Pomnikowe drzewa w Bąkowie (gm. Warlubie, kujawsko – pomorskie).

Bąkowo to niewielka miejscowość granicząca od strony południowo-zachodniej z Warlubiem, siedzibą gminy (pow. świecki, kujawsko – pomorskie). Nawet w gronie miłośników sędziwych drzew to mało znana wieś (trzeba przyznać szczerze gmina niewiele robi by to zmienić), a przecież powinny się tu przewijać tłumy turystów, w Bąkowie bowiem znajduje się najstarszy w Polsce żywy dąb szypułkowy. 730 – letni „Jan Kazimierz” rośnie tutaj w towarzystwie czterech innych wiekowych okazów Quercus robur, cała grupa nazywana jest „Bąkowskimi Dębami” i stanowi jedno z najpiękniejszych zgrupowań pomnikowych dębów nie tylko w skali regionu, ale i całego kraju. Wspomniany wyżej „Jan Kazimierz” mierzy w obwodzie aż 989 cm (zmierzony na wysokości 30 cm) i został opisany dokładnie w poprzednim artykule.

GPS N 53°34′13.6″, E 18°36′58.6″

Jan Kazimierz - najstarszy dąb w Polsce

pomiar obwodu Jana Kazimierza na wysokości 30 cm nad gruntem

Ponad 8 metrów w obwodzie mierzy dąb rosnący w parze z drugim pomnikowym egzemplarzem, rośnie ok. 140 m na północ od „Jana Kazimierza”, na lewo od szosy w kierunku Warlubia.

GPS N 53°34′18.4″, E 18°36′58.1″

Bąkowo - para pomnikowych dębów

para pomnikowych dębów z Bąkowa

Dokładny pomiar obwodu wykonany w październiku 2023 r. dał wynik 828 cm, wysokość drzewa 18 metrów, szacunkowy wiek to ok. 500 lat.

para pomnikowych okazów z grupy Bąkowskich DębówBąkowo - pień pomnikowego dębu o obwodzie 828 cm

Drugi w parze dąb posiada pień o obwodzie 627 cm, wysokość okazu to 23 metry, na wysokości 5 – 6 metrów znajdują się rozległe rany po wyłamanych konarach.

pnie pary pomnikowych dębów z BąkowaBąkowo - pień pomnikowego dębu o obwodzie 627 cm

W polu, po drugiej stronie szosy do Warlubia, znajduje się piękny, soliterowy okaz dębu szypułkowego. Ten pomnik przyrody mierzy w obwodzie 625 cm, a jego wysokość to 24 metry.

GPS N 53°34′19.9″, E 18°37′01.5″

pomnikowy okaz dębu o obwodzie 625 cm z Bąkowa

pomnikowy dąb o obwodzie 625 cm z BąkowaBąkowo - dąb o obwodzie 625 cmBąkowo - pomnikowy dąb o obwodzie 625 cmBąkowo - pień dębu o obwodzie 625 cm

Ostatni z grupy „Bąkowskich Dębów” rośnie w polu, naprzeciw „Jana Kazimierza”, przy drodze prowadzącej do Bzowa.

GPS N 53°34′14.1″, E 18°37′02.7″

jeden z Bąkowskich Dębów o obwodzie 767 cmBąkowo - pomnikowy dąb o obwodzie 767 cm

Podobnie jak „Jan Kazimierz”, ten okaz został również otoczony płotem, by zapobiec zaorywaniu jego korzeni. Obwód tego kolosa wynosi 767 cm, jego wysokość to 25 metrów, szacunkowy wiek – ok. 400 lat.

Bąkowo - pomiar dębu o obwodzie 767 cmBąkowo - pień dębu o obwodzie 767 cmpień pomnikowego dębu o obwodzie 767 cm

Starsze zdjęcia „Bąkowskich Dębów” można obejrzeć w artykule z 2015 r., więcej aktualnych zdjęć na blogu Pawła Lenarta, w artykułach 1, 2, 3.

Opisana wyżej niezwykle cenna grupa pomnikowych dębów nie kończy listy pomnikowych drzew w Bąkowie. Pozostałe okazy zlokalizowane są 3,5 hektarowym parku w stylu angielskim z 1 poł. XIX w. otaczającym zabytkowy pałac, użytkowany obecnie jako Dom Dziecka. W drzewostanie parkowym króluje pomnikowy okaz dębu szypułkowego, rosnący niedaleko południowej ściany pałacu.

