Pomniki przyrody w Świebodzicach – cz.1. Pełcznica i Ciernie.

Pełcznica i Ciernie to dwie stare wsie włączone w granice administracyjne miasta Świebodzice. Położone po obu stronach rzeki Pełcznicy, tworzą długi na ponad 6 km ciąg osadniczy. Z wyżej położonej Pełcznicy można w kilku miejscach podziwiać sylwetkę Zamku Książ, z drugiej, rzadko fotografowanej strony.

Poniżej zamku, u wylotu Wąwozu Pełcznicy, rośnie najstarsze w Świebodzicach drzewo – cis pospolity „Bolko”, opisany dokładnie w poprzednim artykule.

W pobliżu, przy budynku leśniczówki (ul. Moniuszki 8), rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm.

W pięknie utrzymanym ogrodzie posesji przy ul. Mikulicza 36 rosną dwa pomnikowe drzewa: buk pospolity w odmianie purpurowej oraz cis pospolity.

Obwód pomnikowego buka wynosi 350 cm.

Rosnący pod koroną buka cis posiada pień o obwodzie 170 cm.

Jadąc dalej w kierunku centrum miasta, mijamy po lewej stronie ruiny gotyckiego kościoła św. Anny.

Przy bramie wjazdowej na posesję przy ul. Mikulicza 18 rośnie najgrubsze, pomnikowe drzewo w Świebodzicach. Jest nim okazały dąb szypułkowy, o obwodzie pnia 505 cm.

Za ogrodzeniem posesji przy ul. Sikorskiego 16 rośnie kolejny pomnikowy cis o obwodzie 150 cm.

Przy ul. Łącznej 49 znajduje się zadrzewiony teren o charakterze niewielkiego parku. Znajdziemy tu dwa drzewa o statusie pomnika przyrody. Pierwsze to cis pospolity o obwodzie 187 cm.

Drugie drzewo – klon pospolity o obwodzie 301 cm oddalone jest o 25 m od cisa.

Mijamy kościół św. Franciszka z Asyżu (stojący już w Cierniach) i przedostajemy się mostem na drugą stronę rzeki. Za ogrodzeniem pensjonatu „Gallery 2000” (Ciernie 161c) rośnie pomnikowa lipa drobnolistna – dwupienna o obwodzie 388+98 cm.

Dwie pomnikowe sosny czarne o obwodach 256 i 170 cm oraz cis pospolity o obwodzie 132 cm rosną w pięknym ogrodzie przed ruinami pałacu (Ciernie 132a).

W następnym artykule, kończącym cykl o świebodzickich pomnikach przyrody, opiszę drzewa rosnące w centrum miasta.

Cis „Bolko” w Wąwozie Pełcznicy (m. Świebodzice).

Do najciekawszych fragmentów Książańskiego Parku Krajobrazowego należy przełomowy odcinek rzeki Pełcznicy, pomiędzy Wałbrzychem a Świebodzicami. Pełcznica płynie tu głębokim (do 80 m) wąwozem, przechodzącym miejscami w skalisty kanion. W celu ochrony niezwykle cennych walorów przyrodniczych i kulturowych tego miejsca, powołano w 2000 r. rezerwat o nazwie „Przełomy pod Książem”.

W bogatej florze rezerwatu wyróżniają ściśle chronione cisy pospolite. Oszacowano, że rośnie tu ok. 130 drzew, z których większość ma w obwodzie pni od 80 do 130 cm. Najgrubszy o nazwie „Bolko” rośnie u wylotu wąwozu od strony Pełcznicy (część Świebodzic). Najkrótsza droga do tego cisa (250 m) prowadzi od ul. Moniuszki w Świebodzicach. Poprowadzi nas fragment zielonego Szlaku Zamków Piastowskich oraz ścieżki przyrodnicze. Do „Bolka” można również zejść czerwonym szlakiem z Zamku Książ.

Idąc do cisa „Bolko” warto zwrócić uwagę na silnie pofałdowane skały, mijane po lewej stronie.

Po krótkim spacerze docieramy do ogrodzonego płotkiem cisa, latem nieco schowanego za gęstwiną liści.

Obwód cisa „Bolko” wynosi 292 cm, wiek ok. 600 lat (niektóre źródła podają nawet 700 – letni wiek).

Widoczny na ostatnim zdjęciu wylot krótkiego tunelu jest być może jednym z wielu tajemniczych obiektów drążonych przez więźniów w czasie II wojny światowej. Ktoś lepiej poinformowany namalował farbą informację o miejscu ukrycia „Złotego Pociągu”.

Przy cisie „Bolko” ma początek ścieżka przyrodnicza prowadząca po najciekawszych miejscach okolic Zamku Książ. Na tablicy umieszczono podstawowe informacje o rezerwacie i omawianym cisie. Nie jest jednak prawdziwe zamieszczone na niej zdanie, że cis „Bolko” (obwód 292 cm) jest najgrubszym drzewem tego gatunku w Sudetach. Grubszy rośnie np. w Wałbrzychu – Sobięcinie (obwód 330 cm), Bystrzycy k. Wlenia (382 cm); Henrykowie,gm.Ziębice (340 cm); taki sam obwód ma cis w Piechowicach.

W pobliżu „Bolka” rośnie drugi sędziwy cis (ok. 240 lat), jednak znacznie mniejszych rozmiarów.