Archiwa tagu: eratyki

Pomnikowe eratyki w Łosiowie (gm. Lewin Brzeski. opolskie).

Opublikowany przez
Odpowiedz

Łosiów to miejscowość oddalona o 11 km na południe od Brzegu (gm. Lewin Brzeski, pow. brzeski, opolskie), której zabudowa rozciąga się wzdłuż drogi krajowej 94. Położona jest na Wale Łosiowskim, stanowiącym pasmo niewielkich wzniesień o kulminacji 182 m n.p.m. Forma ta powstała w okresie topnienia lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego, którego wody osadzały piaski i żwiry w zastoiskowym basenie, powstałym w rozszerzeniu ujściowym odcinka Nysy Kłodzkiej. Oprócz drobnego materiału lodowiec pozostawił większe głazy, które odsłania się często podczas większych prac ziemnych. Dwa takie głazy – pamiątki po lądolodzie skandynawskim – stanowią pomniki przyrody nieożywionej Łosiowa.

Pierwszy pomnikowy eratyk wykopano podczas prac remontowych na dworcu PKP w Łosiowie i przeniesiono w okolice pobliskiej Górki Miłości (ul. Kolejowa).

GPS N 50°47′22″ , E 17°33′07.6″

Obwód pomnikowego głazu wynosi 670 cm, wysokość 117 cm, szerokość 165 cm, najdłuższa średnica to 265 cm. Narzutniak zbudowany jest z szaroróżowego granitognejsu.

Obok dużego głazu leży drugi, znacznie mniejszych rozmiarów. Jego obwód wynosi 130 cm, wysokość/szerokość 41/50 cm, najdłuższa średnica to 70 cm. Eratyk zbudowany jest również z szaroróżowego granitognejsu.

W pobliżu Górki Miłości znajduje się również kilka pomnikowych drzew. Tuż przy głazie rośnie pomnikowy klon jawor o obwodzie 241 cm.

Bliżej torów rosną dwie lipy: drobno- i szerokolistna. 

Szerokolistna posiada znaczny ubytek w dolnej części pnia, którego obwód wynosi 508 cm. Przybliżony wiek to ok. 230 lat.

Obwód pomnikowej lipy drobnolistnej to 325 cm, wiek ok. 135 lat.

Jeszcze jedna pomnikowa lipa drobnolistna rośnie przy parkingu, metr od ogrodzenia boiska.

Obwód pierśnicowy okazu wynosi 320 cm, wiek ok. 130 lat

Drugi pomnikowy głaz znajduje się w zabytkowym parku, przylegającym do pałacu z przełomu XIX i XX w. (teren OODR, ul. Główna).

Obwód głazu wynosi 546 cm, wysokość 242 cm, szerokość 94 cm, najdłuższa średnica 252 cm. Głaz zbudowany jest z szarego, gruboziarnistego granitu sztokholmskiego, poprzecinanego żyłami.

Miejscowa nazwa tego eratyku to Łosiowski Kamień.

Prawdopodobnie przy nim zostali rozstrzelani francuscy więźniowie, którzy pracowali w majątku podczas II wojny światowej. Wgłębienia na powierzchni głazu mają być śladami po kulach.

Park z pomnikowym głazem to miejsce z bogactwem pomnikowych drzew, w tym wielu rzadkich, egzotycznych gatunków. Więcej o założeniu parkowym w następnym artykule.

Głazy narzutowe w Lesie Bażantarnia (m. Elbląg).

Opublikowany przez
1

Elbląg to duże miasto w woj. warmińsko – mazurskim, o bardzo długiej historii (prawa miejskie od 1246 r.). Mimo ogromnych zniszczeń w czasie II wojny światowej miasto posiada bogatą listę zabytkowych budowli (trochę zdjęć tutaj).

Niezwykłe jest położenie Elbląga: na styku nizinno-depresyjnych Żuław Wiślanych i Wysoczyzny Elbląskiej. Ciekawsza, bo bardziej urozmaicona jest wschodnia część miasta; wyżynny, niekiedy nawet górski charakter krajobrazu jest wynikiem działalności lądolodu skandynawskiego i późniejszych procesów erozyjnych. Liczne tutaj strumienie rozcięły Wysoczyznę Elbląską siecią wąwozów, jarów i głębokich dolin, odsłaniając przy tym wiele głazów narzutowych (eratyków), z których największe zostały uznane za pomniki przyrody. W poprzednim artykule opisałem głazy zalegającego przy strumieniu Grabianka, dzisiejszy wpis dotyczy Srebrnego Potoku (Kumielki), przepływającego przez Las Bażantarnia. To obszar lasu komunalnego – zabytkowego parku ze starodrzewem (369 ha), wspaniały teren spacerowy z bogatą propozycją szlaków pieszych i rowerowych.

Poszukiwanie dużych głazów narzutowych rozpoczniemy przy węźle szlaków przy restauracji „Myśliwskiej”, znajduje się tu duży parking, w pobliżu jest pętla tramwajowa. W dalsza wędrówkę udajemy się czerwonym szlakiem, wiodącym wygodną drogą wzdłuż Srebrnego Potoku.

Po ok. 30 minutach dochodzimy do leżącego w korycie strumienia „Diabelskiego Kamienia”, największego pomnikowego głazu narzutowego na terenie Bażantarni.

Obwód eratyku wynosi 1150 cm, wysokość 130 cm. Zbudowany z gruboziarnistego granitu z dużą ilością różowych skaleni oraz małą zawartością kwarcu. Pomnik przyrody od 13.01.1968 r.

Spacerując dalej czerwonym szlakiem po ok. 100 m po lewej stronie drogi odnajdziemy drugi pomnikowy eratyk.

Obwód tego głazu to 595 cm, wysokość 120 cm.

Dalsza droga wiedzie do węzła szlaków przy Mostku Elewów.

Z kładki można obserwować średniej wielkości głazy zalegające w korycie Kumielki.

Kontynuujemy wędrówkę czerwonym szlakiem, choć lepiej iść brzegiem silnie meandrującego tu Srebrnego Potoku. Koryto strumienia usiane jest licznymi głazami narzutowymi.

W tej części strumienia (oddz. leśny 344a,b) pomnikami przyrody ogłoszono 3 grupy głazów po 6 szt. o obwodach 400-850, 400-820, 300-960.

Kolejnym punktem na trasie wędrówki jest węzeł szlaków przy „Parasolu”. Zielony lub niebieski szlak doprowadzi nas ponad doliną Kumielki do punktu wyjścia.