GPS N 53°34′11.1″, E 18°36′49.1″

dąb imienia Janusza Dzięcioła z Bąkowa

pomnikowy dąb im. Janusza Dzięcioła z Bąkowa

Drzewo zostało nazwane imieniem Janusza Dzięcioła – zwycięzcy pierwszej polskiej edycji Big Brother, późniejszym posłem na Sejm VI i VII kadencji. Obwód pomnikowego dębu wynosi 512 cm, wysokość okazu 28 metrów, szacunkowy wiek (z tabliczki) – 350 lat.

pień dębu im. Janusza Dzięcioła z Bąkowatabliczki na pniu dębu im. Janusza Dzięcioła

Pomnikowym  drzewem o fantazyjnie uformowanej sylwetce jest buk pospolity w odmianie Pendula (zwisającej, płaczącej). Gałęzie tego buka zwisają do samej ziemi, tworząc wokół pnia naturalną altanę. Drzewo rośnie nad brzegiem stawu, na tyłach pałacu. Obwód pnia wynosi 361 cm, wysokość okazu 25 metrów.

GPS N 53°34′12.5″, E 18°36′47.1″

pomnikowy buk w odm. Pendula z BąkowaBąkowo - pień pomnikowego buka w odm. Pendula

Po drugim pomnikowym buku o obwodzie 295 cm pozostał tylko niewysoki pień, powoli ulegający rozkładowi.

pień po obłamanym pomnikowym buku

Na liście pomnikowych drzew zlokalizowanych w bąkowskim parku widnieje jeszcze lipa drobnolistna o obwodzie zaledwie 270 cm. Niestety, lipa nie została oznakowana tabliczką, a drzew o podobnym obwodzie jest kilka. O parku w Bąkowie pisał również Paweł Lenart na swoim blogu, zapraszam do lektury artykułu.

„Bąkowskie Dęby” w gminie Warlubie (pow. świecki).

W obiegowej opinii panuje mylne przekonanie, że najstarszym drzewem w Polsce jest dąb „Bartek” z woj. świętokrzyskiego. Ten niewątpliwie najpopularniejszy w kraju dąb, którego wiek oszacowano na 670 lat, nie jest wcale najstarszym drzewem, ani też nawet najstarszym dębem szypułkowym w Polsce. Królem polskich dębów jest „Chrobry„, którego wiek obliczono na 760 lat, 715 lat liczy sobie „Dąb Bażyńskiego” z Kadyn, 700 lat przypisuje się też dębowi „Świętopełk” rosnącemu w Krępkowicach. W 2000 r. pojawiła się informacja o 800 – letnim dębie „Bolesław” o obwodzie 700 cm, rosnącym w miejscowości Bagicz (pow. kołobrzeski). Jednak autorzy świetnej książki „Drzewa Polski” Wydawnictwo Naukowe PWN 2016 r. uważają, że nie istnieją żadne naukowe przesłanki potwierdzające 800 – letni wiek „Bolesława”. Szacowany przez autorów wiek okazu to ok. 400 lat. W nocy z 31 maja na 1 czerwca 2016 r. dąb „Bolesław” został powalony przez wichurę. Dyskusja na temat jego wieku stała się więc bezprzedmiotowa.

Do zacnego grona najstarszych dębów należy „Jan Kazimierz” rosnący w grupie „Bąkowskich Dębów”, którego wiek obliczono na 722 lata (C. Pacyniak „Najstarsze drzewa w Polsce”).

„Jan Kazimierz” rośnie na łące, po lewej stronie drogi nr 391 Rulewo – Warlubie (pow. świecki), w pobliżu zabytkowego parku w Bąkowie.

GPS N 53°34′14″, E 18°36′58″

Obwód tego ogromnego drzewa wynosi 959 cm (na wys. 0,3 m nad gruntem, 1044 cm na wysokości pierśnicy), wysokość 15 metrów.

Pień „Jana Kazimierza” jest nierówny i guzowaty. Wnętrze jest mocno wypróchniałe. Te cechy mocno utrudniają jego pomiar i niestety nie pozwalają uznać go za najgrubszy egzemplarz dębu w Polsce.

100 m dalej w kierunku Warlubia rosną dwa ogromne dęby wchodzące w skład „Bąkowskich Dębów”.

W chwili powołania (1991 r.) dęby miały w obwodzie 670, 560 cm. Obecnie ich obwody sięgają 801 cm i 609 cm. Szacowany wiek to 500 i 400 lat.

Dorodny dąb rośnie przy pobliskim stawie.

Pomnikowe dęby o obwodach 735, 560 cm rosną również po drugiej stronie szosy, naprzeciw „Bąkowskich Dębów”.

Powyższe zdjęcia przedstawiają stan pomnikowych dębów z lipca 2015 r. Niedawno wokół „Jana Kazimierza” ustawiono ogrodzenie, ponadto zamierza się wykonać stosowne drogowskazy oraz tablice informacyjne. Bez wątpienia jeden z najstarszych dębów szypułkowych w Polsce zasługuje na lepszą oprawę i promocję.