Procesy krasowe, czyli rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe i podziemne najczęściej kojarzone są z wapieniami (węglan wapnia, CaCO3). Jednak krasowieniu podlegają również inne rozpuszczalne w wodzie skały takie jak: gips, anhydryt, sól kamienna. W litrze wody rozpuszcza się ok. 2 gramów gipsu, formy różnie wykształconego krasu gipsowego w Polsce występują na Ponidziu. W powiecie buskim możemy obserwować leje krasowe, jaskinie, wywierzyska i ponory. Interesujące wywierzysko o nazwie Zimne Wody znajduje się w północno – wschodniej części Buska – Zdroju, dojście jest możliwe od strony ulicy Stawowej lub od ul. Łagiewnickiej – tam przy granicy miasta znajduje się znajduje się stosowny drogowskaz.
Bez względu na to od której strony rozpoczniemy wędrówkę należy odnaleźć wzgórze z platformą widokową, u jego podnóża została ustawiona tablica informacyjna.
Przedmiotem ochrony jest próg skalny zbudowany z gipsów krystalicznych, u jego podstawy tryska źródełko, które daje początek krótkiemu strumieniowi. Aktem prawnym powołującym stanowisko do ochrony pomnikowej jest Uchwała Nr XXVIII/332/2002 Rady Miejskiej w Busku Zdroju z dn. 25.06.2002 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody „Odsłonięcie geologiczne – Zimne Wody” w Busku Zdroju.
GPS N 50°28′50.4″ , E 20°44′00.2″
Źródło ma charakter krasowy, zbiera wodę z sąsiedniego wzniesienia, która nasyca wilgocią ujście dolinki i zaraz znika nie dając początku strumieniowi.
Warto przyjrzeć się bliżej ściance skalnej spod której wypływa źródło. Zbudowana jest z mioceńskich gipsów szklicowych wykształconych w formie „jaskółczych ogonów”.
Na zboczu opisywanego wzniesienia odsłania się kilka innych gipsowych skałek.
Znakomicie wykształcone kryształy gipsów chronione w formie pomnika przyrody znajdują się na sąsiednim wzgórzu – więcej o tym geostanowisku w następnym artykule.
