Pomnikowe drzewa w centrum Lubania.

Lubań to duże, uprzemysłowione miasto nad Kwisą w województwie dolnośląskim, siedziba władz miejskich, gminnych i powiatowych. Miasto może się pochwalić wyjątkowo bogatym zespołem zabytków – perełką jest renesansowy ratusz uważany za jeden z najpiękniejszych na Śląsku..

Lubań to również miasto pomników przyrody – ochroną pomnikową objęto tutaj ponad 50 drzew, jest też jeden pomnik przyrody nieożywione j. Poświęciłem im już kilka artykułów (1, 2, 3, 4), dzisiejszy wpis obejmie okazy rosnące w historycznych granicach miasta oraz w bezpośrednim sąsiedztwie murów obronnych.

Nasza wędrówkę rozpoczniemy przy Baszcie Brackiej z 1318 r. zbudowanej z kamienia bazaltowego w dolnej partii, w górnej zaś z cegły.

W jej sąsiedztwie znajduje się niewielkie założenie parkowe, rośnie w nim pomnikowa leszczyna turecka „Leila” o obwodzie 167 cm. Niestety, mimo przeprowadzonych zabiegów pielęgnacyjnych drzewo jest w złym stanie zdrowotnym i usycha.

Dalej idziemy na północ ulicą Podwale, wzdłuż zachowanego odcinka murów miejskich. Okazały budynek z bazaltu to Dom Solny z 1539 r., pełnił on rolę magazynu soli i zboża, a w XIX w. więzienia miejskiego.

Nieco dalej, za zakrętem, kolejny ciekawy zabytek – Dom pod Okrętem (Urząd Skarbowy), nazywany tak ze względu na płaskorzeźbę umiejscowioną nad wejściem przedstawiającą żaglowiec.

W pobliżu, po zewnętrznej stronie murów, rośnie pomnikowy klon jawor „Żeglarz”.

Obwód okazu wynosi 275 cm, wysokość 24 m, szacowany wiek 140 lat.

Spacerujemy dalej wzdłuż.najlepiej zachowanego odcinka murów obronnych. Już z daleka widoczny jest potężny 200 – letni dąb szypułkowy „Bastion” o obwodzie 478 cm.

Kolejny zabytek na trasie to potężny, neogotycki kościół p.w. Św. Trójcy.

Od kościoła maszerujemy w kierunku ratusza i po ok. 100 m skręcamy w lewo do widocznej Wieży Trynitarskiej na Placu Lompy. Wieża to dawna dzwonnica kościoła parafialnego, wzmiankowanego w dokumentach z 1320 r.

Na skwerze rosną 3 okazy surmii żółtokwiatowej „Mojry”, dwa z nich o obwodzie 220 i 233 cm posiadają status pomnika przyrody (wiek ok. 140 lat).

Schodzimy niżej, do wschodniego odcinka średniowiecznych murów przy ulicy Granicznej. Rośnie tu pomnikowy 160 – letni klon jawor „Strażnik” o obwodzie 346 cm.

Ostatnie pomnikowe – drzewo klon pospolity „Bartek” w odmianie Schwedlera – rośnie przy garażach, w rogu ul. Tkackiej.

Okaz mierzy 37 cm, wysokość drzewa 24 m, wiek 180 lat.

Przechodząc przez teren parkingu w kierunku ul. Lwóweckiej dotrzemy z powrotem do parku przy Baszcie Brackiej. Jak widać z powyższego zwiedzanie zabytków architektonicznych Lubania, można wspaniale połączyć z poznawaniem walorów przyrodniczych centrum miasta.

Pomniki przyrody w Rościnie (gm. Myślibórz).

Rościn to mała wieś położona 7 km od centrum Myśliborza (woj. zachodniopomorskie). Znajduje się tutaj kilka ciekawych obiektów turystycznych, zlokalizowanych w pobliżu klasycystycznego kościoła  p.w. Św. Rocha z 2 połowy XVIII w.

Obok znajduje się użytkowany wiejski cmentarz, a zaraz za nim stary poniemiecki, pokryty kobiercem z bluszczu.

Po przeciwnej stronie drogi kolejny cenny zabytek – ruiny romańskiego kościoła z przełomu XIII/XIV w., obecnie poddawane pracom zabezpieczającym.

W pobliżu stoi barokowy pałac wybudowany w 2 połowie XVIII w. przez rodzinę von Bredow, przebudowany w 2 połowie XIX w. Niestety obiekt jest w znacznym stopniu zdewastowany i mimo planów odbudowy, nie widać żadnych działań w tym kierunku.

Do pałacu przylega zaniedbany park o powierzchni ok. 8 ha, w którym wiele drzew osiągnęło wymiary pomnikowe. Status pomnika przyrody posiadają dwa drzewa: lipa drobnolistna i dąb bezszypułkowy. Pomnikowa lipa rośnie na tyłach pałacu.

Okaz mierzy 470 cm w obwodzie, wysokość lipy 25 metrów.

Niedaleko lipy rośnie potężny platan klonolistny o obwodzie 504 cm.

3 kolejne platany o obwodach 300, 321, 363 cm rosną przy budynku mieszkalnym, do którego prowadzi parkowa ścieżka obok stawu.

Z tego miejsca widać już pomnikowy okaz dębu o obwodzie 520 cm i wysokości 27 m.

Pomnikiem przyrody nieożywionej jest głaz narzutowy o nazwie „Klickstein” (Diabelski Kamień), zlokalizowany przy polnej drodze do Chłopowa. Będzie on tematem kolejnego artykułu.