Pomniki przyrody w Świebodzicach – cz.1. Pełcznica i Ciernie.

Pełcznica i Ciernie to dwie stare wsie włączone w granice administracyjne miasta Świebodzice. Położone po obu stronach rzeki Pełcznicy, tworzą długi na ponad 6 km ciąg osadniczy. Z wyżej położonej Pełcznicy można w kilku miejscach podziwiać sylwetkę Zamku Książ, z drugiej, rzadko fotografowanej strony.

Poniżej zamku, u wylotu Wąwozu Pełcznicy, rośnie najstarsze w Świebodzicach drzewo – cis pospolity „Bolko”, opisany dokładnie w poprzednim artykule.

W pobliżu, przy budynku leśniczówki (ul. Moniuszki 8), rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm.

W pięknie utrzymanym ogrodzie posesji przy ul. Mikulicza 36 rosną dwa pomnikowe drzewa: buk pospolity w odmianie purpurowej oraz cis pospolity.

Obwód pomnikowego buka wynosi 350 cm.

Rosnący pod koroną buka cis posiada pień o obwodzie 170 cm.

Jadąc dalej w kierunku centrum miasta, mijamy po lewej stronie ruiny gotyckiego kościoła św. Anny.

Przy bramie wjazdowej na posesję przy ul. Mikulicza 18 rośnie najgrubsze, pomnikowe drzewo w Świebodzicach. Jest nim okazały dąb szypułkowy, o obwodzie pnia 505 cm.

Za ogrodzeniem posesji przy ul. Sikorskiego 16 rośnie kolejny pomnikowy cis o obwodzie 150 cm.

Przy ul. Łącznej 49 znajduje się zadrzewiony teren o charakterze niewielkiego parku. Znajdziemy tu dwa drzewa o statusie pomnika przyrody. Pierwsze to cis pospolity o obwodzie 187 cm.

Drugie drzewo – klon pospolity o obwodzie 301 cm oddalone jest o 25 m od cisa.

Mijamy kościół św. Franciszka z Asyżu (stojący już w Cierniach) i przedostajemy się mostem na drugą stronę rzeki. Za ogrodzeniem pensjonatu „Gallery 2000” (Ciernie 161c) rośnie pomnikowa lipa drobnolistna – dwupienna o obwodzie 388+98 cm.

Dwie pomnikowe sosny czarne o obwodach 256 i 170 cm oraz cis pospolity o obwodzie 132 cm rosną w pięknym ogrodzie przed ruinami pałacu (Ciernie 132a).

W następnym artykule, kończącym cykl o świebodzickich pomnikach przyrody, opiszę drzewa rosnące w centrum miasta.

Pomniki przyrody w gminie Mieroszów.

Gmina miejsko – wiejska Mieroszów jest gminą przygraniczną, wchodzącą w skład powiatu wałbrzyskiego, położoną w południowej części województwa dolnośląskiego. Lokalizacja na styku Gór Stołowych i Kamiennych sprawia, że region charakteryzuje niezwykle zróżnicowany krajobraz, chroniony w ramach Parku Krajobrazowego Sudetów Wałbrzyskich.

Obszar gminy Mieroszów urozmaicony jest ogromną ilością form geologicznych, przeważającą część powołanych pomników przyrody stanowią twory przyrody nieożywionej. Większość została już opisana na tym blogu, ale warto wspomnieć o nich raz jeszcze, w celu podsumowania informacji.

Najwyższe szczyty Gór Kamiennych, a w szczególności pasmo Gór Suchych, budują skały pochodzenia wulkanicznego. Wybitnym przykładem permskiej działalności wulkanicznej jest stromy szczyt Stożka Wielkiego (841 m n.p.m.), w całości chroniony jako pomnik przyrody. Stożek Wielki jest pozostałością dawnego komina wulkanicznego zbudowanego z latytów , przebijającego skały osadowe – iłowce i mułowce. Więcej zdjęć w artykule „Stożek Wielki w Górach Suchych„.

Na północnym stoku Suchawy (928 m n.p.m.) doszło w przeszłości do potężnych ruchów masowych. Silnie spękane, masywne latyty, budujące bardzo stromy wierzchołek uległy oberwaniu, tworząc efektowne urwisko skalne, a w dolnej części zbocza potężne gołoborze. „Czerwone Skałki” to najbardziej widowiskowy, a przy tym najtrudniej dostępny pomnik przyrody. Więcej informacji w artykule „Czerwone Skałki w Górach Suchych„.

Potężne osuwisko podziwiać można również na sąsiedniej Kostrzynie. Nie jest ono tak widowiskowe jak na Suchawej, ponieważ zbocze porośnięte jest lasem. Status pomnika przyrody posiada ostaniec zwany Małpią Skałką – opisany dokładnie w artykule „Małpia Skałka na zboczu Kostrzyny (Góry Suche)„.

Geneza powstania „Szczelin Wiatrowych” – unikalnego w skali kraju pomnika przyrody – również związana jest z ruchami masowymi. W szczelinach powstałych w partiach wierzchołkowych Lesistej Wielkiej i Małej zachodzi cyrkulacja powietrza. Dokładna lokalizacja i opis dojścia w artykule Szczeliny Wiatrowe” na Lesistej Wielkiej (Góry Kamienne).

Zachodnia część gminy Mieroszów obejmuje swym zasięgiem pasmo Zaworów, stanowiących północny kraniec Gór Stołowych. Zbudowane są ze skał osadowych, głównie z piaskowców. Pomnikami przyrody są tu ostańce skalne zlokalizowane między Różaną a Łączną, których wysokość dochodzi do 20 m. Więcej informacji i zdjęć w artykule „Czartowskie Skały„.

(Edytowano 28.08.2021 r.) Pomniki przyrody ożywionej w gminie Mieroszów reprezentują trzy obiekty. Pierwszy z nich – dąb szypułkowy – zlokalizowany jest przy ul. Mickiewicza 1A w Mieroszowie, tuż przy skrzyżowaniu z ul. Słowackiego.

ul. Mickiewicza w Mieroszowie - pomnikowy dąb szypułkowypomnikowy dąb przy ul. Mickiewicza w MieroszowieMieroszów - pomnikowy dąb z ul. Mickiewicza

Dąb przez mieszkańców nazywany Adam mierzy w obwodzie 417 cm, szacowany wiek ok. 140 lat. Pomnikiem przyrody został ustanowiony na mocy Uchwały nr XXI/146/2020 Rady Miejskiej Mieroszowa z dnia 25 czerwca 2020 r.

pień pomnikowego dębu szypułkowego z Mieroszowapień pomnikowego dębu z Mieroszowa

Unikalna w skali województwa a nawet całego kraju jest ogromna lipa drobnolistna, która rośnie przy kościele w Unisławiu Śląskim. Drzewo mierzy w obwodzie 877 cm, szacowany wiek ok. 400 lat. Drzewo to opisywałem w artykule „Pomnikowa lipa w Unisławiu Śląskim„.

Pomnikiem przyrody jest również skupisko cisów o średnicy ok. 18 m i wysokości do 5 m, zlokalizowane w Sokołowsku przy ul. Głównej 29 (dawne sanatorium „Chrobry”).