Konfederatka w grupie pomnikowych skałek (gm. Korczyna, podkarpackie).

W lasach Woli Komborskiej, w obrębie Czarnorzecko – Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego, na zachód od drogi nr 19 Rzeszów – Barwinek znajdują się wychodnie piaskowców, z których cztery, oddalone od siebie o kilkaset metrów, objęto już w 1963 r. ochroną pomnikową. W najliczniejszej grupie, w skład której wchodzi 15 skałek, usytuowana jest słynna Konfederatka – skałka o niezwykle fantazyjnym kształcie. Niestety, w przeciwieństwie do opisanych w poprzednich artykułach pomnikach przyrody nieożywionej do skałek nie prowadzi żadna ścieżka przyrodnicza, ani nawet żadna sensowna droga leśna co znacznie utrudnia odnalezienie geostanowiska. Niedaleko miejsca, gdzie granica powiatu krośnieńskiego i brzozowskiego przecina szosę nr 19, znajduje się drogowskaz „Działy 2 km”, wjeżdżamy w wąską, asfaltową drogę i po ok. 250 m zostawiamy auto na szerokim poboczu (GPS N 49°43’56.7″ , E 21°54’14.8″). Schodzimy lasem w kierunku północnym, przechodzimy pod linią wysokiego napięcia i już po kilkudziesięciu metrach odszukujemy pierwsze, zlokalizowane na zboczu pomnikowe skałki.

1. Skałka w lesie Pałki2. Pomnikowa skałka w lesie Pałki3. Skała w lesie Pałki

Skały ciągną się na długości ok. 110 m w szczytowej i podszczytowej części zalesionego zbocza, mają formy baszt i ambon skalnych do 8 metrów wysokości i do około 12 metrów średnicy. Zbudowane są z piaskowców istebniańskich powstałych w paleocenie (około 65 – 55 mln lat).

4. Pomnikowa skała w lesie Pałki

5. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej

6. Skały w lesie Pałki

7. Pomnikowa skała w lesie Pałki

Część skałek została niegdyś oznakowana typowymi tabliczkami z napisem „Pomnik Przyrody” – obecnie już mocno zwietrzałymi i słabo widocznymi.

8. Wola Komborska - pomnikowa skała oznaczona tabliczką

9. Pomnikowe skałki z Konfederatką10. Konfederatka grupie pomnikowych skałek

Najciekawszą skałką w pomnikowej grupie jest „Konfederatka”, kształtem przypominająca rogatywkę konfederatów barskich. Oglądana z drugiej strony strony bardziej przypomina stojącego na tylnych łapach niedźwiedzia o wysokości 4,5 metra.

GPS N 49°44’00″ , E 21°54’17″

11. Konfederatka widziana od dołu12. Pomnikowa skałka Konfederatka

13. Pomnikowa Konfederatka widziana od dołu14. Konfederatka widziana od tyłu15. Skałka Konfederatka

Konfederatka wspiera na dwóch trzonach o obwodzie 2,3 i 4,7 m, posadowionych na płycie skalnej o wysokości 1,2 m. Prześwit między podporami ma szerokość 1,25 m, wysokość 0,75 m.

16. Skała Konfederatka

Konfederatka jest jedną ze skałek oznakowanych tabliczką.

17. Tabliczka na Konfederatce

Pozostałe skałki nie przybierają już tak fantazyjnych kształtów, niemniej warte są uwagi i poznania.

18. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej19. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej20. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej

21. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej22. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej23. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej24. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej25. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej26. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej27. Pomnikowe skały w Woli Komborskiej

Wodospad Trzy Wody w Kamborni (gm. Korczyna, podkarpackie).

Według danych zawartych w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody w naszym kraju istnieje 12 wodospadów chronionych w formie pomnika przyrody: 6 z nich znajduje się w województwie podkarpackim, 4 w województwie małopolskim i po jednym w województwie śląskim i lubelskim. w dzisiejszym artykule zostanie opisany wodospad o nazwie „Trzy Wody” zlokalizowany w górnej części wsi Kambornia (gm. Korczyna, pow. krośnieński, podkarpackie), ok. 300 m na północ od drogi Kambornia – Czarnorzeki. Do obiektu prowadzi ścieżka przyrodnicza do Wodospadu Trzy Wody, której początek znajduje się przy posesji Widokowa 73 (805).tablica Ścieżka przyrodnicza do wodospadu Trzy Wody

Trasa początkowo prowadzi przez Zaginione Skałki – pomnikowe formacje skalne zbudowane z piaskowców ciężkowickich, opisane dokładnie w poprzednim artykule. Dalej lasem jodłowym ze stanowiskami okazałych modrzewi i sosny czarnej. Ścieżka została  oznakowana czerwoną strzałką.

oznakowanie ścieżki przyrodniczej do wodospadu Trzy Wody

Na krawędzi głębokiego wąwozu ustawiono dwie tablice: pierwsza opisuje przystanek ścieżki przyrodniczej jakim jest wodospad Trzy Wody, druga to typowe oznakowanie pomnika przyrody.

tablica opisująca wodospad Trzy Wody w Kamborni

tablica Pomnik Przyrody Wodospad Trzy Wody w Kamborni

Dużym ułatwieniem w podziwianiu wodospadu jest platforma widokowa na dnie wąwozu, do której prowadzą drewniane schody.

GPS N 49°44’04.2″ , E 21°51’37.7″

schody do platformy widokowej na wodospadschody do platformy widokowej przy wodospadzie

Wodospad rozwinął się na grubej ławicy zlepieńcowatego piaskowca ciężkowickiego, którego warstwy zapadają ku południowi pod kątem 25° i wiekowo reprezentują eocen (56-34 mln lat). Jest to ten sam III poziom piaskowca ciężkowickiego, z którego zbudowane są również Zaginione Skałki i Prządki.

wodospad Trzy Wody widziany z platformy widokowejotoczenie wodospadu Trzy Wodyzbliżenie wodospadu Trzy Wody

Wysokość wodospadu ok. 7 m, szerokość u góry – 3 metry, a dołem 8 – 10 m. Intensywność przepływu wody jest bardzo zmienna, przy dłuższym braku opadów strumień wysycha.

pomnik przyrody - wodospad Trzy Wody

wodospad Trzy Wody widziany z boku

Wodospad „Trzy Wody” został objęty ochroną pomnikową w 2008 r. na mocy Uchwały nr XIII/94/08 Rady Gminy Korczyna z dnia 26 marca 2008 roku w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.

Paweł Lenart powyżej wodospadu Trzy Wody

Podchodząc ostrożnie ponad wodospad można zobaczyć wodę płynącą bezpośrednio po podłożu skalnym. Kilkadziesiąt metrów wyżej znajduje się połączenie trzech niewielkich cieków wodnych, stąd wzięła się nazwa „Trzy Wody”.

platforma widokowa poniżej wodospadu Trzy Wody

strumień powyżej wodospadu Trzy Wody

Na zboczu powyżej strumienia rośnie objęty częściową ochroną podrzeń żebrowiec.

podrzeń żebrowiec rosnący powyżej wodospadu