Pomniki przyrody w Chełmsku Śląskim.

Do 1945 r. Chełmsko Śląskie było miastem, obecnie jest wsią w gminie Lubawka. Zachowało się tu sporo zabytków : barokowe i klasycystyczne kamienice z podcieniami w rynku, figura Jana Nepomucena, górujący nad wsią kościół pod wezwaniem Świętej Rodziny.

Największą rzeszę turystów przyciąga do Chełmska Śląskiego unikalny zespół domów tkaczy, o nazwie „12 Apostołów”.

Obecnie budynków jest 11, dwunasty – Judasz spłonął w pożarze. Drewniane domy dalej służą mieszkającym w nich ludziom, znajduje się tu też muzeum tkactwa i kawiarnia.

Kilkadziesiąt metrów za domami tkaczy, przy Sądeckiej 26 rośnie pomnikowy kasztanowiec biały.

Drzewo posiada pień o obwodzie 372 cm, nie jest oznakowane tabliczką.

Objęta ochroną pomnikową lipa drobnolistna znajduje się przy ulicy Ogrodowej 14.

Pień lipy o obwodzie 375 cm został oznaczony stosowną tabliczką.

Pomnikowa sosna wejmutka o obwodzie 240 cm, rosnąca na cmentarzu przy kościele, złamana po wichurze, została wycięta przed 2 – 3 miesiącami. Uchwałą nr I/114/12 z dnia 26 stycznia 2012 r. zniesiono ochronę pomnikową z tego drzewa.

Z Chełmska blisko już jest do Krzeszowa, można też niedawno otwartym przejściem drogowym dostać się do Skalnego Miasta w Czechach. Z innych ciekawostek przyrody nieożywionej można wymienić Czartowskie Skały i Diabelską Maczugę w GorzeszowieBardzo atrakcyjne przyrodniczo, choć mało znane, są położone na południe od Chełmska Śląskiego okolice Uniemyśla i Okrzeszyna, ale to tematy na przyszłe artykuły.

Gdzie szukać informacji na temat pomników przyrody?

Wg danych GUS ( Rocznik Statystyczny 2013 r. ) w Polsce znajduje się ponad 36 tys. pomników przyrody.

Znalezienie jednolitej informacji na temat wszystkich pomników przyrody w Polsce jest z oczywistych względów niemożliwe, publikacje książkowe oraz informacje w sieci mają zwykle charakter regionalny. Nie sposób tu wymienić tytułów książek, w których porusza się temat pomników przyrody, poniższy artykuł pomoże odnajdywać informacje dostępne w internecie.

Rejestry pomników przyrody ( w formacie .pdf lub .xls ) znajdujących się na terenie danego województwa, dostępne są na stronach Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Wpisujemy w wyszukiwarkę „RDOŚ i stolicę interesującego nas województwa” i tam w zakładkach „Ochrona przyrody” lub „formy ochrony przyrody” ściągamy plik z listą pomników przyrody.

W przypadku niektórych województw może nas spotkać rozczarowanie – wykaz pomników przyrody nie został opublikowany lub w rejestrze brakuje danych na temat lokalizacji pomnika przyrody. W takiej sytuacji sięgamy po Biuletyny Informacji Publicznej (w skrócie BIP – y), a konkretnie wyszukujemy Program Ochrony Środowiska, który to każda gmina, powiat, miasto co kilka lat sporządza. W dokumencie tym prawie zawsze znajduje się lista pomników przyrody oraz wiele innych cennych informacji przyrodniczych.

Znakomitym źródłem informacji ( szczególnie na temat pomnikowych drzew ) są strony Lasów Państwowych. Pewnym kłopotem jest ustalenie granic danego nadleśnictwa, ponieważ bardzo często nie pokrywają się z granicami gminnymi lub powiatowymi. Gdy już ustalimy na terenie którego nadleśnictwa znajdują się interesujące nas pomniki przyrody, szukamy zakładki Ochrona Przyrody lub Plan Urządzenia Lasu.

Nie należy się zdziwić, jeśli lokalizacja drzewa rosnącego na terenie leśnym, zostanie opisana numerem oddziału (np. 177 c). Należy wtedy poszukać mapy nadleśnictwa ( np. znakomita strona RDPL Zielona Góra) lub map dołączonych do Planu Urządzenia Lasu np. lasy HCVF.

Oczywiście doskonałym źródłem informacji o pomnikach przyrody, jest strona https://www.pomniki-przyrody.pl/, gdzie oprócz aktualnych zdjęć, czytelnik zawsze znajdzie dokładny opis lokalizacji. Powodzenia w poszukiwaniach !