taksonów ułatwiają ustawione przy drzewach tablice, ogólnie park jest świetnie przygotowany do prowadzenia w nim zajęć dydaktycznych o tematyce przyrodniczej i historycznej (https://www.dendrofarma.glogow.pl/). Ochroną pomnikową w dalkowskim parku objęto 7 drzew: cztery buki pospolite, dwa dęby szypułkowe i jeden platan klonolistny. Wszystkie są dobrze wyeksponowane i opisane stylowymi tablicami. 

zabytkowy park w Dalkowiefragment parku w Dalkowie

Zwiedzając park od strony pałacu warto zwrócić uwagę na ciekawie uformowany okaz cisa pospolitego oraz rosnące za nim sędziwe graby pospolite

park w Dalkowie - cis i szpaler grabów

Mijając południowe skrzydło pałacu naszą uwagę z pewnością przykuje (szczególnie latem) grupa 3 pomnikowych buków w odmianie purpurowej ((łac. Fagus sylvatica ’Atropunicea’).

park w Dalkowie - grupa pomnikowych bukówpark w Dalkowie - grupa pomnikowych buków wczesną wiosną

Poszczególne okazy mierzą w obwodzie 240, 380 i 385 cm, wysokość drzew ok. 25 metrów.

park w Dalkowie - pnie pomnikowych bukówpark w Dalkowie - grupa trzech pomnikowych bukówpark w Dalkowie - pień jednego z pomnikowych buków

Bliżej pałacu rośnie pomnikowy okaz platana klonolistnego o obwodzie o obwodzie 440 cm i wysokości 25 metrów. Szacunkowy wiek tego drzewa to ok. 150 lat; wiek podany na tablicy i w rejestrze RDOŚ – 300 lat – jest mocno przesadzony, tak stare platany mają w obwodzie ponad 10 metrów.

park w Dalkowie - pomnikowy platan latempark w Dalkowie - pomnikowy platan wczesną wiosnąpark w Dalkowie - pomnikowy platan klonolistnypark w Dalkowie - pień pomnikowego platana

W głębi parku warto odnaleźć sędziwe egzemplarze drzew egzotycznych: tulipanowca amerykańskiego oraz mocno uszkodzony okaz igliczni (glediczji) trójcierniowej.

park w Dalkowie - tulipanowiec amerykańskipark w Dalkowie - obłamana iglicznia

W centrum parku króluje pomnikowy buk w odmianie czerwonolistnej. Obwód tego okazu wynosi 465 cm, wysokość drzewa 30 m, szacunkowy wiek ok. 200 lat. 

park w Dalkowie - pomnikowy buk w odmianie czerwonolistnejpark w Dalkowie - pomnikowy bukpark w Dalkowie - pomnikowy buk wczesną wiosnąpark w Dalkowie - pień pomnikowego buka

Obok pomnikowego buka rośnie okaz miłorzębu dwuklapowego – gatunek dość często spotykany w parkach, jednak niezwykły pod względem morfologicznym.

park w Dalkowie - miłorząb rosnący obok pomnikowego bukapark w Dalkowie - miłorząb i pomnikowy buk

W zachodniej części parku znajdują się dwa dęby szypułkowe o statusie pomników przyrody. Drzewa mierzą w obwodzie 370 cm, wysokość obu 25 metrów.

park w Dalkowie - pomnikowy dąb Ipark w Dalkowie - pień pomnikowego dębu Ipark w Dalkowie - pomnikowy dąb IIpark w Dalkowie - pień pomnikowego dębu II

Wracając  północnym obrzeżem parku, warto zwrócić uwagę na okazałe jesiony rosnące w okolicach altany. Bliżej zabudowań folwarcznych zlokalizowany jest okaz matasekwoi chińskiej. To bardzo rzadko sadzone gatunek parkowy, razem z miłorzębem dwuklapowym nazywany jest żywą skamieliną.

park w Dalkowie - metasekwoja chińska latempark w Dalkowie - metasekwoja chińskaliście metasekwoi chińskiej

Wracając w okolice pomnikowego platana, będziemy po drodze mijać intensywnie owocujący egzemplarz kasztana jadalnego. 

park w Dalkowie - kasztan jadalny

Na koniec jeszcze dwa gatunki pochodzące z Ameryki Północnej:  strzelista daglezja zielona o wysoko osadzonej koronie i znacznie skromniejszych rozmiarów cyprysik nutkajski.

park w Dalkowie - daglezja zielona i cyprysik nutkajskipark w Dalkowie - cyprysik nutkajski