(Edytowano 29.06.2024 r.) Pierwszy artykuł (mocno spóźniony) w 2015 r. poświęcę mojemu rodzinnemu miastu, czyli Jeleniej Górze. To duże miasto o powierzchni aż 109 km² (drugie co do wielkości pow. w woj. dolnośląskim); tak duży obszar zawdzięcza przyłączaniu w różnych okresach sąsiednich miejscowości, m.in. Cieplic, Sobieszowa, Maciejowej, Goduszyna, Czarnego, Jagniątkowa. Ze znacznym obszarem miasta powiązane jest duże zróżnicowanie krajobrazu. Przeważająca część miasta leży w Kotlinie Jeleniogórskiej urozmaiconej niewysokimi Wzgórzami Łomnickimi, nad Sobieszowem góruje znany Zamek Chojnik (627 m n.p.m) – to fragment Przedgórza Karkonoszy, najwyższy punkt Jeleniej Góry to szczyt Śmielec (1424 m n.p.m.), leżący na Głównym Grzbiecie Karkonoszy.
Na terenie miasta Jelenia Góra ustanowiono 19 pomników przyrody. Większość z nich opisałem już w różnych okresach działalności tego bloga, niniejszy artykuł ma na celu podsumowanie informacji oraz ukazanie aktualnych zdjęć pomnikowych okazów w zimowej szacie.
Przegląd jeleniogórskich pomników przyrody rozpocznę od wschodnich krańców miasta. W zarastającym parku w Maciejowej, blisko posesji przy Wrocławskiej 70, rośnie pomnikowy okaz dębu szypułkowego o obwodzie 447 cm i wysokości 20. Więcej informacji w artykule „Park przypałacowy w Jeleniej Górze – Maciejowej„.
Grupa pomnikowych drzew zlokalizowana jest przy dawnym folwarku Paulinum, niedaleko obwodnicy do Karpacza. Dwa dęby szypułkowe (obwód 434 i 421 cm) rosną nad niewielkim stawem.
Bliżej budynków gospodarczych rośnie kolejny dąb o obwodzie 520 cm.
Przy budynkach mieszkalnych rośnie jeszcze pomnikowa lipa drobnolistna (obwód 428 cm), widoczna z łącznika obwodnicy i ul. Nowowiejskiej. Szczegółowe informacje w artykule „Pomnikowe drzewa przy Paulinum w Jeleniej Górze„.
Piękny okaz dębu o obwodzie 435 cm rośnie przed gmachem Uniwersytetu Ekonomicznego (Nowowiejska 3).
Na tyłach byłego Urzędu Skarbowego i marketów Lidl i Bricomarche (ul. Wolności) zlokalizowany jest jedyny jeleniogórski pomnik przyrody nieożywionej. Jest to grupa granitowych głazów – graniaków wiatrowych, które szczegółowo opisałem w artykule „Zeolizowane głazy narzutowe w Jeleniej Górze„.
W Cieplicach, przy ul. Łabskiej 23, rośnie pomnikowy okaz buka pospolitego (obwód 270 cm) w odmianie płaczącej Pendula.
Pomnikiem przyrody jest 400 – metrowa aleja dębowo – klonowa biegnąca wzdłuż ogrodzenia Domu Dziecka „Dąbrówka”. Więcej informacji w artykule „Pomnikowa aleja w Jeleniej Górze – Cieplicach„.
Największa ilość pomnikowych drzew w Jeleniej Górze znajduje się w Sobieszowie. Najcenniejszy egzemplarz to najstarsza w Polsce wierzba biała o obwodzie 462 cm, rosnąca na prywatnej posesji przy ulicy Żabia 7. Okaz opisałem dokładnie w artykule „Najstarsza wierzba biała w Polsce„.
Na pobliskiej ulicy Reymonta, przy domu nr 2, rośnie okazały klon zwyczajny o obwodzie 435 cm.
Przy moście na Wrzosówce, obok kościoła przy ul. Cieplickiej, zlokalizowany jest rozłożysty kasztanowiec biały o obwodzie 355 cm.
Do egzotycznych gatunków należy pomnikowy okaz miłorzębu dwuklapowego, rosnący na terenie siedziby Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych (ul. Kamiennogórska 2). Drzewo mierzy 80 cm w obwodzie, przy wysokości 17 metrów.
Na tej samej ulicy, przy budynku nr 11b, rośnie dąb „Bronek” o obwodzie 440 cm.
Przy ogrodzeniu posesji przy ul Chałubińskiego 11 rośnie buk pospolity (270 cm w obwodzie) w odmianie purpurowej.
Ciekawy, bo prawie w całości porośnięty bluszczem, jest pomnikowy dąb o obwodzie 279 cm, rosnący przy posesji Chałubińskiego 15.
Nieco wyżej, przy przy Willi Róża Wiatrów (Zamkowa 5) rosną dwa buki w odmianie purpurowej, o obwodach 312, 305 cm.
Uchwałą nr 15.IV.2015 Rady Miejskiej Jeleniej Góry z dnia 27 stycznia 2015 r. pozbawiono te drzewa statusu pomników przyrody.
W głębi posesji znajduje się kolejny pomnikowy buk o obwodzie 378 cm.
Ostatnim pomnikowym drzewem w tym zestawieniu jest lipa drobnolistna o obwodzie 430 cm zlokalizowana przy budynku Młyńska 7.
Więcej informacji na temat pomnikowych drzew rosnących w Sobieszowie zawarłem w artykule „Pomnikowe drzewa w Jeleniej Górze – Sobieszowie„.
Nowe drzewa które uzyskały status pomników przyrody w październiku 2021 r. i we wrześniu 2023 r. zostały opisane w artykułach: „Pomnikowy wiąz górski z Jeleniej Góry” i „Dąb szypułkowy – nowy pomnik przyrody w Jeleniej Górze Czarne„.
