Pomniki przyrody w gminie Czernica (pow. wrocławski).

Gmina Czernica położona jest na wschód od miasta Wrocław, graniczy z gminami Długołęka, Oleśnica, Jelcz – Laskowice, Oława i Siechnice. Gmina ma typowo rolniczy charakter – 64,30% powierzchni gminy zajmują użytki rolne, lasy i grunty leśne tylko 20,75%. Może dlatego lista pomników przyrody gminy Czernica liczy tylko 6 egzemplarzy drzew. W zabytkowych parkach podworskich (Jeszkowice, Kamieniec Wrocławski, Nadolice Wielkie) rosną sędziwe drzewa, jednak nie powołano żadnego okazu do ochrony pomnikowej.

Pomnikowy okaz dębu szypułkowego rośnie w centrum Czernicy, na skwerze obok dzwonnicy pożarowej, u zbiegu ulic Wrocławskiej, Fabrycznej i Odrzańskiej.

GPS N 51°02′45.75″, E 17°14′35.17″

Dąb mierzy 402 cm w obwodzie, wysokość drzewa ok. 22 metry, brak oznakowania.

W sąsiednich Jeszkowicach pomnikiem przyrody ogłoszono trójpienny jałowiec pospolity o obwodach pni 45+38+24 cm i wysokości ok. 4 metrów, rosnący na ogrodzie posesji przy ul. Głównej 31. Na miejscu okazało się, że ogród pełen jest różnej wielkości jałowców i innych iglaków; gospodarzy nie zastałem i nie dowiedziałem się, który jałowiec jest tym pomnikowym.

GPS N 51°03′25.96″, E 17°13′22.25″

Wzorowo zostały oznakowane 4 pomnikowe dęby szypułkowe rosnące we wsi Łany. Wszystkie posiadają na pniach tabliczki, nadano im również imiona piastowskich władców. Na przymocowanych obok drzewa większych tablicach, umieszczono komplet informacji na temat danego pomnika przyrody. Najgrubszy z dębów – „Bolesław Chrobry” rośnie przy ul. Królewskiej.

GPS N 51°04′53.93″, E 17°09′31.77″

Okaz mierzy w pierśnicy 430 cm, wysokość drzewa 25 metrów, wiek ok. 250 lat.

W pobliżu, na terenie posesji Królewska 4, rośnie drugi pomnikowy dąb – „Bolesław Kędzierzawy”. Okaz mierzy w obwodzie 380 cm, wysokość drzewa ok. 22 m, wiek ok. 200 lat.

GPS N 51°04′52.47″, E 17°09′30.82″

Dwie stuletnie lipy flankują stojący obok pomnik ofiar I wojny światowej.

Trzeci pomnikowy dąb – „Bolesław Śmiały” rośnie u zbiegu ulicy Leśnej i Ukrytej. Pień drzewa mierzy w obwodzie 410 cm, wysokość dębu 22 m, wiek ok. 250 lat.

GPS N 51°04′59.82″, E 17°09′29.85″

Od jakiegoś czasu obserwuję zjawisko sadzenia dębów poświęconych ofiarom mordów katyńskich. Młode drzewko posadzone dla uhonorowania Jana Pitery rośnie kilka kroków od „Bolesława Śmiałego”.

Niemal na końcu ulicy Leśnej rośnie czwarty, ostatni pomnikowy dąb w Łanach. „Bolesław Krzywousty” posiada pień o obwodzie 380 cm, wysokość drzewa 22 m, wiek ok. 200 lat.

GPS N 51°05′04.42″, E 17°09′16.91″

W alei, przy której rośnie pomnikowy dąb „Bolesław Krzywousty” znajdziemy kilka innych, równie sędziwych dębów, jednak są one poważnie uszkodzone przez chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza.

Tuż za wałem na końcu ulicy Leśnej w Łanach znajduje się kompleks leśny objęty ochroną Natura 2000 o nazwie „Grądy w Dolinie Odry”.

Pomnikowe drzewa w Domaszczynie (gm. Długołęka).

(Wpis edytowano 12.06.2021 r.) W skład olbrzymiego  kompleksu pałacowego w Szczodrem wchodził również niewielki pałacyk w sąsiednim Domaszczynie (ul. Zamkowa), opisywany jako  zameczek myśliwski lub Dom Łowczego. Wybudowany w 1860 r. służył myśliwym do spotkań po udanych polowaniach; po 1945 r. przechodził różne koleje losu – jakiś czas funkcjonowała tu wytwórnia farb i lakierów. Obecnie pałacyk należy do prywatnego właściciela, który go sukcesywne odremontowuje.

Zameczek otacza niewielkie założenie parkowe, niewątpliwą ozdobą jest rosnący przy samym budynku olbrzymi dąb szypułkowy, będący pomnikiem przyrody.

Okaz mierzy aż 700 cm w obwodzie, wysokość dębu 30 metrów; ochroną pomnikową objęty już od 1964 r.

W Domaszczynie za pomnik przyrody uznano również aleję złożoną z 11 dębów szypułkowych, zlokalizowaną na grobli stawu wzdłuż drogi Zakrzów – Olszyca.

Domaszczyn - pomnikowe dębypomnikowe dęby na grobli stawu w Domaszczynie

Obwód dębów w pomnikowej alei mieści się w przedziale od 350 do 535 cm. Stan zdrowotny tych drzew jest raczej kiepski – kilka okazów jest uschniętych, pozostałe zaatakowane przez chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza.

grobla stawu w Domaszczyniepień dębu uszkodzony przez kozioroga dębosza

Na jednym uschniętym okazie wisi tabliczka informująca o pobraniu i przechowywaniu materiału genetycznego. Na pniu tego dębu szczególnie widoczne są ślady żerowania larw kozioroga, prawdopodobnie przyczyniły się do przedwczesnej śmierci tego drzewa.

Domaszczyn - uschnięty, pomnikowy dąb

Równie stare dęby rosną na południowej grobli tego stawu.

Domaszczyn - pomnikowe dęby na grobli

Domaszczyn - monumentalny dąb na grobli stawu

Na mocy Uchwały nr XXVII/319/21 Rady Gminy Długołęka z dnia 21 stycznia 2021 r. do grona pomnikowych drzew Domaszczyna dołączyła lipa szerokolistna, której nadano nazwę „Domaszczynka”.

lipa Domaszczynka

Drzewo rośnie przy ul. Stawowej, pomiędzy budynkami nr 7 i 4; obwód pomnikowego okazu to 332 cm.

pień lipy Domaszczynka