Pomnikowe drzewa na terenie Zamku w Malborku.

Malbork jest dużym miastem powiatowym położonym na Żuławach Wiślanych, w południowo – wschodniej części województwa pomorskiego. Na prawym brzegu Nogatu zlokalizowany jest potężny zespół warowny – zabytek o randze światowej, wpisany w 1997 r. na listę UNESCO. O wielkości Zamku w Malborku – dawnej siedziby Wielkich Mistrzów Krzyżackich – świadczy jego powierzchnia, sięgająca 21 ha. Panoramę malborskiego zamku najlepiej podziwiać z lewego brzegu Nogatu.

Na terenach zamkowych rośnie 6 z 17 pomnikowych drzew w Malborku. Na pierwsze z nich – dąb szypułkowy o obwodzie 285 cm i wysokości 22 m – natkniemy się wchodząc na teren zamkowy od strony kładki dla pieszych przerzuconej przez Nogat.

W pobliżu, przy przy Baszcie „Kurza Stopa”, rośnie pomnikowa wierzba biała. Okaz posiadał niegdyś 4 zrośnięte pnie o obwodach 108 – 164 cm, obecnie pozostały dwa.

Druga pomnikowa wierzba biała rośnie miedzy Nogatem a murem okalającym Przedzamcze (niedaleko kładki). Drzewo posiada 3 pnie o obwodach 119 – 425 cm, wysokość okazu 20 m.

Na dziedzińcu Zamku Średniego można podziwiać rzadko spotykany okaz dębu szypułkowego w odmianie stożkowej – fastigiata.

Dąb mierzy 185 cm w obwodzie, wysokość drzewa 23 metry.

Zamek Średni i Wysoki oddziela głęboka fosa. W jej pobliżu, na Zamku Wysokim, rośnie pomnikowy modrzew europejski o obwodzie pnia 185 cm i wysokości 32 metry.

Zwiedzając Zamek w Malborku warto zwrócić uwagę na okazałe i warte objęcia ochroną pomnikową egzemplarze bluszczu pospolitego.

Pomnikowa lipa drobnolistna o obwodzie 294 cm rośnie przy bramie w południowej części zamku (obok gdaniska).

Naprzeciw wejścia na teren Muzeum Zamkowego w Malborku rosła jeszcze niedawno pomnikowa lipa drobnolistna o obwodzie 310 cm. Niestety, w dniu 17 marca 2014 r. pod wpływem silnego wiatru drzewo uległo złamaniu. Uchwałą NR XLIV/409/2014 Rady Miasta Malbork zniesiono ochronę pomnikową lipy i drzewo wycięto.

Pomniki przyrody w Nietkowie (gm. Czerwieńsk).

Nietków to duża wieś oddalona o 6 km od miasta Czerwieńsk – siedziby gminy w pow. zielonogórskim (lubuskie). Miejscowość może się pochwalić starą metryką (pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1305 r.), niedawno obchodzono 700 – lecie Nietkowa.

Z nielicznych zabytków należy wymienić zlokalizowany w centrum wsi neogotycki kościół z 1867 r.

Teren przykościelny ozdabia pomnikowy dąb szypułkowy zrośnięty z 3 pni.

GPS N 52°01′35″, E 15°20′39″

Poszczególne pnie tego dębu mierzą w obwodzie 390, 330, 300 cm, wysokość drzewa ok. 26 metrów.

Naprzeciw kościoła rozciąga się park o powierzchni ok. 2,4 ha, przylegający do nieistniejącego już pałacu. O dawnej świetności założenia parkowego świadczy zachowana dekoracyjna brama wjazdowa.

W jej filary wmontowano dwie całopostaciowe płyty nagrobne z XVI wieku, z wizerunkami Hansa von Rothenburg i jego żony Benedykty von Breiten Landenburg.

Oś widokową parku w Nietkowie flankują dwa wspaniałe buki w formie zwisającej Pendula. To dekoracyjna odmiana w której gałęzie mogą i często sięgają do samej ziemi.

Wszechobecną zieleń przełamuje buk w odmianie purpurowej.

Z całego drzewostanu parku tylko jedno drzewo wyróżniono statusem pomnika przyrody. Jest nim platan klonolistny o obwodzie 420 cm i wysokości ok. 30 metrów.

GPS N 52°01′39″, E 15°20′38″

Ponadto w parku można podziwiać aleję złożona ze starych lip, sędziwy okaz cisa, dąb czerwony, wiele okazów robinii białej i kasztanowca.

W lesie, ok. 200 m na południe od kościoła, rośnie pomnikowy bluszcz pospolity, opleciony na dębie. Aby do niego trafić, należy przy kościele kierować się na drogę do Leśniowa Wielkiego i na wysokości tablicy oznaczającej koniec Nietkowa skręcić w lewo. Bluszcz rośnie 100 metrów od drogi, na szczycie dość stromej skarpy.

GPS N 52°01′27″, E 15°20′41″

Bluszcz wije się po drzewie do wysokości ok. 14 m, obwód pnącza przy ziemi to 50 cm.

W południowo – wschodnim krańcu wsi, niedaleko leśniczówki przy ul. Naftowej, znajduje się grupa 3 pomnikowych dębów szypułkowych. Nie należą do szczególnie okazałych – ich obwody wynoszą 320, 295, 280 cm, wysokość tych drzew 29, 28, 28 m. Rosną w otoczeniu niskiego, ale bardzo gęstego drzewostanu i w sezonie wegetacyjnym są trudne do sfotografowania.

GPS N 52°00′50″, E 15°22′26″

1.5 km na zachód od tych dębów, w oddziale leśnym 464j, leży pomnikowy głaz narzutowy o obwodzie 8 metrów. Więcej o tym eratyku w następnym artykule.