Dąb „Dziaduś” k. Zaniemyśla.

Stare dęby od zarania dziejów budziły u ludzi podziw. W czasach starożytnych czczono je jako „święte drzewa”, odprawiano po nimi pogańskie obrzędy. Wielkie, masywne, o kilkumetrowym obwodzie pnia, stały się symbolem siły i długowieczności. Przypisywano im 1000, a nawet 1200 – letni wiek; późniejszy rozwój dendrochronologii zweryfikował wiek najstarszych dębów szypułkowych w Polsce (700 – 800 lat). Najstarsze okazy dębów nadal cieszą się dużym zainteresowaniem turystów. Najbardziej znane są te rosnące blisko szosy (np. „Bartek„, „Bażyńskiego„, „Jan Kazimierz„) lub przy masowo odwiedzanych parkach przypałacowych (np. „Rogalińskie Dęby„). Niektóre stare dęby, zlokalizowane z dala od głównych dróg i uczęszczanych szlaków pozostają nieco zapomniane, mimo znacznych rozmiarów i sędziwego wieku. Do takich należy wspomniany w tytule dąb szypułkowy „Dziaduś”.

„Dziaduś” (lub „Dziadziuś”) rośnie przy skrzyżowaniu leśnych dróg (oddz. 59b), ok. 2 km na północny zachód od centrum Zaniemyśla (wielkopolskie), niedaleko małej miejscowości Doliwiec Leśny.

GPS N 52°09’46.56” , E 17°08’04.86”

„Dziaduś” mierzy w obwodzie 810 cm, wysokość drzewa 29 m, wiek obliczony przez C. Pacyniaka to ponad 570 lat.

W pobliżu dębu ustawiono kolorową tablicę.

Oprócz typowej tabliczki charakterystycznej dla pomników przyrody, „Dziaduś” posiada drugą, informującą o pobraniu i przechowywaniu materiału genetycznego.

Podobną, lecz z innym numerem, posiada pomnikowy dąb (obwód 660 cm) rosnący ok. 200 m od „Dziadusia”. Należy się kierować czerwonym szlakiem lub znakami ścieżki dydaktycznej (biała strzałka na niebieskim tle).

Niedaleko kolejny pomnikowy dąb otoczony płotkiem.

Nie są to jedyne pomnikowe drzewa w tej okolicy. Na terenie leśnictwa Łękno znajduje się 18 pomnikowych dębów. Poniżej okaz z oddziału 65c o obwodzie 377 cm.

„Lech”, „Czech” i „Rus” w Rogalinie.

Jedno z największych, naturalnych skupisk wiekowych dębów znajduje się w okolicy Rogalina (gm. Mosina), kilkanaście kilometrów na południe od Poznania. Dla ich ochrony powołano w 1997 r. Rogaliński Park Krajobrazowy, w którym 860 dębów uznano za pomniki przyrody. Najsłynniejsze: „Lech”, „Czech” i „Rus” rosną w parku otaczającym pałac w Rogalinie z XVIII w – siedziby oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Orientację po parku ułatwiają liczne drogowskazy, kierujące do wszystkich atrakcji zespołu pałacowo – parkowego.

Na tyłach pałacu znajduje się ogród w stylu francuskim, ozdobiony kilkoma rzeźbami.

Za ogrodzoną częścią ogrodu francuskiego otwiera się naturalistyczny park w stylu angielskim. Jego największą atrakcją jest Polana dębów zabytkowych, z trzema najbardziej znanymi w Wielkopolsce dębami.

Dąb „Lech” uległ w listopadzie 2014 r. obłamaniu. Obwód drzewa 649 cm, wiek oszacowano na ok. 630 lat.

Dąb „Czech” jest martwy od 1992 r. Obwód drzewa wynosi 726 cm, wysokość 23 m, szacowany wiek 540 lat.

W najlepszej kondycji z całej trójki jest dąb „Rus” o obwodzie 930 cm. Szacowany wiek tego drzewa to 520 lat.

Oprócz typowej tabliczki dąb „Rus” posiada poniżej drugą, informującą o pobraniu i przechowywaniu materiału genetycznego.

Na polanie rośnie jeszcze kilka innych wiekowych dębów.

Mając więcej czasu można próbować odnaleźć inne pomnikowe dęby rosnące pośród starorzeczy Warty. Mi niestety tego czasu zabrakło, jechałem już dalej do Kórnika (zamek i arboretum) i Zaniemyśla (dąb „Dziaduś). Więcej o „Dziadusiu” – ogromnym dębie o obwodzie 810 cm w następnym artykule.