lubuskie | Pomniki przyrody

Miłośnikom i poszukiwaczom najstarszych i najokazalszych polskich drzew Sulechów (pow. zielonogórski, lubuskie) znany jest głównie z najgrubszej w kraju morwy białej oraz słynnym sosnom: „Rzepicha” i „Waligóra” rosnących w okolicznych wsiach. Niewiele osób wie, że w mieście znajduje się jeszcze jedno interesujące drzewo, rekordowe pod względem grubości w skali regionu i kraju. Jest nim rzadki okaz cypryśnika błotnego o statusie pomnika przyrody, zlokalizowany w centrum Sulechowa na skwerze przy alei Niepodległości, 100 m na północ od Bramy Krośnieńskiej (Piastowskiej).

GPS N 52°05′10.2″ , E 15°37′22.4″

Cypryśnik charakteryzuje się dobrym stanem zdrowotnym; od strony wschodniej widoczna jest sporej wielkości blizna po wyłamanym konarze.

Drzewo otoczono niewysokim, drewnianym płotem, pień okazu oznakowano typową w gminie Sulechów tabliczką.

Ujęty na tabliczce obwód jest błędny, cypryśnik w chwili powołania (2006 r.) na pomnik przyrody mierzył już 370 cm. Obwód zmierzony w październiku 2022 r. wynoszący 418 cm lokuje sulechowski cypryśnik w czołówce najokazalszych egzemplarzy tego gatunku w Polsce!

Cechą charakterystyczną dla cypryśnika błotnego jest wykształcanie korzeni oddechowych (pneumatoforów) gdy rośnie na podmokłym podłożu. Pod koroną sulechowskiego okazu znajdziemy dwa pneumatofory wystające z ziemi na kilkanaście centymetrów.

Drzewo to opisał również Paweł Lenart na swoim blogu – zapraszam do lektury artykułu, pozostałe pomnikowe drzewa w Sulechowie opiszę w kolejnym wpisie.

Gdy ponad 10 lat temu odwiedzałem „Krzywy Las” k. Gryfina myślałem, że to jedyne takie, niepowtarzalne miejsce w Polsce. Z upływem lat poznawałem i opisywałem na blogu inne chronione w formie pomnika przyrody fragmenty leśne z wykrzywionymi i poskręcanymi sosnami: „Tańczące Sosny” w gminie Bojadła, „Sosnowe Wywijasy” w gminie Nowogród Bobrzański, „Kandelabry” w gminie Brody oraz „Leśne Kandelabry” w Nadleśnictwie Krzystkowice. Wiosną 2022 r. do tej grupy powierzchniowych pomników przyrody dołączył kolejny drzewostan sosnowy, któremu w uchwale nadano nazwę „Tańczący Bór”. Stanowisko zlokalizowane jest w Zielonej Górze, na terenie leśnym przylegającym od południa do drogi nr 32 (Trasa Północna), w pobliżu zjazdu z drogi ekspresowej S3.

GPS N 51°57′21″ , E 15°32′24″

Przedmiotem ochrony został objęty drzewostan o powierzchni 4.93 ha, porośnięty sosnami o fantazyjnie poskręcanych i powykrzywianych pniach. Co ciekawe, rosnące w sąsiadujących pododdziałach drzewa posiadają pokrój typowy dla sosen rosnących w zwarciu.

Podobnie jak w przypadku innych (wymienionych wyżej) chronionych pomnikowo wydzieleń leśnych przyczyna deformacji sosen nie jest jednoznacznie ustalona. Do możliwych czynników sprawczych można zaliczyć: porażenie przez szkodniki (skrętak sosny, zwójka sosnóweczka), spałowanie lub zgryzanie młodych drzew przez zwierzynę, celowe działanie człowieka.

Ten kto wymyślił nazwę „Tańczący Bór” niewątpliwie był optymistą. W osobliwie powyginanych sosnach ujrzał zastygłe w tanecznym pląsie drzewa, kręcące wesołe wygibasy. A wiadomo, że taniec zwykle towarzyszy chwilom radosnym i szczęśliwym.

W przypływie paskudnego humoru pesymista zobaczy w zniekształconych sosnach poskręcane w bólu drzewa, chorobowo zwyrodniałe, emanujące swoim wyglądem nieme cierpienie. Który z nich ma rację – pesymista czy optymista? Nie wiadomo, trzeba pojechać do Zielonej Góry i ocenić to indywidualnie.